Leven van Sinte Amand, patroon der Nederlanden. Dichtstuk der XIVe eeuw

[p. 19]

Hoe dat Amant Baven vant te Mendonc in den brouke in eene hole beke ende ander dinc.

Als hi aldus hadde ghewesen

Te Pisen een stic, so quam binnen desen
Die bode van Ghend binder stede,
Ende vertrac hem alle die waerhede,
Hoe 't met Baven was vergaen,
Dat hi den dooden dede upstaen,
Ende om dat men sijns te meer plach,
So ontghinc hi up eenen dach,
Ende dat niement en es bekent
Waer waert dat hi es belent.
Hoe die bode dit hadde gheseit
Gaf hi eene lettere ghereyt
Amande, die se overlas,
Ende wert seere drouve door das.
Als hi vernam watter in stoet
So nam orlof die heere goet
An alle de ghene van der stede,
Ende es commen wel ghereden
Te Ghend in Vlaenderenlant,
Daer hi 't folc drouve vant
Om dat Bave was ontgaen,
Ende daden't Amande verstaen,
Die de lieden trooste zeere.
Nu hoort wat dede voort die heere
Hi dede souken al omtrent
Up iii milen ghehende Ghend,
Ende wert selve soukende mede
In bosscagien ende in wilden steden
Baven, den heere, dies lettel wiste,
Want den heere Jhesus Christe,

[p. 20]

 

Hadde hi in 't ghedochte ende niet el.

 

Nu hoort wat Amande ghevel,

 

Hi sochte so verre dat hi quam

570

In eenen bosch daer hi vernam,

 

Die Mendonc bi name hiet,

 

Ende was al te male een vliet,

 

Ende een nederinghe van diepen broucken,

 

Daer men niemende en soude souken,

 

Want daer niemens wandelinghe en was,

 

Maer Amand die peinsde voor das

 

Dat hi daer wel mochte sijn

 

Ende wilder omme doen ghepijn,

 

So dat hi so verre woet ende quam

580

Dat hi eene hole boucke vernam,

 

Die zeere groot was ende wijt;

 

Daer sach hi in te diere tijt

 

Ende wert van Baven gheware,

 

Die in bedinghen lach aldare,

 

Dies hadde Amand blyscip groot,

 

Ende seide aldus sonder ghenoot:

 

‘Helich man, hoe sijn die dinghen,

 

Dat ghi hier maect uwe woeninghen,

 

Ende laet uwen clooster varen,

590

Door minen wille wilt dit sparen,

 

Ende keert met mi in uwen clooster,

 

Want het es vreeselike te siene

 

In ordenen ghebonden vast

 

Ende danne daer hute te werdene gast,

 

Door eenighe saken die moghen wesen,

 

Want men mach dit hooren lesen

 

Dat Christus selve seghet met monde:

 

‘Waer die meinsche t'eenigher stonden

[p. 21]

 

Belofte doet van eenigher duechdelicheden

600

Dat hi dat sculdich es te vulcommene mede,

 

Ende waert so dat hijt verbrake,

 

Dat's hem God bolghe om de sake.’

 

Als Bave Amande wel verstoet

 

Viel hi ter eerden met grooter ootmoet,

 

Ende claghede den heere sinen noot

 

Van den knecht dat hi viel doot

 

In wraken dat hi hem messeide,

 

Ende dat God door sine ootmoedichede

 

Hem weder sijn leven gaf,

610

Daer 't folc hem pine dede af

 

Met huutnemender grooter heeren

 

Dat hiere in wert ghemoyt so seere,

 

So dat hi der saken negheenen raet

 

Ne wiste maer voughde hem in dien staet

 

Om te scuwene die hoochede

 

Van der weerelt verganghelichede;

 

Dusghedane redene ende tale

 

Hadden si onderlinghe, maer te male

 

Bleef's Bave van al te Amands wille,

620

Die ne weder leedde ten clooster stille,

 

Daer hi voordan ghestadich bleef,

 

Ende een helich leven bedreef,

 

Also ic hier na sal doen bekinnen,

 

Dies es costume noch te Ghend binnen,

 

Dat si segghen: ‘Hoe blide was Sente Amand,

 

Als hi Sente Baven vant

 

Te Mendonc, in den broucke,

 

Sittende in eenen holen boucke.’