Leven van Sinte Amand, patroon der Nederlanden. Dichtstuk der XIVe eeuw

[p. 192]

Hoe Amant ghinc sterken ende prediken alle vriendaghe buten Ghend, dat nu Sente Amandsberghe heet.

Amand was recht in dit leven

Te eenen exemplare ghegheven
Den volke, up dat merken woude
Sijn leven, ende dan reghele houden
Na den state, daer het mede
Mochte gheraken ter salicheden.
Nu laet ons doch hebben voor ooghen
Een deel sijns levens ende pooghen
Dat wi in ons ontfanghen hiet
Van menighen exemplen, die hi ons liet,
Daer wi bi moghen commen
In salighen levene, dat ons mach vromen.
Menighe exemplen so hebbic vonden
Van Amande, maer noch ten stonden
So mach men een teekin sien
Buten Ghend, daer men bi dien,
Exemple van duechden bi leeren mach.
Amand die wilde up den vriendach
Ons allen wel te kennene gheven,
Dat Christus door ons liet sijn leven
An der heligher Crucen houd
Up Calvarien, door onse scoud,
Ende om dat die stede was so hooghe,
Ende eenen berch hiet, so wildi toghen
Ons in rechter ootmoedichede
Dat wi heeren souden die stede,
Ende hi ghinc sterken alle vriendaghe
Buten Ghend, al sonder saghe,

[p. 193]

 

T'eenen berghe die daer staet,

 

Ende daer dien name noch afgaet,

 

Dat het Sente Amands-berch sy.

 

Nu verstaet die redene twi

 

Dat dien berch dien name ontfinc,

 

Daer Amand alle vriendaghe boven ghinc.

 

Hi plach als hi daer boven quam,

 

Ende hi daer eenich volc vernam,

 

Te predikene van den passien groot,

5980

Die Christus leet ende hoe hi de doot

 

Up den hoghen berch wilde ontfaen,

 

Om dat hi voor ons moeste staen,

 

Ende ghenouch doen van onser scoud.

 

Dus was dien berch van onser behoud

 

Een teekin, dies wilde de heere

 

Den berch jonnen deser eeren,

 

Ende quamere, als ic te voren seide,

 

Alle vriendaghe, met grooter ootmoedicheden,

 

So dats de lieden alle gheware

5990

Worden, ende maecten dare

 

Eenen ganc, met ghepeinse goed,

 

Ende stelden in devocien haren moed,

 

So dat si alle vriendaghe annamen,

 

Ende mede up den berch daer quamen,

 

Om te hoorne Ons Heeren woort.

 

Ooc daden si bedinghen voort

 

Ter heeren der heligher passien Ons Heeren,

 

Ende setten een cruce Gode t'heeren,

 

Om dat si te meer devoticheden,

6000

Souden draghen te diere stede.

 

Dus wert die stede, si hu becant,

 

Sente Amantsberch ghenamt,

[p. 194]

 

Ende es nu eene groote woeninghe,

 

Behooren t'Sente Baefs, dats ware dinghen,

 

Daer men alle daghe doet messe,

 

Ende mede in der ghedinkenessen

 

Eenwaerf tsjaers predict men daer,

 

Gode t'heeren ende Sente Amande voorwaer.

 

Nu laet ons allen Gode voor hooghen

6010

Hebben dese exemplen ende poghen,

 

Dat wi Christuse heeren der mede

 

't Vriendachs, met ootmoedicheden,

 

Want elc up dien dach meest si

 

Sculdich te wesene van sonden vry.