|
| |
| |
| |
Hoe dat die van Aspergouwen bekeert waren bi Sente Amande.
Als Sente Amand dus hadde bekeert
Baven, ende die wet gheleert
Van kerstinhede, ende ghedoopt was,
Bat hi Amande, gheloovet das,
Dat hi hem wilde pinen voort
Den goeden lieden van der poort
Te bringhene ter saligher wet,
Die Christus Jhesus heeft gheset,
4440[regelnummer]
Dat willecuerdi vriendelike,
Maer hi sprac wel properlike
Dat Bave soude doen ghebieden,
Als een heere alle sine lieden,
Te vergaderne in eene stede,
Dat heeft hi ghedaen ghereede,
Ende si quamen daer herde saen
Alsi 't ghebod hadden verstaen.
Doe Amand 't folc hadde vernomen,
Sprac hi aldus: ‘Het sal vulcomen,
4450[regelnummer]
Hedel grave, hu begheeren,
Hopic an die gracie Ons Heeren,
Want ic die lieden ghewillich sie,
Ende die hu alle minnen dincke mie,
Dies suldi hier spreken voren,
Ende laten hem uwen wille hooren,
Ende hebdijs te doene, ic ben hu by,
Versta ic eenich point of si,
Daer ghi hulpen in hebt te doene,
Ghi moghet up mi wesen coene,
4460[regelnummer]
Dat ic hu sal helpen gheerne.’
Bave sprac: ‘Ic ne dar niet weernen,
| |
| |
Nu so moete mi onse heere God
Helpen ende ghesterken mede,’
Ende met desen ghinc hi ter stede,
Neffens Amante rechte staen,
Ende hi seide dus: ‘Nu wilt verstaen,
Ghi goede lieden, nu wilt hooren,
Ic hebbe langhe gheweest verlooren,
4470[regelnummer]
Ende ghedoolt al buten weghe,
Verre van gracien ende sonder seghe,
Nu was ons die donkerheit so bi,
Van den weghe, daer wy in waren
Gherocht, dat wi qualike van dare
Ende ons ghesend hier ter stede
4480[regelnummer]
Eenen man, die es sijn bode,
Die ons bi der hulpen van Gode
Leeden sal in 't rechte padekijn,
Daer wy buten hebben ghesijn
Van der eewigher salicheden,
Ende gherocht in donckerheden
Waren, daer wy in verlooren
Hadden ghesijn, nemaer vercoren
Es dese helighe, salighe man,
Die mi ghebrocht hevet dan
4490[regelnummer]
In een vulcomen wech ende leven
Daer hi hu af wille gheven
Exemple, daer ghi bi moghet
Commen huten quaden in de doghet,
| |
| |
Ende ten hutersten bliven behouden.
Verliesdi desen wech bi uwen scouden,
Dat wert hu een deel te fel,
Want ghi wert verlooren, dat segghe ic hu wel,
Nu kiest den wech bi vroeden rade,
Ende ne bedinct hu niet te spade,
4500[regelnummer]
Van daer hu profijt af mach ghescien,
Ende doet so vele nu door mien,
Dat ic hu bedancken mach als heere,
Die hu mint ende vercoren heeft zeere,
Ende doet voort dies goeds mans raet,
Ic hope dat hi hu niet en wert quaet.’
Daer gaven si dus te verstane
Dat si niet ghewillich te gane
Ne waren, omme bi siere bede,
Te commene an dat kerstinhede,
4510[regelnummer]
Maer si wilden bliven algader
An 't gheloove dat moeder ende vader
Hem te voren hadde gheleert,
Ende daer si in waren ghehuseert.
Als die helighe Amand goed
Dese woorden wel verstoet,
Stont hi up ende sprac; ‘Ghi heeren,
Wilt hier een exemple leeren,
't Welke es een parabole scoone
In castigacien van den loone,
4520[regelnummer]
Dies de meinsche mach ontfaen
Van saken, dies hi wille angaen
Buten redenen ende buten maten.
Nu wilt mi hooren, ic sal na state
Hu dbeste tooghen dat ic can.
Hier es hu heere, die hedel man
Bave, die grave es van den lande,
Die uwer alder hooft es sonder scande,
| |
| |
Ende die commen es ten weghe,
Daer hi buten was gheleghen,
4530[regelnummer]
Ende om dat hi desen heeft vonden,
So wille hi hu maken in conden
Den selven, omme dat ghi mooght
Ten weghe commen, daer ghi onttrocht
In sijt, ende bliven voort meer
Scuwende, ende dat bitter seer,
Want also ic te voren seide
In exemplen der waerheden,
Hu heere, hu prince es hu hooft,
Dit biddic hu dat ghi ghelooft,
4540[regelnummer]
Gheliker wijs dat uwen lichame
Een hooft heeft ende bequame
Niet ne mach doen dan tshoovets wille,
So ne sidi, no lude, no stille,
Sculdich te doene dan hi ghebied,
Want ghi in hu selven siet
Exemplare ghenouch van desen;
Merct hoe soude moghen wesen
Die lichame wel ghegouverneert,
Het ne ware bi den hoofde gheconsenteert,
4550[regelnummer]
Ooc ne ware die lichame niet
Gheene condicie, verstaet 't bedied,
Et ne moet hem bi den hoofde toecomen,
Maer die lichame die moete vromen
Den hoofde, van dies hi vermach,
Ende niet rusten nacht no dach,
Maer altoos staen tes hoofts ghebode;
Deser ghelike side van Gode,
Sculdich uwen heere te sine,
Ende quame hem toe eenighe pine,
| |
| |
4560[regelnummer]
Dat hu dat ware onbequame,
Ghelijc oft ware up uwen lichame,
Want ic wil hu noch bet tooghen,
Hoe soude hu lichame moghen,
Gaen of staen te sinen wille,
Ende dat hu hooft laghe stille,
Ende hem ne mochte verporren niet.
's Chelijcs es hu nu ghesciet,
Hu hooft dat es hu prince goed,
Die es gheleghen in rechter ootmoet,
4570[regelnummer]
Ende en wille in hooveerden nemmermeer upstaen,
Hoe sal dien lichame moghen gaen,
Dat es te wetene bi hu allen,
Ghine sult met hem moeten vallen,
In rechter oetmoedicheit bi desen,
Het es scult ende het moet wesen.
Ooc meerct an hu selven alle die leden,
Ende besied den dienst, die si besteden.
Eerst die handen, die t'allen stond
Spise ende dranc draghen ter mond,
4580[regelnummer]
Ende justineerent 't hooft daer bi.
Nu meerct die aermen of sy
Niet ghereet sijn, als 't hooft ghebiet,
Ja, si seker, want men hem siet
Haestelike scieten voren,
Ende beletten al den thooren,
Als 't hooft in eenighe vreese es,
Of si ontfanghen 't, sijt seker das,
Smerte ende grief ter stede.
Aensiet hu beene, ende hu voete mede,
4590[regelnummer]
Of si den hoofde yet afgaen,
Als het dienst wille hebben ghedaen,
Of dat hiewers wille wesen,
Sy sijn ghereet, ende dat es bi desen
| |
| |
Dat die condicien van den sinnen vive
In 't hooft altoos te gader bliven,
Die lijf ende leden doen sijn onderdaen
Den hoofde, ende dit wilt verstaen,
Dat dit teekine van heerscepien sijn,
Ende dat 't hooft es, ghelooves mi,
4600[regelnummer]
Heere boven den leden ende den lichame.
Al deser ghelike te uwer vramen
Moetti uwen heere volgen mede,
Want hi hu hooft es in elcke stede,
Ende moet hu ghebieden, als hi begheert,
Hebdi ooc yet van dat hu deert,
Ghine vint an niemende hulpe,
Dan an uwen heere, hi mach stulpen
Al uwe mesquame ende deeren.
Hier bi wilt volghen uwen heere,
4610[regelnummer]
Ende wilt den selven wech gaen,
Die hi voren heeft bestaen,
So mooghdi met mi gheraken,
Entie groote blyscip smaken
Van den soeten ryke hier neven,
Daer ne die inghelen met sanghe loven
Den hooghen coninc, den weerden God,
Die boven allen saken heeft ghebod,
Entie oynt was sonder beghin,
Ende daer alle vulmaectheit es in,
4620[regelnummer]
Dat es Christus, die door ons staerf
An dien Cruce, ende verwaerf
Den pays tusschen sinen vader,
Daer wy mede sijn algader
Verlost huten helschen biten.
Ja, die leven wille kerstin vite,
| |
| |
Also hu heere heeft begonnen,
Nu wilt hu selven also jonnen
Te commene te deser salichede,
Des moete die Drievoudichede
4630[regelnummer]
Ons allen vulbringhen t'samen,
Bi siere moghender gracien, amen.’
Hier mede hende hi sine sprake,
Ende God wrochte so in die saken,
Mids Baven ende siere dochter goed,
Die beede baden met ootmoet
Den volke, dat si aneghingen
Kerstine wet, ende ontfinghen
't Doopsele, ende 't rechte van den gheloove,
Ende ooc ne waren si niet so doove,
4640[regelnummer]
Sine stichten outare ende kerken,
Ende voughden hem t'allen goeden ghewerken
Mids dat Amand bestierde so wel,
Ende dat hi sende boden snel,
In allen landen van kerstinhede,
Om clergye, dat si ter stede
Van Tongherne souden comen.
Weet datter saen vele was vernomen,
Om dat si hoopten van ghewinne,
Want het's natuere van tsmenschen sinne,
4650[regelnummer]
Dat hi gheerne comt, daer hy
Weet dat hiet te winnene sy
Ende alsi doe commen waren,
Gaf die grave, al sonder sparen,
Elken na dat hi was weert,
Ende ne hevet niet ghespaert
Scat, no goed om dat si souden
Ghetide ende ghestadicheit houden,
Alsoo 't der heligher kerken behoort,
Ende den volke wisen voort
| |
| |
4660[regelnummer]
Exemple, van daer sy mede
Mochten commen ter salichede,
Aldus ende in deser manieren
So hevet Amand, die goedertiere,
Die stede van Tongherne al bekeert,
Ende kerstine gheloove gheleert.
Bleven daer, als 't kint bi den vader,
Ende regierden 't folc, in sulker maten,
Dat het bleef in goeden state,
4670[regelnummer]
Ende noch es up den dag van heden
Bleven, in kersteliken seden.
Daer naer dede Amand met ghenent,
Dat dat volc van daer omtrent
Quam ten gheloove ende wert kerstijn,
Mids siere duecht groot ende fijn,
Ende hi bleef daer door Baves bede
Rustende te Tonghers binder stede.
|
|
Auteursrechtvrij