|
| |
| |
| |
Van den coopman, die gherooft was van Baven, ende wat daer af
ghevel.
Hier voren hebdi wel ghehoort
Hoe dat te Gend binder poort,
3740[regelnummer]
In den clooster, die tSente Pieters heet,
Sente Amand bleef, dien wel ghereet
Altoos was, ende wacker mede,
Daer eenich mensche van der stede
Noot hadde van siere leere,
Dies wert hire ghemint so seere
Van den lieden alle gader,
Dat sine hilden over vader.
Nu wasser een coopman wel becande
Met hem, die in vreemden lande,
3750[regelnummer]
Om coopmanscepe te vaerne plach,
So dat gheviel up eenen dach
Dat hi huten lande soude varen,
Ende hi nam orlof sonder sparen
An den goeden Sente Amand,
Die sine biechte hoorde te hand
Vriendelike, ende bevallene schiere
Jhesus Christus, den goedertieren.
Dus voer hi henen in goeder trouwen,
Ende gherochte in Haspegauwen,
3760[regelnummer]
Daer up dien tijt grave af was
Een jonc man, gheloovet das,
Fel ende moordadich t'allen stonden,
Dat siere ghelike noynt was vonden
Van moordene ende van moordadicheden,
Verre no na te gheenen steden.
Dese jonghe man hiet Bave,
Hi was van den Rine palesgrave,
| |
| |
Ende van den lande van Aspergauwen
Was hi grave, wilt betrouwen.
3770[regelnummer]
Heyden was hi van gheloove quaet,
Van edelre comste, dat verstaet,
Machtich van goede ende van maghen,
Maer emmer moesti t'allen daghen
Roven ende moorden plien.
Nu quaemt so dal hi voorsien
Den coopman heeft, daer ic af seide
Binnen Tongherne, der stede,
Daer sprac hi hem aldus an,
Ende seide: ‘Ghi sijt een valsch man,
3780[regelnummer]
Een dief ende een moordenare,
Ende hebt gherooft dese ware,
Die ghi te coopene hier hebt brocht,
Die waerheit hebbic ondersocht,
Ende weet wel den rechten fijn,
Dies suldi mijn ghevanghene sijn,
Ende hu goet cleene ende groot
Sal mi bliven, maer die dood
Suldi ontfanghen in corten daghen.’
Die man was commen in felre laghen,
3790[regelnummer]
Ende hadde gheerne onsculde ghedaen,
Maer hine mochte dies niet ontgaen.
Daer dedene Bave, die felle man,
Wech leeden ende hem slaen an
Vele hysers, in eenen bloc mede
Sluten, dus moeste hi ter stede
Bliven ghevanghen in grooter noot,
Ende ne hadde niet dan gheerstin broot
Te hetene, ende boorne nauwe ghenouch
Te drinkene, dit was onghevouch
| |
| |
3800[regelnummer]
Eenen man te hebbene om 't sine,
Want dat hem Bave dese pine
Dede, ne was om gheene sake
Dan dat hi, in warer sprake,
Sijn goet roeven ende ondhouden;
Onverdient ende huten scouden
Wildijt hem nemen ende doen,
Dies hi te voren hadde gheploon.
Nu hadde dese grave te voren
Een hedel wijf, ende wel gheboren
3810[regelnummer]
Ghehadt, die ter dood was comen,
Ne mochte menne niet een twint.
Eene jonfrouwe, een scoon kint,
Hadde hi dat hem van hare was bleven,
Maer het coos een ander leven
Te leedene dan sijn vader dede.
Hier mooghdi hooren wat dat seide
Te sinen vader: ‘Hedel grave, heere,
Ghi mesdoet hier an te seere,
3820[regelnummer]
Dat ghi desen man neemt sijn goed,
Ende sijt daer toe so fel ghemoet,
Dat ghi hemselven hout ghevaen.
Ic biddu dat ghine laet gaen,
Hedel vader, door mine bede
Onghegrieft van allen leden,
Want het es scande ende onneere,
Dat ghine om 't sine grieft dus seere,
Ja, eenen man, die te gheender stond
Quaet ne dede.’ - ‘Dochter, name cond
3830[regelnummer]
Adeltruut, wel lieve minne,’
Sprac Bave, ‘met allen sinnen,
Hebbic hu hoynt vercoren seere,
Met rechte mochtijs hebben deere,
| |
| |
Up dat ic 't hu hier ontseide
Uwen wille, die sals ghescien.
Gaet toot hem,’ seide hi mettien,
‘En triveleertene, als ghi wilt,
Ic bem met uwen woorden ghestilt.’ -
3840[regelnummer]
‘Vader, danc hebt!’ seide Adeltruut,
Ende so ghinc al overluut,
Daer so den ghevanghenen vand.
‘Vriend,’ seide so altehand,
‘Ghi ligghet hier te uwen meskieve,
Dat sal ic door sine lieve,
Beteren, daer ghi an gheloovet,
Al eyst dat mijn vader doovet,
Verghevet hem, dies biddic hu,
Ende ooc bem ic begheerende nu,
3850[regelnummer]
Dat ghi uwen God bidt voor mi,
Sijt een kerstijn salich man,
Ende ic gheloove seke daer an,
Die ter weerelt es ghesed.’
Daer dancte haer die man seere,
Ende lostene van allen deeren,
Dies so hem ghebeteren mochte,
Maer drouve bleef hi in 't ghedochte,
3860[regelnummer]
Dat hi sijn goed achter hem laten
Moeste, ende gaen siere straten,
Bescaven, aerm ende bloot.
Dus ghinc die man, ghedooghende noot,
Tote hi te Ghend binnen quam,
Daer hi Sente Amande vernam,
| |
| |
Dien hi claghede sijn mesval,
Ende vertrac hem van al tal,
Also ghi voren hebt ghehoort
Van Baven, ende Adeltruden woort,
3870[regelnummer]
Dat sone verloste ende wat so seide
Te dogheden den soeten kerstinhede.
Als Amand dit heeft verstaen,
Es hi met vraghene anghegaen
Den coopman, wat manne dat Bave
Was; hi seide: ‘Een ryke grave,
Jonc van daghen, scone van live,
Staerc van leden, grof ende stive;
In 't ansien die scoenste man,
Die men vint, maer hi heeft an
3880[regelnummer]
Die felste natuere, want hine gheeft
Om gheene quaetheit, maer hi leeft
In roovene ende in moordadicheden,
Ende souket al omme, in allen steden.’
Dies wert Amand drouve seere,
Ende wert weenende van grooten deere,
Ende claghede aldus: ‘Wel soete God,
Ghi hebt over alle saken ghebod,
Ende waeromme ghedooghdi dan,
3890[regelnummer]
So bout es in sine quaethede,
Ende so overgierich mede,
Quaet te doene, hets scade groot,
Heere, ic bidde hu, dat ic, voor mijn doot,
Desen man mach ten gheloove bringhen,
Want ic soudt prisen boven alle dinghen.’
Doe vraghdi van Adeltruden met dien;
Die man seide: ‘Haer upsien
Es vriendelic ende gracieus,
Scone, wel wesende ende prieeus,
| |
| |
3900[regelnummer]
Oetmoedich, simpel ende ghestade,
Subtijl, ghenendich, van vroeden rade,
Ontfaermich, wetende ende milde,
Ende daer toe es so die wel wilde
Groote pine daer omme cueren,
Ende het haer noch mochte ghebueren
Te siene dat haer vader ende sijn land
Commen mochte ter kerstener hand.’
Amand seide: ‘An Jhesum Christe,
Dat mi sine gracie niet sal ghebersten,
3910[regelnummer]
Want ic meene arbeit ende pine
Daer omme te doene, dat het mach scinen,
Verleene mi gracie de moghenthede
Van der heligher drievoudicheden.
‘Amen,’ seide die coopman.
Aldus sciet elc anderen van,
Maer Amand troostene vriendelike,
Ende badt hem door Gode van hemelryke,
Dat hi hem niet ontstellen en woude,
Want hem Christus noch versetten soude.
|
|
Auteursrechtvrij