| |
Hoe dat Sente Amand bekeerde 't folc te Oedelem en te Knesselare,
ende dat daer gheviel.
Te Hoedelem ende te Knesselare,
Ende die daer omtrent gheseten waren,
Bleven in hare quaetheit vast,
3190[regelnummer]
Dies nam Amand an 't last,
Ende ghinc daerwaert met ghenent,
So dat hi heere stede quam ghehend,
Die men Sente Jorijs in Distele noomt,
Ende het voort, ic wille ghijt goomt,
Staet een kerke in Sente Amands name,
Daer vant dese helighe man bequame
Vele lieden in grooter feesten.
Hi die binnen was van goeden keeste
Mercte wel harer alder affare,
3200[regelnummer]
Ende hi wert aldaer gheware
Van eenen afgod; die daer stoed,
Daer si om dreven den bliden moed,
Dies wert hi gram in sinen sinne,
Ende es ghegaen met grooter onminnen,
Ende stac den afgod, so dat hi vel,
Dies wart daer de menighe fel
| |
| |
Up hem, ende gram in 't ghedochte,
Maer Amand, die goedertiere ende sochte
Was, sprac hemlieden toe:
3210[regelnummer]
‘Ghi sotte lieden, segghet mi, hoe
Laetti hu aldus verdwasen
Ende doet hem dusghedane heere!
Het sal uwer sielen deeren seere.
Laet varen dit gheloove quaet,
Ende hoort een deel na minen raet.
Ghi sult upnemen een nieuwe sede,
Ende keeren hu an kerstinhede,
Ende doen hu doepen allegader
3220[regelnummer]
In den name, dat Christus, ons vader,
Hem liet crucen, door onse sonden,
Ende ontfinc vijf felle wonden,
Daer water ende bloet hute quam,
Siner meinschelicheden daer ende nam,
Maer die godlichede en hadde niet
Dat hem deerde of gaf verdriet,
Maer bleef altoos heven ghestade,
Gherechtich God, vul van ghenaden,
Vulmaect blivende in drie persoone,
3230[regelnummer]
Vader, Helich Gheest, ende Soone;
Dese wert gheboren van der Maghet,
Jeghen dat natuere ghedraghet,
Op dat hi ons wilde bringhen
Hute allen scalkeliken dinghen,
Ende huten bedwanghe van den quaden.
Dies vindt die duvel t'sine rade,
Om hu te bringhene int dued,
Daer ghi sout houden dese wet,
| |
| |
Die ghi lieden hebt ontfaen,
3240[regelnummer]
Ende al sinen wille ghedaen,
Ghelike dat ghi tooghet hier.
Het es een viand, die in 't vier
Staed, ende berrent nu ter huere,
Die ghi hier heert ende doet cure.
Laet varen dit spel, ende anbeed hem,
Dien genen die staerf in Jherusalem,
Want hi hu huter noot mach bringhen,
Ende ghehulpich sijn in alle dinghen.’
Met desen dat Amand dit seide,
3250[regelnummer]
Christus daer sine gracie dede,
Ende sende in sulken somighen memorie,
Dat si begheerden te soukene de glorie
Van daer boven, van hemelryke,
Ende baden Amande ootmoedelike,
Dat hi hemlieden dade verstaen
Hoe si Gods gracie mochten ontfaen,
Ende den duvel fel ontloopen,
Die se in de quaetheit wilde knoopen.
Maer eenighe waren, die dit saghen,
3260[regelnummer]
Die so vaste in de bande laghen,
Ende in 't strec van den viand,
Dat si ne mochten, si hu becand,
Niet ghenoughen hem ter doghed,
Want si in quaetheden waren ghesoghet,
Ende so vul der nidicheden
Dat si hem onderspraken ter stede,
Ende droughen over een ghemeene,
Datter een soude gaen alleene,
Ende halen scichten ende boghen,
3270[regelnummer]
Die hi kende van goeder vloghe,
Ende danne soudi commen sciere,
Ende scieten den man goedertiere,
| |
| |
Die van der verradenesse niet wiste;
Maer van onsen behoedere Jhesum Christe
Stont hi ende predicte seere,
Dies bescermden God, ons Heere,
In deser wijs, als ghi mooght hooren.
Als die man quam, die te voren,
Om sinen boghe, was ghegaen,
3280[regelnummer]
Ende hi ter stede soude staen,
Den handboghe te spannene uptie pese,
Om dat te sterkere soude wesen
In de vloghe, ende te felre de scote mede.
Hi sette t'een hende up die heede,
Ende waende den boghe spannen saen,
So es 't hende in de heerde ghegaen
Eenen halven voet, gheloeft dies.
Stappans daer een boom wies
Van den boghe in der ghebare,
3290[regelnummer]
Recht een deel oft een cruce ware;
Dit mach men alle daghe sien
't Wonder, dat God daer liet ghescien,
Want dien boem noch daer staed
Voor die kerke; wie datter gaed,
Ende vraghet om Sente Amands boom,
Men sallene here wisen, nemes goom.
Doe dit wonder ghevallen was,
Wert die man verwoet na das,
Die den boghe hadde ghehaelt,
3300[regelnummer]
Ende sine quaetheit wert betaelt,
Met pinen van den duvel, die in hem
Drivende wert dat meeste lem,
Dat noynt te voren was ghesien.
Als 't folc dese sake sach ghescien,
| |
| |
Worden si alle buten keere,
Ende seiden 't Amande, den grooten heere,
Hoe die saken waren toecommen,
Als hi dat vriendelike vernomen
Hadde, sprac hi, in deser wijs:
3310[regelnummer]
‘Ghi goede lieden, meerct bi avijs
Die doghet ende die voorsienichede
Van Jhesum Christum, die mi behoet
Heeft, van saken, dies ic niet bemoet
Ne hadde, noch ne wiste daer af niet,
Maer na dat de sake es ghesciet,
So willic volghen Christus natuere,
Ende vergheven up dese huere
Dat mi die man mesdan hadde gheerne,
3320[regelnummer]
Ende hem allen, die te haren sceerne
Daer toe rieden, vergheve ic 't mede,
Want men leest ter menigher stede,
Dat hi es van sinne vroet,
Die vergeeft dat men hem mesdoed,
Ende dat bi sinen wille puere,
Want hier in tooghet Christus natuere.’
Met dat hi dese woorde sprac,
Weet dat hi voort toten man trac,
Ende beval den gheest harde saen
3330[regelnummer]
Dat hi de stede liete staen,
Suver, reyne ende onbesmit,
Ende voere in den helschen pit,
Ghedooghen pine ende seer,
Ende wederkeeren nemmermeer
Dat hi kerstin deeren mochte.
Mettien wert die man sochte
Ghenesen, ende riep aldus:
‘Ghenade mijns, soete Jhesus,
| |
| |
Die van boven neder quaemt,
3340[regelnummer]
Ende menschelike voorme naemt,
Ende wort gheboren van der Maghet,
Jeghen dat natuere, ghedraghet,
Ende daer naer smaket die bitter doot
An dien cruce, door onsen noot,
Om onse arme keytivichede
Te bringhene ter eewigher salicheden.’
Met dien stond hi up al ghesond,
Ende riep om doopsele, si hu cont,
Ende die grondeloose ontfaermichede,
3350[regelnummer]
Ende doe riep 't folc al te gader:
‘Helpt ons om doopsel, helich vader!’
Amand seide, hi daed gheerne,
Ende dies ne stonde hem niet t'ontbeerne
Ten alder eersten dat hy mochte.
De menichte quam groot ende sochte
Van al omtrent haer kerstinhede,
Ende hi doopte se ter selver stede,
Daer nu die kerke es ghestaen
In Sente Amands name, wilt verstaen,
3360[regelnummer]
Ende daer dien boom noch staed voren,
Also ghi hier moghet lesen hooren,
Die welke van der andboghe wies;
Dit was waer, sijt seker dies.
|
|