Leven van Sinte Amand, patroon der Nederlanden. Dichtstuk der XIVe eeuw

Hoe Sente Amand bekeerde 't folc tusschen Gend ende Curteryke.

Tusschen Curtryke ende Gend,

Castidi 't folc al omtrent,
Ende brochter vele ten gheloove,
Maer die menighe was so doove
Dat sy niet wilden ontfaen
Sine leeringhe, no verstaen
Der Euvangelien bediet,
Nochtan en wildijs laten niet
Om des volcs salichede,
Hine ghinc van steden te steden,
Ende dooghde pine ende groot allende
Van den menighen onbekende,

[p. 101]

 

So dat hi vulbrochte met pinen

 

Dat 't kerstin gheloove mochte scinen,

 

Beede t'Inghelmenstre ende t'Aerlebeke.

 

Ende weet dat doe niet langhe weke,

 

Die van Corteryke ende senden schiere

 

Om Sente Amande, die goedertiere

 

Was, ende vul helicheden,

 

Ende daden hem bidden met neerensticheden,

 

Dat hi quam binnen der poort

3090

Predicken, ende orconden Gods woort,

 

Ende leeren wilde de salighe wet

 

Van hem, die in 't Cruce was ghesed.

 

Amand, die ootmoedich was zeere,

 

Dancte Gode, onsen Heere,

 

Met blider herten herde saen,

 

Ende es rechte voort ghegaen

 

Tote Corteryke binnen,

 

Daer hi was ontfaen met minnen,

 

Ende ghedaen groote weerdichede.

3100

Nu hoort wat die helighe vader seide:

 

‘Kinder, de heere, die ghi mi doed,

 

Die es wel weerdich, die heere vroet,

 

Jhesus Christus, die heere mijn,

 

Nu wilt hem onderdanich sijn,

 

Ende wilt hem dienen, sonder loos.

 

Hi sal hu in staden staen altoos.’

 

Daer riepen si huut ghemeenen monde:

 

‘Helich vader, nu ter stonden

 

Gheven wi ons te uwen ghebode,

3110

Ende willen anebeden Gode,

 

Die van boven quam beneden,

 

Om onser alder salichede,

 

Ende wert gheboren van der maghet,

 

Boven dat natuere ghedraghet,

[p. 102]

 

Ende voortan doen dat ghi ghebiet.’

 

Als die helighe man dit siet,

 

Verblijdde hi seere in sinen sin,

 

Ende seide aldus in 't beghin:

 

‘Broeders, alle gader ghemeene,

3120

Doet hu dwaen van sonden reene

 

In de vonte, ende doopen,

 

Wilt dese quade wet afknopen,

 

Ende laet die afgoden vallen,

 

So sal Gods gracie met hu allen

 

Hu bescinen, metter claerhede

 

Van der heligher drievoudichede.’ -

 

‘Dat es onse begherte al,’

 

Spraken si groot ende smal.

 

Hier mede es hi voort ghegaen,

3130

Ende dede hem allen doepsel ontfaen,

 

Ende stichtere eene cappelle scoone,

 

In de heere Gode van den troone,

 

Daer nu die canesye es,

 

Des sijt seker ende ghewes.