Leven van Sinte Amand, patroon der Nederlanden. Dichtstuk der XIVe eeuw

Hoe Sente Amand eens sinen hongher claghede, ende hoe hem Christus sende sine lijftocht bi voghelen.

Nu hoort voort van daer ic 't liet,

T'eenen tide so es ghesciet
Amand, den helighen priester, dat
Daer hi in de wostine sat,
Ende hem selven hadde ghegheven,
Omme te leedene hermite leven,
Soo hoe dat hi daer moenc was,
Met sinen ghesellen, ghelovet das,
Sijn leven ende sijn regement
Was hermitelic bekent;

[p. 47]

 

Voor Gode nu sad hi in de wostine,

 

Ende dooghde van honghere groote pine;

 

Dickent als hem dit ghevel

 

Teech hijt den duvel quaet ende fel,

 

Dat hiere hem wilde bedrieghen mede,

 

Maer nu so quam hem, dat's waerhede,

1410

Die pine van honghere also groot,

 

Dat hi waende bliven doot.

 

Dies viel hi in bedinghen saen,

 

Ende dede Gode sinen noot verstaen,

 

Ende Jhesus Christus, si hu bekent,

 

Heeft hem sine leeftocht ghesent,

 

Bi voghelen vlieghende huter lucht.

 

Waer af heeft dan die mensche ducht

 

Dat hem yet ghebreken mach.

 

Ic doe hu met waerheden ghewach,

1420

Wie Gode betrouwet met vullen gheloove

 

Dat hine nemmermeer vint so doove,

 

In eenighe sake groot of smal,

 

Dat hi hem faelgieren sal,

 

Want merct, men vint aldus bescreven,

 

Dat een salich mensche mach gheven

 

Ghebod den berghen dat si dalen,

 

Ende ooc, sonder dwater, sonder ommehalen,

 

Mach hi doen gaen van siere stede,

 

Huut crachte van gherechtegher bede.

1430

Voghelen ende diere, sonder zwiken,

 

Moeten den mensche vul ghelooven wiken,

 

Als ghi exemple moghet nemen hier

 

An Sente Amande; die voghelen ende dier

 

Quamen altoos te sinen ghebode,

 

Huut den moghenden consente van Gode,

 

Ende brochten hem, dies hi begheerde;

 

Ende als hi oec hiet hadden dat hem deerde,

[p. 48]

 

Van hevele of van quetsueren,

 

Quamen si tote hem t'eenigher hueren,

1440

Van wat mesquamen dat elcken mesquam

 

Ghesondichede hi daer nam.

 

Dit was een helich moghende vader,

 

Die sinen wille vulbrochte al gader,

 

Mids den goeden gheloove sijn,

 

Ende mids der abstinencien fijn,

 

Daer hi sinen lichame mede dwanc.

 

In dese oordene, sonder wanc,

 

Was hi monc seven jaer,

 

Ende dooghde menighe pine zwaer

1450

Van penitencien, van tribulacien,

 

Van becueringhen ende van temptacien,

 

Die hi algader wederstoet,

 

Mids sinen gheloove vaste ende goed.