Verzamelde gedichten

[p. 91]

Een vlam

1

Een vlam, die door het venster sloeg
te onverwachts, te middernacht;
een ziel die radeloos antwoord vroeg
aan slaper die te lang bedacht,
die woelde in zijn zwaren droom
en wetend wat hem werd gevraagd
verblind zich hief en 't raam aanzag;
daar schemerde de nieuwe dag,
en de uren waren al vergaan
sinds hij geraakt werd van die vlam,
die zich weer keerde en afscheid nam,
gelijk zij kwam.
En die zal keren en zal gaan
tot er geen dag is en geen nacht,
en die zal komen onverwacht
tot hij met haar zal gaan.

[p. 92]

2

Hebt gij gezien met uw eigen ogen
de heilige golven van die zee,
gelegen achter de regenbogen
en zonder stranden of vaste ree.
En als gij waart op dat duister water
zwervende, zwevende, onbekend,
zeg mij dan hoe gij nu en later
den weg daarheen in den nacht herkent.
Want van alle rust in droom en leven
heb ik geen vrede te wachten meer;
sinds ik de stormen heb mogen beleven
van die wateren heb ik geen vrede meer.

Ik vroeg geen weg, maar ik sloot mijn ogen
en blindelings voer ik de nachten in
alwaar de winden met mij bewogen,
en de stilten bliezen mij adem in;
en ik daalde en rees tot mij de koude
deed huiveren, en de morgenlucht,
opdat ik bij u weer ontwaken zoude
en u antwoorden die naar die wereld zucht.

Maar gij hebt behouden in uwe ogen
dien glans van water en regenbogen.

‘En ik heb ook behouden in mijn hart
den golfslag dier zee als een levende smart.’

Maar gij hebt ook bewaard in al uw leden
dit bewegen als ginds de golven deden.

‘En als ik mij zo als een golf beweeg

[p. 93]

 

is voor mijn hart deze wereld leeg.’

 

 

 

Maar als gij danst is de wereld niet

 

dan voor ons een bewegend en levend lied?

 

 

 

‘En als gij mij zo verloren ziet

 

weet gij dan uw weg naar die wereld niet?’

[p. 94]

3

Hoe is het, dat ik mij hier bevind,
over dit landschap van bos en wind
waar geen vogel een rustig nest in vindt,
zwevende in dit vernieuwd vermogen
om de aarde te zien met verklaarde ogen;
om de wereld te weten al lang vergeten
en van geen wind meer de kracht te meten
en den blauwen storm van de lucht te vieren
in zijn eigen kracht en zijn eigen zwieren.
Ik weet niet of ik gestorven ben,
ik weet dat ik niet op de aarde ben,
dat ik alle landschap der aarde nu ken
waar ik voortaan vertrouwde en vreemdeling ben.
Maar wat is mij geschied dat ik nu en later
te zweven hang als een meeuw op het water
en mijn ogen niet voel die mijn ogen waren
en mijn lippen niet ken die mijn lippen waren.
En hoe lang zal de stilte die met mij is
mij beschermen in deze duisternis?
Een wolk werd ik niet en geen ster werd ik hier
maar boven een landschap mijn vaart ik vier:
een onzichtbare vogel, een vrije ziel
waar de wereldse kleur en vorm van viel.
En nu ik die woorden heb gezegd
wordt een dromerig zwijgen mij opgelegd
opdat ik niet spreek van wat al te zeer
moet verborgen zijn en zo keer ik weer;
ik voel mijner ogen zwaarte gaan
naar dit wit papier waar de letters staan
en ik zie mijn grauwe hand die schrijft
terwijl nog herinnering met mij blijft
en het lijf zich vervult met het zware bloed

[p. 95]

 

dat vermoeienis in mij stromen doet

 

en ik voel hoe de vogel van de ziel

 

achter mij weer in zijn dromen viel

 

alwaar hij met vreemde ogen ziet

 

en mij achterlaat en herkent mij niet.

 

Zodat ik geweest ben waar ik niet weet

 

en het landschap en mijnen tocht vergeet

 

en al wat mijn hand hier schrijven deed.