Nederduitsch taalkundig woordenboek. P-R. S

[Passeren]

PASSEREN, bedr. en onz. w., gelijkvl. Ik passeerde, heb, of ben, gepasseerd. Is even als meer andere werkw. van dezen basterduitgang uit het fr. ontleend, maar evenwel in onze taal reeds eenigzins gebruikelijk, en de moeder van meer andere dergelijke basterdwoorden. Eigenlijk is het, even als het fr. passer, onzijdig, en beteekent het door een pas, of doortogt, voorwaart trekken, voortgaan: wie passeert daar door de poort? Voorts is voor iets passeren zoo veel als daarvoor doorgaan, gehouden worden; en passeren doorgelaten worden, geduld worden, in de spreekw: het kan passeren, het kan er nog al door; of gebeuren, voorvallen, in de spreekw.: wat passeert er toch? In eenen bedrijvenden zin komt het woord voor in de spreekw.: den tijd passeren. Een avondje met spelen passeren, enz. Voorts zegt men ook: iemand passeren, hem voorbijgaan. De straat is zoo vol, dat men ze naauwelijks pas-

[p. 36]

seren kan. Ik passeer dat, ik stap dat over. Een verlandschrift passeren, het zelve als het ware doen voortgaan, in omloop en werking brengen. Van passeren komt passerelick, bij Kil., hoogd. passierlich, fr. passable, waar voor men thans in het Nederduitsch bij verkorting passelijk gebruikt, om iets aan te duiden, dat passeren, doorgelaten, of geduld, worden kan: hij spreekt passelijk nederduitsch. Al, wat die schrijver uitgeeft, is maar zoo passelijk.