Nederduitsch taalkundig woordenboek. M, N. O

[Oogen]

OOGEN, bedr. en onz. w., gelijkvl. Ik oogde, heb geoogd. Bedr., naauwkeurig zien, van verre zien, door het vernaauwen van de oogleden: gij poogt ons nakend lot ons uit de maen te oogen. De Deck. Onz., in dezelfde beteekenis; met hebben: zoo ver men oogen kost. Vond. Wij oogen, waar hij vliegt. Oudaan. Mikken in het schieten; onz., met hebben: hij heeft zijnen boghe ghespannen, ende ooghet. Doresl. Op iemand oogen, het oog op hem houden. In aanmerking nemen, bedoelen: oogende op hunnen mannenmoed. L. Trip. Op wel-

[p. 654]

ke eighenschap van onzen aardt Virgilius ooght. Hooft. Oogen, in eenen bedr. zin, komt bij Vond. in de beteekenis voor van oogenten, ond. oculeren: het inzetten en het oogen. Van hier: ooging. Het deelw. geoogd, met oogen verzien, komt, met uitlating van het voorzetsel ge, in zamenst. voor, als: bruinoogd, zwartoogd. enz. Schoonoogde Juffers. Elsevier. Van hier de zameng. staroogen, wenkoogen, beoogen, blikoogen, knipoogen, enz.