Vaderlandsche historie. Deel 10

VII.
Prins wordt, door de meeste Leden der Staaten, bedankts, en verzogt, gelyke verandering, in andere Steden, te doen.

Na dat, in zo veele Steden, de hekken der Regeeringe verhangen waren, keerde de Prins naar den Haage, alwaar de Staaten van Holland, reeds, gedeeltelyk, uit afgevaardigden der nieuwe Regeeringe, bestaande, al in Herfstmaand, byeen gekomen waren. Zyne Doorlugtigheid, den twaalfden, te rug gekomen, en, door de Staaten verwelkomd zynde, deedt hun, vervolgens, aandienen ‘dat hy, hoewel ongaarne, genoodzaakt was geweest, tot wederbrenging van de rust en eenigheid in den Lande, zig, met groote moeke, en, niet zonder gevaar, te begeeven naar eenige Steden van Holland en Westfriesland, en, aldaar, voor eenen korten tyd, de Burgemeesters, Schepens en Vroedschappen te ontslaan, en dezelfden, of anderen, in derzelver plaatsen, te herstellen, zonder, daarby, nogtans, te verstaan, der byzondere Steden geregtigheid of privilegien, eenigermaate, verkort, of iets byzonders daarin gezogt te hebben, anders dan de vordering van den dienst van den Lande. Dat deeze verandering, in eenige Steden, nog niet was geschied, alwaar zyne Doorlugtigheid dezelve niet minder noodig hieldt, dan in de Steden, daar zy geschied was. Waarop hy de meening van de Vergadering begeerde te verstaan, op dat hy alles, met de beste orde, en, tot de meeste rust en dienst van den Lande, mogt konnen verrigten.’ De Edelen en meeste

[p. 272]

Leden verstonden ‘dat men den Prins, voor de genomen' moeite bedanken zou, te gelyk, verklaarende, dat men vertrouwde, dat hy, in alies, 's Lands best beoogd hadt, en ten zynen goedvinden stelde, of hem, zo hy 't noodig vondt, verzogt, in andere Steden en Plaatsen, van gelyken, te willen doen; waartoe men hem wilde ondersteunen.’ Maar Haarlem, Leiden en Rotterdam verklaarden zig ongelast, om hierop te stemmen. Gouda stelde de zaak ter bescheidenheid van den Prinse. 't Besluit der Leden den Prinse zynde aangediend, verklaarde hy, op nieuws ‘in't gene gedaan en nog te doen was, geen ander inzigt te hebben, dan de vordering van den dienst en rust van den Lande, zonder dat 'er iet byzonders onder gemeend of gemengd ware, ook buiten benadeeling van de geregtigheden en Privilegien des Lands en der Steden’ Voorts, begeerende ‘dat van deeze zyne verklaaring aantekening, gehouden mogt worden, tot meerder kennisse van zyne goede en opregte meeninge^(g).’

(g) Resol. Holl. 12, 19 Octob. 1618. bl. 295, 307. by Brandt II. Deel, bl. 859.