Vaderlandsche historie. Deel 10

[p. 138]

III.
De bezending naar Amsterdam doet geene vrugt.

De aanspraak van de Groot werdt met veel aandagt aangehoord. De andere Gemagtigden bevestigden het goede oogmerk der Staaten. Muis, in 't byzonder, gaf te verstaan, dat die van Dordrecht zig by de meerderheid hadden gevoegd, om goede redenen, van welken hy, zo 't begeerd werdt, nadere opening, wilde doen. De Vroedschap antwoordde, alleenlyk, dat zy op de zaak zou letten. Daarna zeide zy, dat zy haare meening den Staaten, door haare afgevaardigden, zou doen verstaan. De Gemagtigden der Staaten zouden gaarne in nader onderhandeling gekomen zyn, om de zwaarigheden der Amsterdammeren op te lossen, ware 't mogelyk. Doch deezen deeden duidelyk genoeg merken, dat zy, hiertoe, niet gezind waren. Alleenlyk, gaven zy te kennen, dat zy rust en vrede zogten, en niet gaarne zouden zien, dat dezelve, door iemant hunner ingezetenen, ergens, gestoord werdt^(f).

⁺De Gemagtigden bemerkten, ligtelyk, dat men, met de bezending, niet gevorderd was, en keerden wederom naar den Haage. Midlerwyl, besloot de Vroedschap, by meerderheid van weinige stemmen^(g) ‘dat zy den waaren Christelyken Godsdienst, nu meer dan vyftig jaaren herwaards, hier te Lande, geoefend, zou handhaaven. Dat het ondienstig was voor den Staat, in den zelven, de minste verandering te gedoogen, dan by wege eener wettige Sinode. Dat men, hierom, niet hadt konnen bewilligen, in verschei-

(f) Verhael der Deput. bl. 94. enz. Brandt II. Deel, bl. 983 enz.

+ Besluit der Amsterdamsche Vroed. schap.

(g) Grotius Verantw. Hoofdst. VIII. bl. 89.

[p. 139]

den' voorstellingen, sedert net jaar 1611, gedaan; ook niet in den voorslag van der Staaten Gemagtigden. Dat men wyders, niet kon toestaan, dat, op den naam der Stad Amsterdam, eenige Plakaaten werden gemaakt, veel min uitgevoerd, tegen die van de Religie, dan na het overweegen en verhandelen der geschillen, in eene wettige Sinode. Dat men, eindelyk, tot dien tyd toe, ook niet zou konnen gedoogen, dat eenige Contraremonstrantsche Predikanten in hunnen dienst geschorst, of van den zelven afgezet werden, om dat zy, met de Remonstranten, geene kerkelyke eenigheid konden houden; noch dat de Contraremonstranten gehinderd werden, in hunnen Godsdienst, onder deksel van scheuring, of als zy zwaarigheid maakten, om de Predikaatsien der Remonstranten, of der zulken, die't met de Remonstranten hielden, te hooren^(h).’ Men⁺ bragt dit Besluit in de Vergadering der Staaten van Holland, die, midlerwyl, wederom, by meerderheid van stemmen, hadden vastgesteld, dat de voorige Resolutien op de vrede der Kerken zouden stand grypen, met die meening nogtans, dat het gene, in eenigen derzelven, van de Belydenis en Catechismus gezeid was, niet zo moest begreepen worden, als of men deeze twee schriften gelyk stelde met Gods woord: men hieldtze alleen als Formulieren van eenigheid, die, naar Gods woord, verklaard moesten worden. Voorts werden Gekommitteerde Raaden

(h) Trigland, bl. 754.

+ De meerderheid der Staanten besluit de voorige Resolutien te doen agtervolgen.

[p. 140]

gelast en gemagtigd, om de Resolutien, alomme, in de Steden en ten platten Lande, te doen naarkomen⁽ⁱ⁾.’

(i) Zie Resol. Holl. 30 Sept. - 22 Octob. 1616. bl. 15 enz. Brandt II. Deel, bl. 387.