Vaderlandsche historie. Deel 6

XX. Ongenoegen met Engeland.

De veranderingen in Engeland, alwaar Koningin Elizabet den Hervormden Godsdienst invoerde, hadden de vriendschap, tusschen Koning Filips en haar, tot zo verre doen verkoelen, dat hy haar de Ridderorde van den Koussenband wederom te rug zondt, en Paus Pius den IV, die Paulus den V, in 't laatst van 't jaar 1559, was opgevolgd, zogt te beweegen, om haar in den ban te doen. Ook weigerde hy de oude verbonden, die opzigt op de Nederlanden hadden, te vernieuwen^(u). De Hollanders gevoelden haast de uitwerksels van dit misverstand, tusschen Filips en Elizabet. Hunne Koopvaardyschepen werden, door de Engelschen, bekommerd, hunne Haringbuizen en Vischschuiten, dagelyks, overvallen en beroofd. Ook deedt de Koningin dubbelen tol, te weeten, twaalf ponden sterlings, heffen van ieder scherpelier vellen en wolle, dat, uit Engeland, naar de Nederlanden, gevoerd werdt^(v), waarby de Hollanders, onder anderen, zeer werden benadeeld.

De Staaten van Holland, op den vyfden⁺ van Slagtmaand, hunnen Advokaat, Adriaan van der Goes, verlooren hebbende, traden terstond tot het opstellen van eene Instructie of Berigtschrift voor zynen Opvolger. Tot

(u) Rapin Tom. VI. p. 185, 186. Meteren I. Boek, f 31.

(v) Resol. Holl. 30 Decemb. 1559. bl. 127. 5 July, 4, 10. Sept. 1560. bl. 62, 84, 87.

+ Jakob van den Einde wordt Advokaat van Holland.

[p. 62]

bekleedinge van dit Ampt, dat langs hoe gewigtiger werdt, kwamen in aanmerking Arnoud Coebel, 's Lands Ontvanger, Adriaan Sandelyn, Pensionaris van Amsterdam, en Jakob van den Einde, Pensionaris van Delft. Doch de laatste, die, sedert eenigen tyd, in verscheiden' gewigtige zaaken, gebruikt was, werdt, met het zelve, vereerd. Des Advokaats wedde, die, tot hiertoe, maar vierhonderd ponden geweest was, werdt op agthonderd ponden verhoogd^(w). Omtrent deezen tyd, werden de wedden der meeste Amptenaaren, hier te lande, merkelyk vermeerderd: 't welk men, voornaamlyk, aan den toevoer van goud en zilver uit Amerika, waardoor 't geld, hier, van tyd tot tyd, minder waardig werdt, en aan het verzwaaren der gemeene lasten moet toeschryven^(x).

(w) Resol. Holl. 11 Novemb. 15 Decemb. 1560. bl. 92, 93.

(x) Zie IV. Deel, bl. 464.