Verzamelde gedichten

[p. 38]

Gewoonte en lafheid

Gewoonte en lafheid! 't menschdom, eeuw'ge lompert,

altoos benauwd alleen te gaan,

laat zich door koning Zwaard en priester Dompel

den leiband onder de oksels slaan.

Vergeefs zegt God: ‘Mensch, 'k heb u willen vormen

naar mijne beeltenis!’ Helaas,

't gebroed der lage vreetzieke aardewormen

maakt van Gods evenbeeld zijn aas.

Vergeefs zegt God: ‘Uw macht heeft geene perken,

heel de aardbol diene u als een knecht!’

Zij hebben, zij, aan hun kwakzalverskerr'ken

den koning der natuur gelegd.

Vergeefs zegt God: ‘Ga voorwaarts, nimmer moede,

ga fier en vrij en 't hoofd omhoog,

denk, spreek en handel, zoek en kies het goede,

en duld het kwaad niet vóór uw oog;

gij moet in opstand leven, opwaarts streven,

en triomfeeren!’ Zoo spreekt God.

Zij zeggen: Gij moet kruipen, zwijgen, beven,

ons slaaf te wezen is uw lot!

Gewoonte en lafheid! hij aanvaardt hun keten,

de mensch! hij siddert op hun stem;

en voelt zijn nek ook hunne scherpe beten,

en prikkelt ook zijne inborst hem

[p. 39]

 

om met zijn recht zijn waarde weer te stelen,

 

Gewoonte en Lafheid stillen 't bloed, -

 

en ‘hoera!’ balken millioenen kelen

 

den taaien meesters te gemoet.

 

Op feesten buldert 't vreugdkanon den vorsten

 

zijn warme luide kussen af,

 

gemengd met menschenstemmen, losgeborsten

 

in daverend triomfgeblaf.

 

En vóór den leugenpaap, - dien andren eemer

 

der nooit versleten zuigpomp, die

 

het menschdom uitput, - valt het volksgewemel

 

of dom of huichlend op de knie!

 

Gewoonte en lafheid! trouwe steunpilaren

 

des troons, van waar 't onsterflijk kwaad,

 

terwijl rondom de aanbidderen vergâren,

 

recht, vrijheid, deugd en eere slaat:

 

gij Lafheid, die het kwaad durft noodig heeten,

 

gewoonte, gij, die 't heilig maakt,

 

op u zij eeuwig door 't vergramd geweten

 

de vloek des vrijmans uitgebraakt!