d'Uytgelesenste Wonderen, en bysonderste Seldsaemheden eeniger Landen en Volckeren in America, Asia, en Africa

Aenhanghsel.

VErmits op verscheydene plaatsen deses wercks gewagh gemaakt is van eenige wonderlijcke Bronnen, Bomen, Poelen, Geberghten, e.s.v. soo heeft my goed gedagt, tot vervullingh van de plaats, die hier anders ledigh ghebleven sou hebben, dit volgende daer aen te hangen.

Bronnen, Wateren, Poelen,

IN't Dorp kleyn Engstigen, ontrent anderhalf Mijl van Aurach, in Wurtenburgerland, wierdt in't Iaar 1580, een Bron van suur water gevonden, soodanigh koockende, dat het de Naebueren by nagt horen konnen. Is seer gesond om van te drincken. Als een Vrouw, die haar Maandzieckte heeft, daar by komt, soo werdse stracks ghesondt, doch de Bron in tegendeel onreyn, en ghelijck als met een roode huydt overtrocken. Desgelijcks verliest hy sijn verw, als 'er een Melaets mensch by komt; doch reynight zigh van selfs weer, binnen den tijdt van een uyr.

By Altheim, in't gebied van Vlm, is een plaats, diemen de Honger-bron noemdt. Wanneer deselve seer stercke Opwateringen heeft, soo houdmen't daar voor, dat'er een diere tijd en grote Hongers-noodt op handen is.

In't Stight van Paderborn is een Bron, die yeder 24. uyren zigh tweemael gantsch verliest, onaengezien hy soo veel Waeters heeft, dat hy drie Molen-Raederen omdrijft. Nae ses uyren komt hy met een schrickelijck geraes en gebolder weer voor den dag; ter welcker oorsaek hy oock van d'inwooners de Bolder-bron ghenoemdt is gheworden.

In Zipferland, behoorende onder't Koninghrijck Hongaryen, is een Wa-

[p. 123]

ter, 'twelck al 't Hout, dat 'er ingheworpen word, stracks tot Steen veranderd. Desgelijks is in Ysland een Bron, die alle dingen, door sijn damp, tot Steen doet worden.

In Zuyder-Gothland, niet verr van de Stad Vexiona, is een slijmagtigh staande Water, soo geweldig heet, dat alles, wat'er rauw aan een touw ingehangen werd, als in een ogenblick gaar ghekoockt is. Indien men de spijs te langh daar in laat blyven, soo verbrandtse t'eenemaal. By de Stad Nidrosen, in Noorwegen, werdt een diergelijcke Poel gevonden; en een even sodanige in't Graefschap Mansveld.