Verzamelde gedichten
(1993)–Hendrik de Vries– Auteursrechtelijk beschermdHendrik de Vries, Verzamelde gedichten (eds. W.R.H. Koops, Dick Leutscher, Jan van der Vegt en Willem Wilmink). Bert Bakker, Amsterdam 1993
DBNL-TEI 1
Wijze van coderen: standaard
-
-
gebruikt exemplaar
exemplaar Koninklijke Bibliotheek Den Haag, signatuur: 2072636
algemene opmerkingen
Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Verzamelde gedichten van Hendrik de Vries, in een editie van W.R.H. Koops, Dick Leutscher, Jan van der Vegt en Willem Wilmink uit 1993.
redactionele ingrepen
Door het hele werk zijn koppen tussen vierkante haken toegevoegd.
Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (2, 6, 22, 48, 50, 76, 78, 104, 106, 122, 159, 180, 182, 366, 379, 390, 392, 397, 398, 408, 419, 420, 435, 436, 448, 460, 481, 482, 488, 490, 492, 573, 616, 618, 622, 656, 658, 862, 864, 868, 892, 911, 954, 956, 1002, 1004, 1008, 1010, 1012, 1017, 1111, 1116, 1120, 1122, 1170, 1172, 1178, 1220, 1242, 1244, 1246, 1368, 1731, 1754, 1860, 1926, 1952) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.
[pagina 1]
Verzamelde gedichten
[pagina 3]
Hendrik de Vries
Verzamelde gedichten
1993
Uitgeverij Bert Bakker
Amsterdam
[pagina 4]
Samenstelling en tekstbezorging:
Wim Koops, Dick Leutscher, Jan van der Vegt en Willem Wilmink
Eindredactie: Jan van der Vegt
[pagina 1925]
Inhoud
[pagina 1927]
* het gat in mars en het milagrat (1917) | |
i De zon Bellatrix | 7 |
ii De voorspelling | 11 |
iii De aarde in waanzinsangst | 12 |
iv Het gat in de dwaal-ster | 14 |
v Zijn ontbranding | 16 |
1e Lofzang | 19 |
2e Lofzang | 20 |
* de nacht (1920) | |
Oorlogs-tarantella | 23 |
Koorts | 25 |
De twintigjarige | 26 |
Zalgim | 27 |
Verloren | 29 |
Nachtlied | 30 |
Vervallen woning | 32 |
Verdwaald | 33 |
Orkaan | 34 |
Mijn broer | 35 |
Droomspel | 36 |
Verlossing | 37 |
De zwever | 38 |
Dank | 39 |
De voortijd | 40 |
Leven op een vreemde ster | 41 |
Ramp | 42 |
De verdwenenen | 43 |
Verstoteling | 44 |
Binnenruimte | 45 |
Nachtpaleis | 46 |
Wandeling | 47 |
* vlamrood (1922) | |
Stormdans | 51 |
Wervelwind | 53 |
[pagina 1928]
Onweer | 54 |
Vergelding | 58 |
Laatste blik | 60 |
Morgenschemer | 62 |
Verkeersknoop | 63 |
Zonsopgang | 64 |
Zwarte zij | 65 |
Angst | 67 |
Bedwelming | 68 |
De robijnen vlammen | 69 |
Middag | 70 |
Paula | 71 |
De zee | 72 |
Vliegtocht | 73 |
Tuin | 75 |
* lofzangen (1923) | |
De machtige | 79 |
De toekomst | 80 |
Uit Hem | 84 |
Openbaring | 85 |
Het heiligdom | 86 |
Het weten | 87 |
Verering | 88 |
Gods arbeid | 90 |
Aanbidding | 91 |
Vreugde | 92 |
Juichzang | 93 |
Het licht | 94 |
Stem der stilte | 100 |
De sterren | 102 |
* silenen (1928) | |
Silenen | 107 |
Nocturne i | 108 |
Nocturne ii | 109 |
[pagina 1929]
Montserrat | 110 |
Nocturne iii | 111 |
Nocturne iv | 112 |
De gevechtsvlieger | 113 |
Kwelling | 114 |
Verdronken | 115 |
Weerzien | 116 |
De geboorteplaats | 117 |
Nocturne v | 118 |
Nocturne vi | 119 |
Idool | 120 |
* spaanse volksliederen (1931) I23 | |
* stormfakkels (1932) | |
roffels en aantoetsingen | |
Heksenliederen: | |
Mijn muziek is een oorlogsram. | 145 |
Ik moest het geloven: | 146 |
Crucifix | 147 |
Goyesca | 148 |
Landschap | 150 |
Tarantella | 151 |
Nocturne | 152 |
Bosdroom | 153 |
De torens der stilte | 154 |
Barcelona | 155 |
Fabriek | 156 |
Voorspook | 157 |
apotheosen | |
Drie vrouwen | 161 |
Stormlied | 164 |
Lucia | 165 |
De bruid | 168 |
Kerkhof Ohlsdorf | 169 |
Het offer | 170 |
[pagina 1930]
De levenskracht | 173 |
sterrenwerelden | |
Tweekleurig verlichte wildernis | 175 |
Hitte | 176 |
Noodweer | 177 |
Snelle groei | 178 |
Nacht | 179 |
* coplas (1935) 181 | |
* geïmproviseerd bouquet (1937) | |
spaanse coplas | 368 |
reprises | |
i Andante religioso | 381 |
ii Dolendo | 382 |
iii Tremolo martellando | 384 |
iv Sordo | 385 |
v Adagio | 386 |
vi Perzische arabesken | 387 |
vii Allegro furioso | 388 |
* nergal (1937) | |
Nergal. Hymnen | |
i Stilte: - krijgsmars der zonnenzwerm | 393 |
ii Gewelf der leegte, schril met vuur beschilderd! | 394 |
iii Ontbloeide wereldstelsels blaken, | 395 |
iv O Storm, die de dampkring met grauwheid bemantelt | 396 |
Drie vrouwen | 399 |
Het offer | 402 |
Idool | 405 |
Heksenliederen: | |
i Mijn muziek is een oorlogsram. | 409 |
ii Ik moest het geloven: | 410 |
[pagina 1931]
Crucifix | 411 |
Goyesca | 412 |
Bosdroom | 414 |
De torens der stilte | 415 |
Barcelona | 416 |
Fabriek | 417 |
Danseres | 418 |
Zalgim | 421 |
Koorts | 423 |
De gevechtsvlieger | 424 |
Orkaan | 425 |
De twintigjarige | 426 |
Verloren | 427 |
Vervallen woning | 428 |
Binnenruimte | 429 |
Nachtlied | 430 |
Mijn broer | 432 |
Droomballade | 433 |
Ramp | 434 |
Stormdans | 437 |
Wervelwind | 439 |
Onweer | 440 |
Laatste blik | 444 |
Paula | 446 |
Tuin | 447 |
Nocturnes | |
i Kelken, in schemer verdoken, | 449 |
ii Weerloos bloot onder 't fladderend kant, | 450 |
iii Ik zag hem. Zijn gezicht was grauw beschreid. | 451 |
iv Met haar woorden, mooi als 't kwelen | 452 |
v Hier zal ik, traag en loom, de dag zien dalen, | 453 |
vi Na mijn reis was 't huis verlaten, | 454 |
vii Wat schikt ze nu naar 't leeg fornuis, | 455 |
[pagina 1932]
viii Wanneer ik zoek met een licht | 456 |
ix Wee dat ik, wachtend voor uw deur, | 457 |
Weerzien | 458 |
Verdronken | 459 |
Tarantella's | |
I De muziek waar 't gesternte op zweeft | 461 |
II Door de duisternis | 462 |
iii Vol gespartel van schaduwgedrangen. | 463 |
De heksentuin | |
I Hier nevelt, bij nachtkoelte of zongeschroei, | 464 |
II Voor 't eerst in 't beweegloze toverwoud | 465 |
iii Ik wandel door dichte hoven | 466 |
iv Bezweringen moet ik zingen, | 467 |
Lucia | 468 |
De bruid | 471 |
Vereenzaamd | 472 |
De bedrogene | 474 |
Kerkhof Ohlsdorf | 475 |
Montserrat | 476 |
Cordoba | 477 |
Het rusthuis | 478 |
De geboorteplaats | 479 |
De blinden | 480 |
Sterrenwerelden | |
I Gebroken pluimplantknoesten. - IJzerzanden roesten. | 483 |
ii Steelwaaiers boven asmoerassen. Geelgeharte | 484 |
iii Geseltangen, die ten hemel zwiepten, | 485 |
iv Een monstermaan, langs pluismoerassen glorend, | 486 |
v Puinsikkels krakten door elkander op de vlakten. | 487 |
Winterdroom | 489 |
[pagina 1933]
* atlantische balladen (1937) | |
i Aan des konings rustbed kwam de zeegeest, | 493 |
ii Langs de bergkaap die de naam heeft | 494 |
iii Na een donderknal was 't raamluik | 496 |
iv Onze vloot, bevracht als nimmer, | 497 |
v Deze stad van roem en grootheid | 498 |
vi Gij zijt wis een ingewijde, | 499 |
vii - ‘Jager, die hier tussen muurstrakke steilten in ruisende kloven uw boog spant - | 500 |
viii - ‘Vloek op ons, en gans Atlantis, | 502 |
ix Stijg uit walm van oerdoem | 504 |
x Toen de Germen boven diepverzwolgen gronden | 507 |
xi Achter onheilsklippen | 508 |
xii Veilig, met een rots tot schutsel, | 509 |
xiii Toen de wijze koning Trohep | 512 |
xiv In mijn vroegste jaren was ik | 516 |
xv - ‘'k Zal met wellust u vertrappen, | 517 |
xvi Sluimer kwam over mij. | 518 |
xvii Berg-ten-hemel, boven brand van vloten | 519 |
xviii Met versmalde en heengesmolten hoornen | 520 |
xix ‘Blanke demon met het goudrood haar, | 522 |
xx Wie kan zulk een burcht begeren? | 525 |
xxi Liggen uw volken verslonden, | 526 |
xxii Waar 't stormhout met wrakhout speelde | 527 |
xxiii Gij wreevlen en slaafsgedweeën, | 528 |
* romantische rapsodie (1939) | |
duits | |
Erlkoning (naar Goethe) | 531 |
Mignon (naar Goethe) | 533 |
De koning in Thule (naar Goethe) | 534 |
Toggenburg (naar Schiller) | 535 |
De getroffenen (naar Schüler) | 538 |
engels | |
Bij de Noordzee (naar Swinburne) | 541 |
Een verwaarloosde tuin (naar Swinburne) | 546 |
[pagina 1934]
Indische serenade (naar Shelley) | 549 | |
Dood (naar Shelley) | 551 | |
Hymne aan de geestelijke schoonheid (naar Shelley) | 552 | |
De zang der beminde (naar Shelley) | 556 | |
Lenoor (naar Poe) | 557 | |
Aan Zante (naar Poe) | 559 | |
Alleen (naar Poe) | 560 | |
De stad in zee (naar Poe) | 561 | |
De slaapster (naar Poe) | 563 | |
Annabel Lee (naar Poe) | 565 | |
De Worm Veroveraar (naar Poe) | 567 | |
Het betoverd paleis (naar Poe) | 569 | |
De vallei der onrust (naar Poe) | 571 | |
frans | ||
Exotisch parfum (naar Baudelaire) | 575 | |
spaans | ||
De zanger (naar Darío) | 577 | |
De bruid van de pauw (naar Darío) | 579 | |
Liederen (naar Becquer) | ||
i Zuchten zijn lucht, verliezen zich in lucht, | 581 | |
ii Wel denk ik dat met rijker, dichter loten | 582 | |
iii Ze kwamen, sloten | 583 | |
Lied (naar Campoamor) | 587 | |
De verbijsterde (naar Campoamor) | 588 | |
De ruiter (naar Antonio Machado) | 590 | |
De piraat (naar Espronceda) | 591 | |
De beul (naar Espronceda) | 594 | |
Aan Spanje (naar Espronceda) | 598 | |
Lijkzang (naar Espronceda) | 599 | |
Zwerftocht (naar Espronceda) | ||
i Langs dompe straten | 600 | |
ii Andere stegen, andere markten, | 601 | |
iii Aan fakkels van een rouwstoet, kwijnt loodkleurig | 602 | |
Schoon als een gloor... (naar Espronceda) | 603 | |
Hoe droef is 't heengaan... (naar Espronceda) | 604 |
[pagina 1935]
Verlokking (naar Espronceda) | 605 |
In het Baskenland (naar Fortún) | 606 |
Allegorie (naar Pérez Ayala) | 607 |
Castilië (naar Unamuno) | 608 |
Hymne (naar Unamuno) | 609 |
Soledád Montóya (naar Lorca) | 612 |
Atmosfeer (naar Juan Ramón Jiménez) | 614 |
* walhalla (1942) | |
Walhalla | 619 |
* capricho's en rijmkritieken (1946) | |
capricho's | |
i Buurvrouw kwam thuis en de knecht was daar. | 625 |
ii 's Morgens vroeg toen ik op was gestaan, | 626 |
iii De klok sloeg twaalf hoog boven 't plein | 627 |
iv Het kleine meisje had groot verdriet: | 628 |
v De vrouw zei: 't kind was gestolen | 629 |
vi Ik ben daar wel thuisgekomen | 630 |
vii Daar is dat oppakkershuis, o wee. | 631 |
viii Clotilda, de koningsdochter, | 632 |
ix De weg draait af. - Op 't kerkhof komend, | 634 |
x Ik ben de kleine zigeunerprinses. | 635 |
rijmkritieken | |
Nagekomen opdrachten te plakken in E. du Perron's ‘Uren met Dirk Coster’ | 637 |
Op Menno ter Braak's overigens welkome brochure ‘Het nationaal-socialisme als rancuneleer’ | 641 |
Op J.W.F. Werumeus Buning's ‘Voor twee stuiver anjelieren’ | 643 |
Op Slauerhoff's bundel ‘Een eerlijk zeemansgraf’ | 644 |
Op A. Roland Holst's ‘Een winter aan zee’ | 645 |
Op Menno ter Braak's ‘Demasqué der schoonheid’ | 646 |
Vermaningen en bemoedigingen aan Gerard den Brabander, bij zijn ‘Gebroken lier’ | 647 |
Op Albert Helman's ‘Mexico zingt’ | 649 |
[pagina 1936]
Op A. Suidgeest's ‘De gouden stad’ | 650 |
Op Dr. D.G. van der Vat's ‘Poetic Principle of Edgar Allan Poe’ | 652 |
Op Jan H. Eekhout ‘Hafische strofen’ | 653 |
‘Harmonica liederen’ | 653 |
Op Alfred Rosenberg's ‘Mythus des zwanzigsten Jahrhunderts’ | 654 |
* tovertuin (1946) | |
Wereld en hemel - één helle dag. | 659 |
Het weerlicht ver, maar ik hoor geen donder. | 660 |
Op aarde wandelt een sterrenkind. | 661 |
Daar was een vrouw, zo schoon als geen. | 662 |
't Was de wind alleen, die mij kuste en streelde | 664 |
Hoe wit is dit zilver, hoe rood het goud, | 665 |
Haar man toog ten oorlog; veel eindloze nachten | 668 |
Diep tussen wouden, vaak razend bewogen | 671 |
‘We lopen toch naast elkaar in het gras. | 674 |
‘Van de heksendans maak ik geen vertoning | 677 |
Wijd gewoel en gewar, zaal achter zaal. | 680 |
De weduwe zat op des keizers troon, | 682 |
‘Vader, luister toch, vader: ik dorst nooit spreken, | 683 |
Uitgewoed was de krijg. - Bloed en tranenstromen. | 684 |
Hij leidde zijn zusje bij de hand | 685 |
De storm en de stuifsneeuw, door barre nachten, | 688 |
Het woud was duister, en 't stormde en vroor. | 689 |
Ze reisde in een ruw onherbergzaam oord, | 691 |
Ganzeliesje sliep op de barre hei. | 694 |
Toen 't meisje vroeg: ‘Komt mijn liefste weer?’ | 696 |
Ik droomde: ik werd wakker bij heldere zon | 697 |
Ziek en moe naar mijn bedje gebracht, | 698 |
Een schoorsteen in de verte rookt. | 699 |
Lief en vriendelijk toch van zon en maan, | 700 |
‘Moeder, zie wat een mooie fee.’ | 701 |
Een villa, hoog tussen bomen, | 702 |
Werd ik wakker? Of begonnen | 704 |
[pagina 1937]
We waren alleen in huis. | 706 |
Onder de bomen | 707 |
Onder neerhangende takken | 708 |
De vader stierf; toen de moeder. | 709 |
Hier, waar 't jachtig leven sluimert, | 710 |
Was ik een dwerg uit zulk drabbig water, | 711 |
Ergens diep in een bos is een open plek. | 712 |
Duizenden vrienden, trouwe bedienden, | 713 |
Over 't veld klonk geroffel en geroep. | 714 |
Ik hoorde de vogels verwonderd aan: | 715 |
Vlinders en vogels, nooit moegestoeid - | 716 |
Eén enkele nacht, en ik ben acht jaar. | 718 |
Mocht ik maar vluchten, ver hier vandaan, | 720 |
Hier gaat een verhaal; ik wou 't nooit geloven: - | 721 |
Ik wil een bloem van die struik | 722 |
Waarom loopt Cora heel vroeg | 723 |
Bosgodjes, kleintjes, met hoorntjes als bokken aan 't stoten - | 724 |
Een vogeltje zong een wonderlijk lied: | 725 |
Mijn liefste is een page vol tedere schroom, | 726 |
Die heester boven de steile berm | 727 |
Liefste kom, bos en tuin gingen groenen, | 728 |
‘Meisje, waar ben je zo lang gebleven?’ | 730 |
Hij wist hoe 't meisje hem had bedrogen, | 733 |
Mijn dochter weet wie ik ben. | 735 |
Minnares, in uw stille woning | 736 |
Gij storm, nimmer moe van dolen, | 737 |
‘Verhaal ons nogmaals, o siersteen, | 738 |
In 't zwart haar drie zwarte rozen, | 740 |
Tussen donkere bossen school | 742 |
Spelende heeft zij de oever gevonden, | 743 |
Door de zomerlucht, bij mijn vlinderdans, | 744 |
Hoe men ook staar in 't brandend blauw, | 746 |
't Jongetje rustte op een weelderig bed. | 747 |
‘Nu ik van jouw trouweloosheid weet | 748 |
Zij scheen, zo juichend en jong, | 749 |
[pagina 1938]
Gestort van de steile helling | 750 |
Vaarwel. Nooit mocht ik aanschouwen | 752 |
Rita's hoepel, met gezwiep, | 753 |
Een pop met halfopen ogen | 754 |
‘Vader, lijk ik op die vrouw?’ | 755 |
Ik ontwaakte in een vreemde kamer, | 756 |
Of ze elkaar zochten en schuwden, | 757 |
Met een dreiging van onweer bevracht | 758 |
Straks, wijl vuur- en bloedpaleizen | 759 |
Haar klein, aanminnig lievlingsdier: - | 760 |
Zomerstorm, droog als tocht uit een oven. | 762 |
Ten hemel steigeren burchten, steden, | 763 |
Slagen van reuzenhamers. | 764 |
Zomer zengt en brandt op 't mulle zand. | 766 |
Boven steppen vol ruigten en scheuren | 767 |
Sterk, boven eigen kracht mijn ellende bedwingende, | 769 |
Kille tocht woei door 't wachtend paleis. | 771 |
Hiermee toonde ik mijn tovermacht: | 777 |
Met een ziel waar de somberste wolken in stormen, | 778 |
Wie bedelt om laafnis, of spijs en schut, | 779 |
Gescheurde kleren, bloedige lokken, | 780 |
Zwoel was de dag; | 782 |
Eén der zeven prinsessen droeg een gewaad | 784 |
Een vorstin, plichtgetrouw en liefdevol... | 787 |
Vier zwarte zusters - wie wordt zijn bruid? | 789 |
Ze lag, voor 't laatst in een zonnestreep. | 790 |
Wee over 't gestolen koningskind: | 791 |
Een schatrijke tuin, die niemand betreedt, | 792 |
De stroom brult omlaag naar een schuimende kolk. | 793 |
Zij, getweeën, de wildernis ingevlucht, | 794 |
Oproer, hoog in de lucht; vage ruiterscharen | 795 |
Waarom ik over de wereld zwerf? | 796 |
De muziek, schone furie, heeft mij verkoren | 797 |
Ja, nu dansen. Ik wil. En de danswijs komt: | 798 |
De kralen zijn vals en 't juweel is vals. | 799 |
Ik sliep, maar niet in een rozetuin. | 800 |
[pagina 1939]
‘Ik weet geheimen die niemand weet. | 801 |
Rijzende schaduwen dreigen alom. | 802 |
Een zigeunervrouw met losgolvend haar | 803 |
De bomen zijn hoog en de plas is diep, | 805 |
‘Deze knaap zo blank, zo aanbiddelijk schoon, | 807 |
‘Neen, moeder, zo laat ik mij nooit verkopen: | 810 |
Profetes met het gluiprig en bars gelaat - | 813 |
Onkruid woekert wellustig om steile randen. | 814 |
Weg uit het gedaver van mensengedrangen | 815 |
Helse galm, door de bochten der nauwe gang. | 816 |
Buiten aarzelde vuurlicht: een bloedige dag. | 817 |
‘Een ridder te paard voer door gang en zaal. | 818 |
Om 't gedwee dienend kind zweefde een tovermacht. | 819 |
De maan komt op na zonsondergang. | 821 |
De koning en koningin, toen ze wisten | 823 |
's Konings dochter is lieflijk en stil en schoon. | 826 |
Met bedroefde muziek werd ze binnengeleid, | 828 |
Geen sterveling die zijn schaduw ontrent | 831 |
Elke nacht komt een goede fee, | 835 |
Mijn duif, trouwe liefdebode, | 837 |
Het spel met haar wagen verveelde haar dra, | 838 |
't Was een woud zonder wegen of sporen, | 839 |
Kind, geef mij mijn kroon weerom. | 840 |
Bij mijn hut kwam de heer aller dwergen. | 841 |
't Was een feestlijke lentedag | 844 |
Peter de kabouter kon geen dag meer werken, | 845 |
Wee, wee, dartle kruidenzoekster! | 846 |
Roodgouden asterknop, hulpeloos wiegelend | 848 |
Scheemrige vijver, beweegloos; | 849 |
De slaap, een donkere vrouw, | 850 |
De grijze mijmerde aan 't venster: | 851 |
Ik droomde, aan een meer te dolen, | 853 |
Nacht van geheimenis vol; | 855 |
't Paleis waar wij zouden wonen, | 857 |
Goede meester, ik staar in uw stolp van kristal: | 859 |
Zij zat mijmerend neer; de dauw zweefde over 't gras. | 860 |
[pagina 1940]
Ik, die niemand wou krenken | 861 |
* tovertuin, 2e druk (1948) | |
Doodse stilte, na grazen en hoefgestamp. | 865 |
* distels en aloë's van de iberische volkspoëzie (1951) | 867 |
* gitaarfantasieën (1955) | |
idyllisch | |
't Was nacht en de maan scheen helder. | 895 |
Vroeg, toen 't in de verte al dag was, | 897 |
...Klein, dat hij naar buiten liep | 904 |
Hij meende, in zijn eerste slaap, | 907 |
De grootste is naar school; de tweede | 908 |
De kleinste, in zijn kinderstoel. | 909 |
reflectief | |
De vader, een stil geleerde, | 913 |
Dat men heel dit bont gebied | 916 |
Gitaar, zedig en bezeten. | 917 |
Teedre gitaartoon: verhaal-zang, | 918 |
Gewrongen zang, dreuncadans; | 919 |
Nachtwereld, in sneeuw begraven, | 920 |
Houri's, met brandgloed omspeeld, | 921 |
Uit woeste vliegdroom verzonken | 923 |
Zij miste 't eerbiedig mompelen | 924 |
Uw liefde, uw hartstochtsverlangen | 925 |
‘Eindlijk, na missen en gissen, | 926 |
Eer hij als rookwolk vervloog | 927 |
Gevangene, zing verwoed | 928 |
Wulps kind, voor geen streling koel, | 929 |
Gitaarzang: lied van verwachting, | 930 |
Echo's en schaduwen vormen | 931 |
Kortstondig - als door de donder | 932 |
Door wolken zijn toveroorden | 933 |
Gestalten, duistre vertrouwden, | 934 |
[pagina 1941]
Die droomwereld in te dringen! | 935 |
Na 't schrikbewind van de beulen - | 936 |
't Werd meer dan 't lot wou beloven: | 937 |
balladesk | |
Veel beendren; zandrig delfsel. | 939 |
Diep, naar uw huis, dicht-omloverd, | 940 |
Na zijn misdaad kwam de slaap | 941 |
Een windvlaag, naar binnen slaande | 942 |
Nergens deur noch venster open, | 944 |
Of mens en wereld een spel waar, | 946 |
Verstolen, wellustig minnen, | 947 |
Storm druist over verre zeeën, | 950 |
Overal bergen van bloemen. | 953 |
* groninger symfonie (1958) | 955 |
* keur uit vroegere verzen 1916-1946 (1962) | |
Voorzegging | 1005 |
Evocatie | 1006 |
Groteske | 1007 |
* amnestie voor de spaanse politieke gevangenen en bannelingen (1962) | |
Autobiografie (naar Marcos Ana) | 1011 |
* iberia (1964) | 1013 |
* diseño jondo (1966) | |
Retiro | 1117 |
Vrijwillig in kil gevang | 1118 |
Danswoedende tekenpen - | 1119 |
* goyescos (1971) | |
De magische dichter, minnaar | 1123 |
Rechtstreeks, de taal van 't gevoel. | 1123 |
Soms onachtzaam heengesmeten | 1123 |
[pagina 1942]
Dit werk, antiek-modern, | 1124 |
Francisco's wereld. Verdwazend | 1126 |
Kroonluchters. Een grootse zaal. | 1127 |
Wie goed bemint gaat nooit haten? | 1128 |
Zijn drift, snel bedarend, | 1130 |
Steeds weer als wild opgejaagd, | 1131 |
Verschijning die nog volhardt | 1133 |
De wind snerpte en de sneeuw kwam zweven. | 1134 |
De stiervechter slaapt, en buiten | 1136 |
De hemel zwoel, onweerzwanger. | 1137 |
Hoe kan ik die smachting delgen? | 1140 |
Verloorne, wuft als de zeemaagd | 1141 |
't Is in 't vroeg-warm welgezind | 1142 |
De moeder, uit boze min, | 1143 |
Ik doolde over doodse gronden, | 1144 |
Moeder: een van zulke heren | 1145 |
Nu, nu ik liefde ken, | 1147 |
Nog voor zich al 't volk vergaarde | 1148 |
Raaklings voorbij steeds de stier! | 1149 |
Deze onversaagde bacchante! | 1151 |
Dat vader terug mocht keren! | 1152 |
Wegen in schaduw verzonken. | 1154 |
't Kind ging 's nachts weer aan de dool, | 1156 |
Zwevende zwermen schaamtloze gekken | 1158 |
Een jonkman die zich liet wijden | 1159 |
Trok één met Gods vaandel kloeker | 1162 |
In dans met een demon, half beestmens, half hond, | 1166 |
Een wemel van schrille vuurgrillige lijnen. | 1167 |
Snelle groeisels die zich verhieven | 1169 |
* goyescos, 2e druk (1986) | |
De moeder die eindlijk vrij | 1173 |
't Wordt nacht. Rukwinden gieren | 1174 |
Dolle tarántula! | 1175 |
Verteert zichzelf de flambouw | 1175 |
Hoog op de orkaanwolk te paard! | 1176 |
[pagina 1943]
* cantos extraviados del español groninguense enrique de vries (1971) | 1177 | ||
* impulsen (1978) | |||
Preludiën | |||
i | Natuur, macht van goed en kwaad, | 1221 | |
ii | Vreugde om 't eind, steeds meer nabij, | 1222 | |
Hartstocht, ondoorgrondlijk diep, | 1222 | ||
Hecht geworteld in 't verleden. | 1222 | ||
Werkte ook de dichtvorm onfeilbaar, | 1222 | ||
iii | Felle doordringende koude! | 1223 | |
Danswoedende tekenpen! | 1223 | ||
Zwermt voort, woest-omlaaide zonnen! | 1223 | ||
Credo | 1224 | ||
Evocatie | 1225 | ||
Hymne aan Sjiwa | 1226 | ||
Dithyrambe | 1227 | ||
Verblinde vervoering | 1229 | ||
Stuntvluchten 20'er en 30'er jaren | 1230 | ||
Grensgebied | |||
i | Toen vergiftiging in 't bloed | 1233 | |
ii | Vrieskou, die moordzuchtig woei. | 1234 | |
Kleine balladesken | |||
i | 't Kind, lang bestraft om kerk- of schoolverzuimen, | 1235 | |
ii | Dier, dat alleen mij wou kennen, | 1236 | |
iii | Waarheid, of gedroomd? Hoor 't verhaal der grijze | 1237 | |
iv | Ver van elk bewoond gehucht | 1238 | |
Een kluizenaar | 1239 | ||
Nocturne | 1240 | ||
* wringt zich 't werk door zorg en hinder... (1986) | |||
Wringt zich 't werk door zorg en hinder, | 1243 |
[pagina 1944]
* fragmenten uit een onvoltooide levensroman (1950-1953) | |
Voor vijftig jaren | 1247 |
Begin van een levensroman | 1252 |
Sangre torera | 1259 |
España mistica y guerrera | 1281 |
Zwervend en dromend in Spanje | 1287 |
Shadow-peopled infancy | 1317 |
Esperpentos | 1331 |
De poort naar de wereld | 1352 |
Epiloog van een levensroman | 1365 |
* verspreide gedichten | |
Kind | 1369 |
Lucia | 1370 |
De kern. | |
De zon | 1371 |
God | 1372 |
De vernieuwing | 1373 |
Lofzang | 1374 |
Bewustwording | 1375 |
Het wezen | 1376 |
De chaos | 1377 |
Sterrenwolken | 1378 |
Monotheïstische liturgie | |
Gij waart, Gij zijt, Gij blijft | 1379 |
Eén met U | 1380 |
Gij zijt alles | 1381 |
God leeft | 1383 |
Onaardse levensvormen, Avond | 1384 |
Voor de scheidsmuur | 1385 |
Stadsgezichten | |
Afscheid | 1386 |
Morgen | 1388 |
Bevrijding | 1389 |
De gevangene | 1391 |
[pagina 1945]
Droom | 1393 |
Hindenburg | 1394 |
Naar de duisternis | 1395 |
De schaatsrijder | 1397 |
Herfstballade | 1407 |
Droomballade | 1410 |
Spaanse volksliederen | 1411 |
Aan... | 1412 |
Annabel Lee (naar Edgar A. Poe) | 1413 |
Afreis der vliegtuigen | 1415 |
Stuntvlucht | 1418 |
Groene Gojem | 1422 |
Coplas | 1423 |
Religieuze liederen (hoofdzakelijk processieliederen) van het Spaanse volk | 1427 |
Copla | 1431 |
De rijmverdoezelaars | 1432 |
Atlantische balladen | |
i Luister aan de kroes als ruishoorn: | 1433 |
ii Vaardig dier, dat voor een koningsvrouw | 1435 |
Romancen | |
iv Hij ging naar huis in 't najaar | 1437 |
vi Zou iemand mij blij ontvangen | 1438 |
vii Bos en weide vol woeste bloei; | 1439 |
viii Als een oproer losgebroken | 1440 |
De betoverde koningsdochter (naar het Spaans, anoniem) | 1441 |
Tegen de liefde (naar het Spaans, anoniem) | 1443 |
Uit: Zeven gedichten | |
vi Als een heilig wonder | 1445 |
vii Rijzig staat ze in streng gewaad: | 1446 |
Uit: Gedichten | |
ii Droom en slaap aan vaart en sluis, | 1451 |
iii Lampdoorgroende ramen bestaren 't grachtenkroos. | 1452 |
De magiër | 1453 |
Loopings | 1456 |
[pagina 1946]
Romancen (uit: een cyclus ‘Tovertuin’) | |
xiv Ik heb een poes die dol van mij houdt, | 1458 |
xv Dat was het werk van een wervelwind: | 1459 |
xvii Hoor hoe de koning, de wrede, | 1460 |
Ozymandias (naar Shelley) | 1461 |
Herinnering | 1462 |
Romance (uit: een cyclus ‘Tovertuin’) | 1464 |
Copla | 1465 |
Liederen op Spaanse motieven | |
i Ik liep wat ik lopen kon | 1466 |
ii Daar was een donker dicht woud, | 1467 |
iii De rivier stroomt naar de zee, | 1468 |
Gedichten | |
ii Aanhalig vleit langs mijn schreden | 1469 |
iii Die bloedrode lichtvlek - misschien de maan. | 1470 |
vi Espartosteppen, met kudden doorkruist, | 1471 |
Herrezen Helikon | 1474 |
Verzen van de Hoogvlakte (naar Antonio Machado) | |
i Hoe op de hoge ruimte ik u hervind, | 1475 |
ii Waarom, o zeg mij, wil mijn hart steeds vluchten, | 1476 |
iii De kolen vuurs der scheemring, doorgebroken | 1477 |
Rijmkritiek op ‘Levensgedichten. Verzen die ieder begrijpt’ van Tineke Hofman-de Vries | 1478 |
Rijmkritiek op ‘Schoolmeesterschap, paedagogische poëzie van Jan Boer’ | 1483 |
Rijmbrief aan de danscriticus ad interim van 22 december | 1488 |
Rijmantwoord op de brief d.d. 29-i2-' 47 van Hendrik de Vries, door Klaas Groen | 1490 |
Hieronder krijgt, omdat 't zo hoort, / Hendrik de Vries het laatste woord | 1492 |
Romance van de maan, de maan (naar Federico García Lorca) | 1493 |
Bulgaarse volksballaden (naar Georg Rosen) | |
Groejo en zijn valk | 1495 |
De levend-begravene | 1497 |
[pagina 1947]
Cilly-symfonie in de Schouwburg | 1499 |
Rijmkritiek | 1501 |
Aan Hendrik de Vries, door Pieter Monti | 1503 |
Hieronder volgt De Vries' reactie/En daarmee is het uit-Redactie | 1504 |
20 jaar Friedel en 12½ jaar Gretel van Bruggen | 1506 |
R. Scherpbier in 't Beerenhuis | 1510 |
Aan de Mangelgangse schildersprenten/Wijdt De Vries vandaag zijn rijmtalenten | 1512 |
Expositie in Mangelgang | 1515 |
‘Rendez-vous met een Remington’ | 1517 |
Zoude ik u minnen wijl Gij, hoog ten hogen, (naar het Spaans, anoniem) | 1520 |
Middeleeuwse liederen van het Spaanse volk | |
Die bergen, moeder, | 1521 |
De verliefde reiger ging heen, | 1522 |
Ik was bij de populieren, moeder; | 1523 |
Maan, gij, wier glans | 1524 |
Bulgaarse balladen (naar Georg Rosen) | |
Het gebed van de slang | 1525 |
De vloek der moeder | 1526 |
Dimitar's ontvoering | 1527 |
Daar klonk een stem vanaf de vluchtberg | 1528 |
Suite in december | 1529 |
Romance van het blanke meisje (naar een Spaans lied) | 1531 |
Fabel van de kat en de merel | 1533 |
Kroniek der poëzie | 1534 |
Naschrift Pieter Monti | 1535 |
Zeven coplas ter opluistering van een toernooi | 1536 |
Pieter Monti schreef een betoog, | 1538 |
Vorstin en schilderes | 1539 |
Mathias Kemp's gedichten meer dan ‘vergulde stof’/‘Puur goud’, oordeelt een dichter, strikt metrisch in zijn lof | 1541 |
Bertus Aafjes: ‘De lyrische schoolmeester’ | 1548 |
[pagina 1948]
Aan hen die nimmer bukten: | 1555 |
Hulde aan Edgar Allan Poe | 1556 |
Judith (naar Lope de Vega) | 1557 |
Ons Woeste Hoekje | 1558 |
Rijmkroniek... ernstig te nemen! | 1559 |
Bilderdijks demonie | 1564 |
Op de sonnettenprijsvraag der Maatschappij voor Letterkunde | 1566 |
De Iberische God (naar Antonio Machado) | 1567 |
Rijmkroniek op een droogkomiek | 1570 |
Geding over het ding | |
Gesloten boek, door Insider | 1574 |
Doodgeboren rijmel-rel | 1575 |
Twee poëziereeksen. | |
Serie ‘De Windroos’ xv-xxi | 1576 |
‘Ultimatumreeks’ i en iii | 1579 |
Berijmd commentaar door Hendrik de Vries | 1580 |
Mijne Heren, door Bert Schierbeek | 1586 |
Dat - volijvrige Bert Schierbeek! - | 1587 |
In memoriam Henriëtte Roland Holst | 1588 |
Balladen uit Atlantis | |
i Wie door storm en schuim de sulfer | 1589 |
ii Wie mij lieflijk was verschenen, | 1590 |
iii Duister, ondoordringbaar woud! - | 1591 |
iv ‘Zwijgster, wier vereerders | 1592 |
v Steeds nabije vreemdling die elks heengaan | 1594 |
vi Trouw aan 't woord mijns priesters, rukte ik | 1597 |
Sneeuwklokjes | 1599 |
Snoezepoes | 1600 |
Poes | 1601 |
Mijn poppen | 1602 |
Alles was overeind gezet | 1603 |
Wat ik heb gevonden | 1604 |
Ik zocht op zolder | 1605 |
Uit Kastilië (naar Antonio Machado) | 1606 |
Antwoord op antwoord (met replieken door A. Marja) | 1609 |
[pagina 1949]
Omstreden Groningen (1227) | 1616 |
Frolyck mit eeren (1580) | 1619 |
Het berouw van Rennenberg | 1621 |
Rembrandt | 1624 |
Antwoord op eens Fransmans loftuiting jegens Hollandse waanpoëten | 1625 |
Een kleine fabel | 1627 |
Pan Tadeusz (naar Adam Mickiewicz) | 1628 |
Hartstocht en berekening (naar Antonio Machado) | 1642 |
Romance | 1643 |
Scherzo | 1645 |
Tegenspel | 1646 |
Gevangen | 1647 |
Impasse | 1648 |
Streektaal, hem innig behorend! | 1649 |
Nocturne | 1650 |
Retraite | 1651 |
Mijn leven (naar Marcos Ana) | 1652 |
Trein in de nacht (naar Vidal de Nicolas) | 1653 |
Centrale gevangenis (naar Marcos Ana) | 1654 |
Samenhorigheid met Spanje (naar Marcos Ana) | 1655 |
Koraal der harten (naar Marcos Ana) | 1656 |
Ik roep u vanaf een muur (naar Marcos Ana) | 1657 |
Herhaling (naar Marcos Ana) | 1659 |
Zolang ik leef... | 1660 |
Scheerlingbloemen | 1661 |
Coplas van de Spaanse Groninger | 1663 |
Aan de weinigen | 1664 |
De zwanen weergekeerd | 1665 |
Zoon van Augustus | 1667 |
O gij wie heel 't bestaan één juichend lied | 1668 |
Contra-provocaties | 1669 |
Sotternie | 1671 |
Willem Bilderdijk p.m. | 1673 |
Schots en Spaans | |
Nocturno festivo | 1679 |
[pagina 1950]
Uncanny Hielan'-fling | 1680 |
Estival sombrío | 1682 |
Twee Schotse verzen | |
Happy return | 1684 |
Martial music | 1685 |
The Battle of Bannockburn (1314) | 1686 |
Twee grotesken | |
De slangenvoedster | 1689 |
Duivelbanning | 1691 |
Oudmodische romance | 1692 |
‘Als ijzren kuiphoepel smeedt | 1693 |
Wilt gij naar uw geboortegrond keren, | 1694 |
* toelichtingen en naschriften door hendrik de vries | |
Bij de gebundelde gedichten | 1696 |
Bij de fragmenten uit een onvoltooide levensroman | 1732 |
Bij de verspreide gedichten | 1738 |
* verdwaalde zangen van de groningse spanjaard hendrik de vries | |
(vertaald door Hub. Hermans & Ard Posthuma) | 1753 |
* verantwoording en aantekeningen | |
Verantwoording | 1794 |
Aantekeningen bij de afzonderlijk verschenen bundels | 1802 |
Aantekeningen bij de fragmenten uit een onvoltooide levensroman | 1836 |
Aantekeningen bij de verspreide gedichten | 1838 |
Lijst van correcties aangebracht in de oorspronkelijke teksten | 1852 |
* register van titels en beginregels 1859 |
[pagina 1951]
COLOFON
*
Verzamelde gedichten van Hendrik de Vries werd in het voorjaar van 1993 in opdracht van Uitgeverij Bert Bakker te Amsterdam, volgens ontwerp van Kees Nieuwenhuijzen, die ook het omslag verzorgde, door drukkerij Tulp bv gezet uit de Sabon en gedrukt op 40 grams dundruk. Boekbinderij Splichal verzorgde het bindwerk.
Uitgeverij G.A. van Oorschot te Amsterdam gaf toestemming voor het opnemen van de bundel Iberia en van de gedichten op pagina 1005-1007.
Deze uitgave kwam tot stand mede dankzij subsidie van het Ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur, de Stichting H.S. Kammingafonds te Groningen en de Stichting Hendrik de Vries-Riek van der Zee te Groningen.
© 1990 Stichting Hendrik de Vries-Riek van der Zee.
© 1962 de gedichten op pagina 1005-1007: Uitgeverij G.A. van Oorschot Amsterdam.
© 1993 samenstelling, verantwoording en aantekeningen: de redactie.
isbn 90 351 0925 2