Verzameling volks- en straatliedjes (collectie Nijhoff)

[p. 659]

^*

* Katern 85

Waerachtig verhael van de dood van Jan de Wit gewesene Pentionaris van Hollant, beneffens syn Broeder Cornelis de Wit, Ruwaert van de Lande van Putten, geweest hebbende Chef van 's Landts vlood, welcke op Saturdag den twintighsten Augusti, 1672. 's Avonds ten 5 uure, binnen 's Gravenhage door de Gemeente van de Gevange Poort zijn gehaalt, en om 't leven gebragt, ontkleedt en met de beenen om hoog aen een wip gehange, de Neus en Oogen Vingers Tenen en Schamelhede afgesneden, en tot een Triumph aen yder getoont,

Stemme: Ruyters Soldaten.

Hoe draeyt 't radt van avontuere,
gestadig in des Werelts ront,
Fortuyn beloont het zoet met sure,
Wanneer sy qualyk is gegront,
Spectakel heeft men blijkelyke,
Jnt Werelts klood,
Die hede zit seer mannufijque,
is morgen doodt.

Wat hoeven wy seer ver te dwalen,
in vreemde Lande ver van hier,

[p. 660]

 

Blijven wy maar in onse palen:

 

Van 't Hollantse vermaert quartier:

 

Daer is ons een exempel gegeven,

 

op Saturdagh,

 

Hoe datter twee raekten om 't leven,

 

Met eenen slag.

 

 

 

Twee Heeren die waren gekomen,

 

Jn 't groot gebiet van 't geheele Land,

 

en sate op den top geklommen,

 

Omringt met vreugden aen alle kant

 

Den eene die was Pentionare,

 

den andere

 

Had 't bestier in 't openbare,

 

Als Chef ter zee.

 

 

 

Dees Witten nu soo hoog geseten,

 

Hebben soo klaerlijk als men ziet,

 

Tegen Oranjen in gebeete,

 

Waerdoor dat men haer nu verstied,

 

Ja om den een soo is gestorven,

 

Al van der Graef,

 

Jk hoop hy heeft gena verworve,

 

in Godes haef.

 

 

 

Den andere Ruwaert van der Putte,

 

die heeft sijn groot capasiteyt,

 

Tegen den Prins niet kunnen stutten,

 

waer door dat hem is aengeseyt:

 

een saek van moort soo dat gevangen,

 

Hy is en voort

 

Gebracht in den Haegh met verlangen

 

Al op de Poort.

 

 

 

Nu dan op Saturdag verleden,

 

Augusti twintigh ende een,

 

Js den beschuldiger getreden,

 

Liber en vry van boven heen,

 

En den Ruwaert die wiert gebannen,

 

Na wet en will,

 

En voort verklaert van alle mannen,

 

Als in habil.

 

 

 

Hier op so komt smiddags ten drye:

 

De Pensionaris na de Poort,

 

en heeft sijn karos na hem ryen,

 

En gaet al by sijn Broeder voort,

 

Om die van boven af te halen,

 

Met moede bly,

 

maer dit verstont in 't generale:

 

geen Burgery.

 

 

 

Soo dra als sy quamen benede:

 

Sagmen terstont de Burgerwagt,

 

Met haer geladen Roers toe treden:

 

En riepen met haer gansche macht,

[p. 661]

 

Sa sa allen wilt retireren:

 

Sette haer veur,

 

het roer en seyde sa wilt keren,

 

Of 't gater deur.

 

 

 

Terstont zy weer na boven vluchten:

 

Haelden de deur al na haer toe:

 

den Haeg ontroerter door genugten:

 

de Borgery niet wel te moe:

 

Die komen saam al in 't geweere,

 

besette voort,

 

de Vyverberg en rontom meere,

 

de Binne-Poort.

 

 

 

Omtrent ten vijve gink men schieten,

 

wel sestigh schoten op de deur:

 

Soo langh dat Slodt en Grendels lieten,

 

Haer kracht door dieder waren veur,

 

Daer zijn zy saem geraekt na boven,

 

En riepen sterk,

 

Nu sult ghy krygen wilt vry loven,

 

U loon na werck.

 

 

 

Men trock en sleepten haer daer beyde,

 

Men smeeter schier van boven neer,

 

men op de Vyverbergh haer leyde,

 

Daer schoot en stak men met geweer:

 

Haer tot sy bey het leven lieten,

 

omtrent 't Schavot,

 

Noch moesten sy al meer genieten,

 

Voor haeren lot.

 

 

 

Men treckter uyt de schoone kleere,

 

en maeckt de leden blood en naekt:

 

men sleepter doe voort na begeeren

 

Tot zy zijn by 't Schavot geraekt,

 

Daer hanght men haer die by de beenen,

 

Met 't hooft om laeg,

 

al aen de Wip by voet en teenen:

 

E[l]k na behaeg.

 

 

 

Doen heeft men haer daer afgesneden,

 

de Ooren: Neusen en nogh meer,

 

Daer en boven haer schamelheden,

 

En stucken Vlees na haer begeer,

 

Ja 't Jngewant met Hart en Nieren,

 

Js uytgerukt:

 

Die sach men tot triumphe swieren:

 

Voor die het drukt.

 

 

 

Veel staken 't vlees in kleene doosen,

 

tot rariteyt voor yder een,

 

Haer kleederen al om de loose,

[p. 662]

 

Verkocht men hier en daer aen een,

 

Soo zijn die twee verheve Heere,

 

van 't Radt Fortuyn,

 

Te gront gebragt na 's werels eere,

 

in onse Thuyn.

 

 

 

Ruch tegen ruch zijn zy gehangen:

 

aen bey de zijden van de Wip:

 

Soo gaet Fortuyn sijn oude gangen:

 

Fortuyn die is gelijk een klip:

 

Die neder slaet als ons Hoogheden:

 

Sijn op het meest:

 

Dus elck bediendt sijn staet na reden:

 

En d'Hemel vreest.

 

 

 

O Godt wil 't Vaderland behouwen,

 

Met alle trou Regiment vroom:

 

Die al haer lust en vast betrouwen,

 

Stellen op den Oranjen Boom:

 

door u hulp o Godt laet wesen:

 

Eens stilligheyd:

 

Op dat uwe Name zy gepresen:

 

in eeuwigheyd.