|
| |
| |
| |
[Miserien door de Elementen.]
BOuen dit, is de mensch noch onderworpen al,
De vier Elementen, daer hy by moet leuen:
De nutticheyt des Waters ick eerst verhalen sal,
Het blusschet vyer, het vochticht Berch end Dal,
Waer door dat alle Dieren can voetsel gheuen:
Hier teghen heuet alle menschen wech ghedreuen,
Behaluen acht, die God voor tverdrincken hoeyde,
Hoe dickmaels zijn in Egypten ghebleuen,
Als den Nilus wt zijn conduyt overvloeyde?
Tswaters rasery schier heel Grieckelant omroeyde,
So dat t'meeste deel van Thessalien verdranck:
Want elck wedrom een nieu Diluvie vermoeyde,
Jnt Jaer dertich den Tiber Romen bespranck
End passeerde Mueren, Huysen, end Torrens lanck,
So datter drie duysent Mans gheen doot en ontweken,
Sonder Vrouwen en Kinders, door tswaters dwanck,
Te Valencen in Spaignien heuet oock wech ghestreken,
Tmeeste deel der borghers, tis claer ghebleken,
Jck verswijch noch Ys, Sneeu, end Haghel quaet:
Daer door de mensch oock (onversiens) zijn leuen laet.
T'Vyer, dat de mensch nootlick is om stoken,
Waer by tsmenschen leuen wort ghevictailieert:
Sonder welck Element men niet en can koken,
Sonder welck geen hartheyt des staels en wort gebroken
Sonder welck Gout noch Siluer en wort ghepurgeert,
Het maeckt harde steenen, daermen met fondeert,
Het vernieltse oock wederom dickmaels te gronde,
Hoe dickmaels heuet Roomen gheruyneert?
Oock Zodoma, Gomorra, door smenschen sonde,
Ja hoe veel schoon steden heuet in swerelts ronde,
Tot asschen ghemaeckt, de menschen dootlick gheschent?
Tvyer Jerusalems men qualick ontloopen conde,
Keyser Anastasius creech zijns leuens ent,
Door tvyer des Blixems, oock Zorast, Coninck jent,
Jnt Oorlooch van Theben, end Carius desgelijcke:
Het vyer vernielet al, waert coemt ontrent,
Het en mijt out noch jonck, arm noch rijcke,
Een cleyn vonxken ontsteeckt met practijcke
Een groot Bosch, end maket al tot asschen schier:
Hy is wijs, die hem can wachten voor water end' vyer.
| |
| |
DElement des Lochts voor smenschen kinderen
Js nut, want elck mensch daer af den adem intreckt,
Sonder dat, sou tleuen wtgaen end minderen:
De Locht doet de mensch goet, sy can hem oock hinderen
Door pestieuse demping', voor verhaelt perfeckt,
D'aerde ons moeder, die ons voet, onderhout, coreckt,
Tsoestse Element vande mensch verkoren,
Want doot zijnde, sy ons met haer lichaem deckt,
Ontfangt end voestert, als wy zijn gheboren,
Maer wat sy voortbrengt, dat suldy hooren:
Dats t'fenijn, daer deen dander met dootlick quelt?
Hoe haest can sy de mensch schuddende versmooren?
De steden sincken, de sterckten omworpen met ghewelt?
Ten tijde Constantinus heeft sy ghevelt
Veel steden in Asia, met tvolck inghesoghen,
Ten tijden Tyberius, tis weyrdich vertelt:
Zijnder twaelf groote steden omghetoghen,
Met haer inwoonders, die wy noemen moghen:
Philadelphe, Cesarien, end Ephesen:
Tis schicklick leuende begrauen wesen.
DE cleyn Dierkens zijn oock tot smenschen punitie,
Bouen dat hy d'Elementen is onderdaen:
Tzijn Executeurs van Gods rechte Justitie,
d'Egyptenaers hebben ghevoelt sulcke malitie,
Van menichte der Vorschen, die sy hebben ontfaen,
Die van Ethiopien moesten vluchten saen,
Voor Schorpioenen, end menichte der Mieren:
Die van Megarien moesten de Vlieghen ontgaen,
De Wespen conden heel Ephesen schoffieren,
Anthenor schrijft: Dat de Horselen quaderthieren,
Een stadt Borgherloos maeckten, sonder toeuen,
Marcus Varro schrijft met goeder manieren:
Dat de Conijnen in Spaignien ondergroeuen,
Een stercke Borcht, daer tvolck met bedroeuen,
Af vluchte, want men sachse na insincken,
Hier door sou de mensch zijn swackheyt proeuen,
Zijn ellende verstaen, end leeren bedincken
Als hy thooft opsteeckt, hoe haest hem God can crincken?
Met Aerde, Vyer, Water end pestieuse Locht?
De mensch als een aerden vat, is haest tot niet ghebrocht.
| |
| |
PLato end Plinius grontlick insaghen,
De miserien, daer de mensch in leyt versmoort,
Van zijn gheboorte af, tot in d'oude daghen,
Deden ouer de Natuere een beclaghen,
Noemdense stiefmoeder, Woekeresse ghestoort:
Om dat sy den Mensch van zijn weyrdicheyt, hoort:
So schricklick intrest dede betalen,
Hebben d'onredelicke beesten (doen rechte voort)
Gheluckigher gheacht, dan smenschen Vasallen
Maer onder den naem van Natuer, moesten sy dwalen:
Want alle dees jammeren in dees Zee der ellenden,
Weten sy den Schepper, maer tsondich bestralen,
Was d'oorsaeck, dwelck sy niet en kenden,
Want de Mensch veraert, can Gods Beeld' in hem schenden,
Veranderen in een boose Creature,
Oorsaeck, dat de Schepper den Mensch gaet toesenden
Verdriet, quetsinghe, voor soet het suere,
Want de Mensch was reyn gheschapen na Gods figuere,
Vry van ellende, sonder verdriet hy leuen // mocht:
Niet God, maer de sonde heeft de mensch in sneuen ,, brocht.
|
|
Auteursrechtvrij