| |
Ellende der Crijchslieden.
LAet ons de Crijchslieden oock nemen voorhanden,
Die haer lijf vercoopen, met een wreet ghemoet,
Om destrueren, moorden end branden
Haers naesten, huys, en roouen de panden,
Met een yuerich herte, dorstende na tbloet,
Wat ellendigher leuen, wat een Crijchsman doet?
Om een cleyn Gagie, in haghel, wint, sneeu end reghen,
Jn hitte, en coude, om dit aertsche goet,
Slaet hy doot, en wort weder doot ghesleghen,
Tis deyrlick om sien, eer d' ouerhant wort ghecreghen?
Tis schricklick om hooren, tschreeuwen der monden:
Ghelijck de Leeu den Beyr, staen sy malcander teghen,
Met clinckende Trompetten, end Wimpels ontbonden,
Schieten, slaen, steken malcanderen vol wonden,
Jn boosheyt verhit, met blinckende sweyrden,
Rasende dul, als verwoede honden,
Wie malcanderen eerst mocht slaen ter eyrden,
Scheuren ouerloopen met briesschende Peyrden,
O ellendich leuen, O menschen cattijuich:
Die wilt ghedoot zijn, oft ander maken af-lijuich.
| |
| |
DE Maechden worden vercracht, de Vrouwen ontschaect,
D' onnoosel wort verdruckt, daer en gheschiet geen recht,
De waerheyt wort vertreden op der straten naeckt,
Tisser al in vreese, elck een die waeckt,
Om teghen den anderen te comen int ghevecht:
T' huysghesin weent, den Lantman heuet slecht,
Hy wort verwoest zijn vruchten vertreden,
Tsweyrt wort den Steedsman bouen thooft ghehecht,
Den hongher hem quelt, hy crijcht swacke leden,
Hy moet bollewercken, grauen, Gheschut helpen smeden,
Tenten oprichten, steets zijn inde wapen:
Nv moet hy te water dan te lande treden,
Bouen al dat hy so ellendich is gheschapen:
Moet schiltwacht houwen, den vyant betrapen,
So hem d' Oorloghe is gheworpen voor d' ooghen grof,
De natuere gheeft sorghe, hy en mach niet slapen,
O menschlick Dier, wat lijt ghy, Ach aerde end stof?
Was v gheboorte niet ellendich ghenoech int aertsche hof?
Moet ghy moordadich malcander bederuen // al?
Wie metten sweerde slaet, doort sweerde steruen ,, sal.
DOorloghe alle boosheden te bouen gaet,
Sy is pestieus, end maeckt wreede Creatueren,
Menich Vileyn, end onredelick Soldaet:
So dat de druppen vander Oorloghen quaet
De arme onnoosel maken vol quetsueren,
Wat vreucht can ick scheppen in Crijch te vueren?
Sprack de Keyser Aurelius met bitterlick claghen?
Mijn behoudenis, is den val mijnder nabueren:
Mijn blijschap, is haer weenen ende claghen:
Jck en had noyt victori (seyt hy) in mijn daghen?
Jck en hebse beweent met tranen heet:
Aensiende de ghevanghen in yser gheslaghen,
Hoorende de weduwen weenen, wijt ende breet,
Ouer haer Mans, mijn vrienden tis my leet,
(Sprack hy) die verstoort heb de vreedsame,
De arme alom berooft, dat ick wel weet,
De tyrannen rijck ghemaeckt, dwelck ick my schame,
Daer af de glorie hangt end de fame,
Aen des menschen tonghe, die het artijckel // melt:
Om cleyn glorie, de Mensch hem in perijckel ,, stelt.
| |
| |
O Roome, ongheluckich, door v victorie
Triumpheerdy dwaeslick ouer v vyanden,
Ouerleydy d' allende, cleyn waer de glorie:
Onthout dit (spreeckt Aurelius) in memorie:
Vernieling' sal v weder comen ter handen
Zijt ghy stercker dan Troya? Rijcker van panden
Dan Carthago? tselfste wel aenmerckt,
Sijdy beter bewalt teghen het branden,
Dan Corinthea? oft cierlicker ghesterckt
Dan Capua? vol Thorrens ghebollewerckt,
Schoonder dan Elia? ghelucker dan Numance?
Heeft v meer perijckels, dan Cantabria, omvlerckt?
Sijdy lustigher dan Tyrus van playsance?
Hebdy meer volcx als Thebas in aliance?
Sijdy min dan Aquila wt-vechtelick?
Wy beuinden dat hen cleederen van jmportance,
Van deuchtsame bewaert zijn gherechtelick:
Nochtans al gheopenbaert, en verloren slechtelick,
D' eere die ghy hebt, die hebdy hun ontnomen // al:
Watmen een ander doet, tselfste hem ouercomen ,, sal.
WAnt so haest den Crijch is ingheblasen,
De Vendels om schuylen gheslaghen aen stanghen:
De soon verlaet de moeder, de Studenten rasen,
De brootwinners laten hun ambacht als dwasen,
De Dienaers hun Heeren, om Soudy tontfanghen:
Want gheen Justitie en machse pranghen,
Sy beroouen Tempels, sy oprucken rumoeren/
Sy loopen Poorten ter neer, de Vrye sy vanghen,
Sy laten de Echte vrouwen, sy loopen met hoeren:
Sy stelen huysraet, end quetsen de boeren,
Gheen motten en connen een cleet so door-rijten,
Als het Crijchsvolck, vol broodroncken voeren,
Gheen Calanders en moghen so Coren doorbijten,
Noch gheen Sprinckhanen so tGraen afslijten,
Als een bende Ruyters doet, op berghen en dalen:
Gheen Ossen (hoe wilt) die sy niet doot en smijten,
Wijn, Vleesch, Broot, sy grijpent al, sonder betalen:
En dienen selfs om loon, het Solt en mach niet falen,
Of sy werden muytende, end zijn groot-claghers:
De Capiteynen zijn Leytsmannen van doot-slaghers.
| |
| |
DEn Crijchsman is tot sulcken verderf ghecomen,
Waert datmen elckx hert binnen sach blincken,
Men moest segghen: Dat sy tfenijn zijn der Vromen,
Daerom, eer een Oorloghe wort aenghenomen,
Moet een wijs Vorst in als wel ouerdincken,
Hoe schadelick hy zijn Coninckrijck sal crincken,
Wat grooter beroertheyt hy onder de vrienden sent,
Wat warringhe zijn Onder-Heeren sullen indrincken?
Hoe haest dat hun schatten sullen nemen een ent?
Waert elcken (seyt Aurelius:) als my bekent:
Sy en souden bloetstorten noch ruineren
Met ghewelt, maer lieuer ongheschent
Al weenende selfs, hun in handen presenteren:
Die door metlijden vrientlick souden accorderen,
Want noyt met gheweyr de Roomsche Capiteynen,
Thien duysent Asianen conden castigeren,
Sy verloren daer by hondert duysent Romeynen,
Door de ghebreken, die sy int openbaer pleynen
Binnen Roome onbeschaemt van daer brachten:
Volck van quade zeden, moetmen verloren achten.
DJts dallende der Soldaten, door Oorlochs bereyen,
Die vyanden beschadighen slechts de Frontieren,
Die met eenen tocht lichtelick wech scheyen,
Maer de onse tgheheel binnen lant afweyen:
En zijn dalder quaetste om te bestieren,
De Garnisoenen plucken ons als Gieren:
De vyanden vreesen, donse hun niet en schamen:
Sy zijn Goden schuldich, moeylick den Princieren
De Ghemeente verdrietich, daer sy versamen,
Hoe langher, hoe lastigher sy ons pramen,
Tot hinder en schade sy elcken een leuen:
Tmoet een straf der Goden zijn, wil ick ramen:
So wy buyten reden yet hebben bedreuen
Jn vreemde landen, tselfst wort ons weder ghegheuen,
Ja Coninghen end Princen comen in haet,
Men moet de vreemde troetelen, coesteren, euen
Al waren ons Bloet-vrienden, vanden eersten Graet:
Dits de miserien dallende, daer den Crijch op staet,
Ioab Amasa noch met tyrannye // cust:
Onder Crijchs-handel alle vilonye ,, rust.
|
|