De werken van Vondel. Deel 9. 1660-1663

[p. 798]

Op Jakoba Bikker, Gemaelin van den edelen Heer Peter de Graef, Jongkheer van Zuidpolsbroek.aant.^*

Door Ovens geschildert.

HAUD TIBI VULTUS

MORTALIS, NEC VOX HOMINEM SONAT.

Appelles wert belust Jakoba af te maelen,¹

Gelijk de blozentheit van 't eerst opluikend licht:²

Maer 't miste zijne verf aen kracht, en vier, en straelen.³

De verf viel veel te doof. Hy sloeg zijn aengesicht⁴

Van schaemte drywerf neêr. De lust en hoop bezweken.

De Kunst schoot veel te kort, in 't volgen van natuur.

Zy wenschte haer penseel aen 't hemelsch vier t'ontsteeken:

Doch zulk een vierroof stont Promeets bestaen te duur.⁸

De Schilder sprak in 't endt: Mevrou zal my vergeven,
  Dat ik haer schoonheit en bevalligheit en gunst
Slechts dootverwe, als een schijn en schaduw van het leven.¹¹

De wil ontbreektme niet, al mangelt het aen kunst.

MDCLXIII.

* Van 1663. Volgens de tekst in Vondels Poëzy I, blz. 601. Dit portret werd geschilderd in 1662, zie Dr. Harry Schmidt, Jürgen Ovens, Kiel z.j. [1922], blz. 192 en 227.
Het motto, ontleend aan Aeneïs I, 327-28, betekent: Gij hebt volstrekt niet het gelaat van een sterveling en uw stem klinkt niet menselik.

1 Appelles: met deze Griekse schildernaam wordt dus Ovens bedoeld.

2 de blozentheit van 't eerst opluikend licht: de blos van de dageraad.

3 't miste zijne verf: zijn verf schoot te kort.

4 viel te doof: was te kleurloos.

8 Promeets bestaen: de onderneming van Prometheus, die het vuur uit de hemel wilde roven en op aarde brengen, wat hem duur te staan kwam.

11 dootverwe: benaderend weergeve. Als schildersterm: in grondverf schilderen, schetsen (Ned. Wdb. III, 2882).