Logo DBNL
De werken van Vondel. Deel 8. 1656-1660 (1935)

De werken van Vondel. Deel 8. 1656-1660

(1935)–Joost van den Vondel–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Ter Bruilofte Van den edelen en hooghachtbaeren Heere, Jongkheere Joan van Waveren, Out Schepen van Amsterdam, En Mejoffer Debora de Blaeuw.aant.*

 
In Goeilant bloeit een streeck, nu 's Gravenlant geheeten,
 
Daer d'edelste Aemstelaers een tijt geleden zweetten
 
Om schraele en barre hey te mesten, en den gront,3
 
Die arm was uit zijn' aert, in vette klay en klont4
5
En vruchtbre klaverweide en beemden te verkeeren.
 
Zoo komt de kunst Natuur te baet, en kan haer leeren
 
Wat lantbouw, arbeit, en zorghvuldigheit vermagh.7
 
Hier quamen stallingen, en hoeven voor den dagh,8
 
Palaizen, vee en vrucht, en laenen, en waeranden.9
10
Men noemt dees lantstreeck nu de Tempe dezer landen,10
 
Daer Peneus, klaer van stroom als glas, door heenevloeit.11
 
Hier zingt de nachtegael. hier quinckeleert, en broeit
 
De vogel, jaer op jaer, zijne eyers uit. hier draegen
 
De boomen lecker ooft. hier vliegen, en hier jaegen14
15
De jongkers naer patrijs, en hazen jaghtgezint
 
Met snuffelenden brack, en vluggen hazewint.16
 
De Griecksche Venus scheide uit d'oostersche landouwen,
 
Verliet haer' bergh, en kerck, om hier haer hof te bouwen,18
 
En vondt'er Waveren, die moê gejaeght, dat pas19
20
Beschaduwt van een linde, in slaep gevallen was,
 
Op 't ruisschen van een bron, die door verborge sprongen21
 
En aders uit den gront met kunst quam opgedrongen.22
 
Hy scheen te groeten die hem in den droom verscheen,
 
Veel schooner dan menze oit in marmer zagh gesneên
25
Van d'overoude hant der Fenixkunstenaeren,25
 
Die uit veel lichaemen een enkel schoon vergaêren,26
 
Om haer te scheppen, die der sterfelijcken maet
 
En uiterste begrijp zoo verr' te boven gaet,28
 
Dat alle schoonheit by dees schoonheit, noit bezweecken29
30
Door eeuwen zonder ende, een schaduw wort geleecken,30
 
En by het leven slechts gelijckt een bloote schijn,31
 
Die 't oogh, uit eene bron, of helder kristalijn,
 
Bejegent, en verschijnt. wat is de ziel gezegent33
 
Die dit geluck gebeurt! ô schoonste, gy bejegent34
35
My hier ter goeder tijt. [zoo spreeckt hy in den droom,]35
 
O moeder van de Min, zijt overwellekoom36
 
In 't graefelijck gewest. hoe koomtge my t'ontmoeten?37
 
De Gravelantsche roos, die onder uwe voeten
 
Haer' geur en gloet ontvouwt, getuightme wie gy zijt,38-39
40
Die 't menschelijck geslacht uw vrientschap niet benijt.40
 
Ick wenschte uw Heiligheit al overlang t'aenbidden,
 
En op het minnefeest aen uw altaer, in 't midden
 
Der schoone Jofferen, op t'offren wieroockgeur,43
 
En krans, en myrtetelgh, met roozen deur en deur
45
Bevlochten: maer 't geluck, 't welck vloeit uit uw genade,44-45
 
Verstackme van mijn' wensch, en rechte wedergade:46
 
Mijn tijtgenooten zijn een poos vooruitgetreên.47
 
Zy scheen hem hierop aen te lachen, en bescheen
 
Hem onder 't lachen met zoo minnelijcke loncken,
50
Dat d'oogen zijne borst al heimelijck ontvoncken
 
Met eenen zoeten brant. ten leste berstze eens uit.51
 
De roozemont luickt op, en stemt met dit geluit:52
 
O brave Jongelingk, by Venus uitgekoren,53
 
Het bruiloftslot wort elck van boven toebeschoren.54
55
Een ieder heeft zijn' tijt, en uur, hem toegeleit.
 
d'Aeloude en vruchtbre stam, die zich zoo weeligh spreit56
 
En groeit door Henrick en zijn mannelijcke kinderen,57
 
Wil ick in d'afkomst niet besnoeien, noch verminderen,58
 
Maer door een bruiloft aen elckandere uitbesteên,59
60
En smilten in zijn bloet twee tacken onder een,
 
Den neef, en zijne nicht: en om dit uit te wercken61
 
Verlaet ick Cyprus, en zoo veel gewijde kercken,62
 
En koom nu 's Gravenlant bezoecken met mijn' zoon.
 
Uw vaders wapen met den Arent en de kroon
65
Gekroont, toen Ferdinand hem 't Ridderszwaert vereerde,64-65
 
Zal erven op zijn bloet. zoo iemant minnen leerde
 
Door 't hemelsche beleit, zult gy, doorgloeit van brant,67
 
De bloem van uw geslacht gaen plucken met uw hant.
 
Uw grootvaêr Oetgens, door zijn diensten aengenaemer,69
70
Als eerste stichter van de zeeverzekerkamer,70
 
De rijcke wisselbanck, en 't leenhuis, is wel waert71
 
Te bloeien in zijn zaet. uw grootvaêr Spiegel paert
 
U vrolijck met dees hoop, dat gy, als hy, en d'ouden,
 
De vryheit van den Staet zult voorstaen, en behouden72-74
75
Door erfgenaemen uit uwe egade aengeteelt.
 
Uw eigen vader zagh zich garen afgebeelt
 
Naer 't leven in uw vrucht, en wenscht dat hy den neven,76-7777
 
Te spruiten uit uw trouw, magh tot een' spiegel geven78
 
Zijn diensten, Aemstels stadt en 't vrye vaderlant
80
Geschoncken reis op reis. op op dan, sluit den bant
 
Van trouwe met uw liefste, en laet de min niet flaeuwen,
 
Maer dommelt onder een de Waverens, en Blaeuwen,82
 
Dat ieder uit het kroost oock d'ouders kennen magh.
 
Zoo sprackze: hy ontwaeckte, en eer zijn oogh haer zagh
85
Verdweenze uit zijn gezicht naer 't hof, by haer verkozen.85
 
d'Ontwaeckte riepze na, die op een spoor van roozen
 
In d'ope lucht verdween, en liet hem van dien tijt87
 
In een' geduurigen en jammerlijcken strijt,
 
Bekommert om het hart van Debora te winnen.
90
Dit 's zijn bejagh alleen. hier worstelen de zinnen90
 
Van wederzijde om strijt. zy weet de min t'ontraên,91
 
Al vrijt wat maeghschaps wel. hy weetze t'ondergaen92
 
Met heuscheit, en bescheit, gesterckt uit Venus hoven,93
 
En pooght het oude vier van haere min te doven,94
95
Daerna een' nieuwen brant t'ontvoncken uit deze asch,95
 
En 't hart, zoo hardt als steen, in murw en knebaer wasch
 
Te zien veranderen. dit heeft zijn zwaericheden:
 
Maer wat vermogen niet de traenen en gebeden
 
Des minnaers op een vrouw, in 't eêlste van haer jeught,99
100
Wanneerze zich verbeelt 't genot van d'eerste vreught,100
 
Geschapen om het al wat leven voelt te buigen?101
 
Waervan de stammen en geslachten eeuwigh tuigen,
 
En d'oorlogen, zoo wijt de weerelt door gevoert,
 
Waer Venus de trompet en trommel heeft geroert104
105
In 't hart der mannen, oock in d'Amazoonsche steden,
 
Zoo schuw van bruiloften, uit kracht van eere en eden.106
 
De Minnegodt belacht dien eedt, een' lossen knoop,
 
Waer hy te velde treckt, en sleipt zoo groot een' hoop
 
Van helden achter aen en uitgeleze vrouwen,109
110
Die, na haer eerste trouw, den oogst van min herbouwen,110
 
Waertoe dees Schoone stemt, die zedigh en beleeft111
 
Den afgeslaefden helt 't gewenschte jawoort geeft,112
 
Waerna de bruiloft volght, op d'aenkomst van Godt Hymen,
 
Die 't lieve paer nu groet, en voorlicht, en op rijmen114
115
Aldus naer 't groen prieel van 't weeligh bruitsbed leit:
 
Nu volgh, geluckigh paer, mijn fackel. waerom schreit
 
De Schoone? zwaerlijck valt een weduwe t'ontveinzen117
 
't Geen al de bruiloftsrey kan zien door haer gepeinzen,118
 
Dat is 't genoegen van den Bruigom en zijn Bruit,
120
't Welck uit de zaligheit van 't wettigh bruitsbed spruit,
 
Het bruitsbed, dat u wacht, van blyschap opgenomen.121
 
Dit leert de menschen hoe zy op de weerelt komen,
 
En houden, op den voet der oudren, eenen toon.123
 
Hier kust men dat het klapt: hier is de schaduw schoon.124
 
 
 
J. V. VONDEL.

t'Amsterdam, voor de Weduwe van Abraham de Wees, op den Middeldam, 1658.


Vorige Volgende

Over het gehele werk

titels


auteurs