De werken van Vondel. Deel 8. 1656-1660

De CX. Harpzang.^*

Confitebor tibi, Domme.

'k Zal, uit al mijn harte, o goede vader,

Uwen lof ontvouwen in den Raet

Der vertrouwden, of daer 't volck te gader³

U verheft, en Moses openslaet.⁴

Groot en overgroot zijn uwe wercken,

Uitgelezen door uw' vrijen keur,⁶

Wercken, stof om uwen lof te stercken,

Stof van prijs de wijde weerelt deur.

Godts rechtvaerdigheit, noch noit gescheiden

Van zijn wondere alvoorzienigheit,^9-10

Die het al kan stieren, en beleiden,

Blijft als hy, die elck zijn' loon bereit.¹²

Een gedachtenis heeft hy gelaeten

Van zijn wonderdaên voor ieder een.

Heilmilt en genarijck boven maeten¹⁵

Is hy uit den aert, en anders geen.

Manna schaft hy zijn godtvruchte schaeren.¹⁷

* Ps. 110. - Dezen Harpzang schreef Vondel in een nieuw door hem gecomponeerde maat.

3 of: ofwel.

4 en Moses openslaet: en de boeken van Mozes leest, waarin Gods wonderen voor 't Joodsche volk beschreven staan; toevoegsel.

6 keur: verkiezing.

9-10 V: et justitia ejus, vs. 3; B: numquam magnificentia Dei a justitia disjuncta invenitur.

12 V: manet in saeculum saeculi, vs. 3.

15 Heilmilt: mild in het schenken van heil.

17 Manna: V: escam, vs. 5.

[p. 502]

 

Eeuwigh sterckt zijn trouw het oudt verbont.

 

Zijn grootdaedigheden openbaeren

20

Zich aen 't volck, en spreecken uit zijn' mont.

 

Tot een blijck van zijn beloofde trouwe,

 

Zet hy 't volck in 't Heidensch erf met kracht,

 

Op dat elck zijn heiligh Recht aenschouwe,

 

En zijn waerheit, die haer' eedt gedacht.²⁴

25

Godts geboden zijn getrouw, en grondigh,²⁵

 

Op de maet van billijckheit gegront,

 

Eeuwigh, onveranderbaer, en bondigh,²⁷

 

Billijck, en waerachtigh, als Godts mont.²⁸

 

Hy beloofde 't volck in slavernijen

30

Vry te koopen uit hun vyants hant.

 

Dit verbont stont vast voor alle tijen.

 

Dees belofte, wat bezwijckt, houdt stant.

 

Heiligh en ontzaghbaer en vervaerlijck³³

 

Is zijn naem, die vleck en smetten vloeckt.

35

Godt te vreezen en ontzien is waerlijck

 

Wijsheits eerste les voor dieze zoeckt.

 

't Licht der wetenschappe schiet zijn straelen

 

In 't bewercken van 't begreepen uit.^37-38

 

Tijt noch eeuw kan 's hemels lof bepaelen

40

Der geen vaeck of slaepzucht d' oogen sluit.^39-40

24 gedacht: indachtig was.

25 getrouw: rechtvaardig; grondigh: hecht, onveranderlijk.

27 bondigh: bindend; het woord is hier even onzeker als in Lucifer, vs. 341.

28 als Godts mont: toevoegsel.

33 ontzaghbaer: ontzaglijk.

37-38 V: Intellectus bonus omnibus facientibus eum, vs. 10; volgens B duidt intellectus op scientia en slaat eum op intellectus; Vondel houdt zich aan deze vage verklaring maar gedeeltelijk; hij schijnt te bedoelen, dat de wetenschap nader uitwerkt wat ze achterhaald heeft; 't begreepen: het begrepene.

39-40 Versta: Daar waar niet geslapen wordt (in den Hemel) wordt Gods lof door geen duur begrensd.