De werken van Vondel. Deel 8. 1656-1660 (1935)

De werken van Vondel. Deel 8. 1656-1660

(1935)–Joost van den Vondel– rechtenstatus

Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende


De XXXIX. Harpzang.Ga naar voetnootGa naar voetnoot* Expectans expectavi. Ick hebbe lang voorheen, Tot aen den hals toe diep gezoncken In angst, naer Godt alleen Gewacht, en d'uitkomst, schier verdroncken:Ga naar voetnoot1-4 Ga naar voetnoot4 5[regelnummer] Ten leste luistert hy Naer mijn gebeên, en hoort mijn kermen, Ontruckt genadigh my Den jammerpoele met zijne armen, Dit slijm van zwaericheên.Ga naar voetnoot9 10[regelnummer] Hy zet my op mijn vrije voeten, Behouden op een' steen,Ga naar voetnoot11 En wijstze waer zy treden moeten.Ga naar voetnoot11-12 Hy gaf my nieuwe stof, Om Gode danckbaer toe te zwaejen 15[regelnummer] Een' heerelijcken lof. Alle andren, die mijn kans zien draejen Op Godts voorzienigheit, En niet by nootlot, noch in 't wilde,
[pagina 322]
Maer op 't alwijs beleit, 20[regelnummer] Wiens werck van 't ooghmerck noit verschilde;Ga naar voetnoot16-20 Ga naar voetnoot20 Deze allen hoopen, schuw Van ramp, op u in hunne elende:Ga naar voetnoot21-22 Dies is hy zaligh nu, Die Gode, eer hy zijn aenzicht wende,Ga naar voetnoot24 25[regelnummer] Betrouwt, en op hem hoopt, Naer menschenhulp en kranck vermogen, Wanneer de kans verloopt, Niet ommeziet, noch wort bedrogen Door eene valsche stut. 30[regelnummer] Wat wercktge, o Heer, al wonderdaeden! Wie kent den diepen put Van uw gedachten en uw raeden,Ga naar voetnoot32 Te duister om te raên?Ga naar voetnoot31-33 Wiens brein begrijpt uw' stijl en orden 35[regelnummer] In 't op- en- ondergaen?Ga naar voetnoot35 Wie kan by u geleecken worden?Ga naar voetnoot34-36 Ick heb ten deel de blaên Van 's hemels wondren opgeslagen,Ga naar voetnoot38 Aen anderen gemelt: 40[regelnummer] Maer om die teffens voor te draegen,Ga naar voetnoot40 't Getal is ongetelt, En blijft ontelbaer zonder ende. Gy eischt, o Heer, geen' brant Van offerhande in deze elende, 45[regelnummer] Noch offer van ons hant.Ga naar voetnoot44-45 Gy moet mijne ooren toebereien.Ga naar voetnoot46 Brantoffer eischt gy niet Voor 't misdrijf, waerdigh om beschreien.Ga naar voetnoot48 Ten leste sprack ick: ziet 50[regelnummer] Ick koome zelf, en schenck mijn leven, Mijn vleesch tot offerboet.Ga naar voetnoot49-51
[pagina 323]
Zoo staet in 't boeck van my geschreven.Ga naar voetnoot52 Ick koome wel gemoedtGa naar voetnoot53 Om uwen wil te werck te stellen. 55[regelnummer] Mijn Godt, dat is mijn wil. Men kan uw' wil en woorden spellen Uit letteren, al stil En heimlijck in mijn hart gesneden. 'k Verkondige al uw recht 60[regelnummer] In uwe kercke hier beneden. De lippen van uw' knecht Uw' wil en rijcken lof ontvouwen. Gy hartekenner weetGa naar voetnoot63 Hoe ick uw' lof zocht op te bouwen. 65[regelnummer] Uw trouw, die niet vergeet Te schencken uw beloofde gaven Aen elck, die u behaeght, Ick in mijn hart noit liet begraven. Een ieder heeft gewaeght 70[regelnummer] Van uwen lof, als ick verhaelde Hoe gy elck een met lust Behoede, en naer zijn werck betaelde, Waer op uw waerheit rust.Ga naar voetnoot69-73 'K heb deze waerheit niet verborgen, 75[regelnummer] Noch uw bermhartigheit Voor menighten bedeckt uit zorgen:Ga naar voetnoot76 Maer toonde uw heerlijckheit.Ga naar voetnoot75-77 Nu laet my uw bermhartigheden En waerheit nimmermeer 80[regelnummer] Gebreecken, die op mijn gebedenGa naar voetnoot80 My stutten tot uwe eer: Want jammernissen zonder ende Omringen my alom. De boosheen van der boozen bende 85[regelnummer] En 't onrechtvaerdighdomGa naar voetnoot85 Beleegren my met kracht te zamen. Ick kan niet overzien De smerten, die my teffens praemen.Ga naar voetnoot88 Mijn hairen zijn misschienGa naar voetnoot89
[pagina 324]
90[regelnummer] Zoo dicht niet op mijn hooft gewassen. Mijn teder hart bezwijckt. Gy zult, o noothulp, op my passen, My helpen, dat het blijckt. Zy moeten schricken, en vertsagen, 95[regelnummer] Beschaemt en schaemroot staen, Die mijne ziel zoo fel belaegen, En wenschen te verslaen. Zy moeten al te rugge wijcken,Ga naar voetnoot98 En schricken, die my quaet 100[regelnummer] En onheil wenschen. zy bezwijcken Met hunnen valschen raet, Die voor my stoffen, en braveeren.Ga naar voetnoot102 Verheughze, o Heer, verbly Al die u zoecken, en u eeren, 105[regelnummer] En roepen: Gode zy Nu eer en prijs, en t'allen tijden. Datze allen, die gy hoedt, Zich in uwe eere en lof verblijden: Maer ick, die, arm van goedt, 110[regelnummer] Nootdruftigh ben, getroostme hedenGa naar voetnoot109-110 Ga naar voetnoot110 Dat Godt mijn vader leeft, En voor my zorgh draeght, hier beneden. Mijn hulp, die voor my streeft, Mijn Godt, mijn schutsheer, magh 't geschieden, 115[regelnummer] Verzuim niet my de hant te bieden.Ga naar voetnoot115	voetnoot* BOVENSCHRIFT: in de 1ste ed. staat: De XXIX Harpzang. voetnoot** Ps. 39. voetnoot1-4 V: Expectans expectavi Dominum et intendit mihi, vs. 1, waarvan Vondel de drie laatste woorden overslaat. voetnoot4 schier verdroncken: hoort bij ick in vs. 1. voetnoot9 Dit slijm: uit dit slijk. voetnoot11 op een steen: merkwaardig verzuimt Vondel hier de gelegenheid om van het supra petram van de Vulg. vs. 3 grooter profijt te trekken in dezen Harpzang, die overigens zoo sterk op een bekeeringslied lijkt. voetnoot11-12 Buchanan heeft: Ac saxi solidis imposito jugis Monstravit facilem qua graderer viam. voetnoot16-20 toevoegsel; Alle andren: V: Multi, vs. 4; kans: levenskans, levensrichting. voetnoot20 Versta: wiens werken altijd aan zijn bedoeling beantwoorden. voetnoot21-22 schuw Van ramp: bang voor onheil. voetnoot24 eer hy zyn aenzicht wende: dit invoegsel moet beteekenen: eer de mensch zich van God afwendde. voetnoot32 raeden: raadsbesluiten. voetnoot31-33 V: cogitationibus tuis non est qui similis sit tibi, vs. 6; de diepe put is van den Hollander Vondel. voetnoot35 nl. der geschapen dingen voetnoot34-36 toevoegsel, maar misschien uitgelokt door de opmerking van Bellarminus, dat St. Hieronymus voor de laatst aangehaalde Vulgaat-woorden naar 't Hebr. vertaalde: Non invenis ordinem coram te, vgl. orden van vs. 34. voetnoot38 opgeslagen: nagelezen, overwogen, nl. in de geschriften der Profeten en in de natuur. voetnoot40 teffens: allemaal. voetnoot44-45 offerhande-offer van ons hant: voor Vondel is dit tautologie, vgl. Bespiegelingen, IV, 957-58 en noot op Altgeh. I. 3. voetnoot46 Merkwaardig afwijkende vertaling van Vulg.: aures perfecisti mihi, vs. 7, waardoor Vondel de Christologische beteekenis van dit psalmdeel, zooals Bellarminus het uitlegt, verwaarloost. voetnoot48 om beschreien: oude vorm voor: om te beschreien. voetnoot49-51 V: Tunc dixi: ecce venio, vs. 8, door Vondel op Christus betrokken blijkens zijn bijvoeging en schenck mijn leven enz. Bellarminus: per oblationem corporis tui ad passionem et mortem. voetnoot52 in 't boeck: V: in capite libri, vs. 8. voetnoot53 Hier gaat Vondel weer op zichzelf over. voetnoot63 hartekenner: vgl. Maria Stuart, vs. 1262, elders: hartdoorgronder, Harpz. XLI, 18. voetnoot69-73 toevoegsel. voetnoot76 V: a concilio multo, vs. 11; dit is, zegt Bellarminus, a multitudine populorum; uit zorgen: uit vrees. voetnoot75-77 bermhartigheit-heerlijckheit: weer een onzuiver rijm. voetnoot80 Gebreecken: ontbreken. voetnoot85 't onrechtvaerdighdom: de onrechtvaardigen. voetnoot88 teffens praemen: tegelijk drukken. voetnoot89 misschien: toevoegsel. voetnoot98 al: allen. voetnoot102 V: qui dicunt mihi: euge, euge, vs. 16; in Harpz. XXXIV, 118 vertaalde Vondel euge, euge met hey; stoffen en braveeren, vgl. Harpz. XXXVII, 37. voetnoot109-110 Bank van Leening?. voetnoot110 getroostme: vertroost mij met de gedachte. voetnoot115 Verzuim: toef.

Vorige Volgende

Over het gehele werk

titels

De werken van Vondel (10 dln) (WB-editie)

auteurs