De werken van Vondel. Deel 4. 1640-1645

[p. 633]

[Gedichten]

Aen den Lasteraer van wylen den Konincklycken gezant Huigh de Groot.aant.aant.^*

O Pharizeeusche grijns, met schijngeloof vernist,^{vs. 1}
Die 't GROOTE lijck vervolght, oock in zijn tweede kist;²
Ghy Helhont, past het u dien Herkles na te bassen?³
Te steuren op 't Altaer den Phenix in zijn assen,⁴
Den mont van 't Hollantsch Recht, by Themis zelf beweent?⁵
Zoo knaegh uw tanden stomp aen 't heilige Gebeent.

J.v. Vondel.

* Van 1645 of 1646? Afgedrukt volgens de tekst van de uitgave in plano (Unger: Bibliographie, nr. 419).
In de Amersfoortse uitgave der Hekeldichten leest men: ‘Dit gedicht slaet op Claudius Salmasius, die den Heer Hugo de Groot na zijn overlijden met eenige schriften onder den naam van Simplicius Verinus aenrande’. De aantekenaar beroept zich op de bekende brief van Vondel aan Hooft, van 21 Julie 1646 (Brieven van Hooft IV, 205): ‘Salmasius kan dit gebeente noch niet laten rusten. De Borgonions hebben het altijt te Delft op levenden of dooden geladen: Balthasar Geraerts op Prins Willem, en dees op Grotius asschen’. Deze Salmasius (Claude de Saumaise, geb. 1588) werd in 1631 hoogleraar te Leiden.

vs. 1 Pharizeeusche grijns: huichelachtig masker. Dit zal slaan op het feit dat hij zich achter een schuilnaam verborg.

2 Groote: blijkens de druk als woordspeling bedoeld.

3 Helhont: de driekoppige Cerberus, die de onderwereld bewaakte en door Herkules naar boven gesleept werd; na te bassen: achterna te blaffen.

4 steuren: verstoren, aan te tasten. De Phoenix wierp zich vrijwillig op de brandstapel ('t Altaer) om verjongd uit de as te herrijzen.

5 by: door.