Logo DBNL
De werken van Vondel. Deel 3. 1627-1640 (1929)

De werken van Vondel. Deel 3. 1627-1640

(1929)–Joost van den Vondel–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

[Gedichten]

De Feest van den Heere Directeur, Hillebrand Bentes,
en Ioffrouwe Katharine Baeck. aant.*

 
Schoon d'een na d'ander vast de Minne gaf zijn recht,vs. 1
 
Noch sleet Kathryn den tijd des levens buiten echt.
 
De zon had negenwerf haer hemel omgevaeren,
 
En Ceres negenwerf het hair gehult met airen,4
5
Terwijle Bentes leefde op heur genade alleen,5
 
En in den wind zagh slaen zijn klaghten, en gebeên.
 
De kamer, daerze sliep, besloot haer kuische zinnen,7
 
Verbonden aen den dienst der zuiverste Godinnen,8
 
Aen Pallas, en Diane, en Veste; om wie zy hier9
10
Een lamp van berghkristal ontstack met eeuwigh vier.10
 
Noch Venus, noch de Min, noch Hymen mogt 'er duuren.11
 
De kuischeid dezer Maeghd was witter dan de muuren
 
Waer meê zy zat bemuurt, vernoeght met dezen roem,13
 
Dat zy dees Godheên schonck heur maeghdelijke bloem.
15
Maer toen de hemel, die haer yver had genoten,15
 
In 't end voltrecken wou 't geen boven was besloten,
 
Verscheen de Maeghd, daer zy in heur slaepkamer zat,
 
Haer trouwste Broeder zelf, die langs 't gemeene pad18
 
De weereld had versmaed, en 's weerelds ydelheden,
20
En 't vaderlijcke huys zich heel in rouw zien kleeden.
 
De kamer roock van geur, en blaeckte door den brand,
 
Die afscheen van de torts, in zijne slincke handt.22
 
Een kleed, zoo blanck als sneeuw, geslingert om de leden,
 
Hing met een eedlen zwier van boven tot beneden,
25
En rijck bezaeit met goud van starren, zonder tal;
 
Gelijck de hemel blinckt, en eeuwigh blincken zal.
 
De slaepen van zijn hoofd, verlicht door deze glanssen,
 
Zich lieten om en om met eenen krans bekranssen
 
Van bloemen, zonder naem, verzaemelt daer omhoogh,29
30
En kunstigh geschakeert, gelijck een regenboogh:
 
Al vaste verwen, die verwelcken noch bevriezen,31
 
En zich, om schooner kleur, alle oogenblick verliezen,32
 
En spelen zoo in 't licht van dien gemaeckten dagh,33
 
Dat qualijk menschlijk oogh hier oogh op houden magh.34
35
Hoe bly, hoe welgedaen zagh zy dien liefsten Broeder!35
 
Hoe anders, als toen hy van Vader en van Moeder
 
En al zijn Vaders huis vernoeght zijn afscheid nam,
 
Na dat een koorts, ter sluick, door eene onzichtbre vlam,
 
Al 't lichaem had verteert, en naulix, om te leven
40
Wat ziels in vel en been en schinkels was gebleven.40
 
De Zuster vreesde in 't eerst, en midlerwijl verheughd
 
Vermengde zich de schrick in d'onverwachte vreughd.
 
Zy haeckte en blaeckte om hem t'omhelzen, en te kussen,
 
Maer 't hart werd t'elckens flaew, en Iacob ondertusschen44
45
Genaeckende, verdreef met eenen heldren blick
 
Vit heur verbaest gemoed dien ingebeelden schrick,46
 
En opende zijn mond met zulcke lieflijckheden,
 
Gelijckze was gewoon zijn troost en wijze reden
 
Te drincken met haer oor, eer hy, tot haer verdriet,
50
Om een onsterflijck kleedt, het sterfelijck verliet.
 
Gedeelte van mijn ziel (zoo sprack de Geest ten leste)
 
'k Verlaet d'onsterflijckheid, en dael in dit geweste,52
 
Vit liefde, die ick u noch toedraegh, na mijn dood;
 
Niet zoo gelijck weleer, maer duizendmael zoo groot.
55
De liefde gloeit om hoogh al anders dan op aerde.55
 
Wy geesten schatten daer het maegschap naer zijn waerde,
 
Beminnen zonder gal, en wenschen, in dien staet
 
Des hemels, u noch nut te zijn met rijpen raed.57-58
 
Het opperste besluit mishaeght, dat ghy uw jaeren59
60
Dus koel en eenzaem slijt, en leit u op te paeren60
 
Met hem, die lang genoegh zijn tijd in slaeverny61
 
Om u heeft doorgebroght. 'k verzeker u, dat hy
 
De rechte weerga is, en met zijn aerd en zeden63
 
Uw zeden zoo gelijckt, dat geene oneffenheden64
65
Uw onderlinge rust versteuren zullen, zoo
 
Ghy 's hemels raed voltrekt. wat schaamte maakt u bloo?66
 
Wat verftze met een gloed van roozen beide uw kaken?
 
De koelte had haer tijd. nu is het tijd te blaken68
 
Van ongeveinsde min, en rustig en goedrond69
70
Te drucken hart aen hart, te vlyen mond op mond,
 
Te loncken hand aen hand, en lip op lip te kleven.
 
Wat weigertge dien Held uw hand en trouw te geven,
 
Nadien uw huwelijck van 't noodlot zy gesmeed73
 
Op 't anbeeld van Gods Raed? Begeef, in Venus eed,74
75
V onder Bentes vlagh. hy zal u veiligh voeren,
 
Niet onder het geweld van oorelooghsrumoeren,
 
Waer van de wereld waeght, wanneer de felle dood76-77
 
In eenen hagel spoockt van yzer en van lood;
 
Maer in een zoet gevecht, en oirzaeck van veel levens,
80
En aerdsche zaligheên, en leckre lusten t'evens:
 
Daer ghy opluicken zult uit kittelenden lust,81
 
En den gewenschten loon der wederliefde kust,82
 
Een jonge Katharijn, of Bentes, of te gader
 
Een dochter en een zoon, die moeder en den vader
85
Afzetten zoo volmaeckt, dat uwe schildery85
 
By dit gezielde beeld een schim en schaduw zy.86
 
Ghy moet op deze wijs voortaen den Goôn behagen.
 
De tijd lijd geen vertreck, en alle Geesten klagen88
 
Daar boven allermeest om 't spillen van den tijd,89
90
En kennen zijn waerdy, wanneer hy hen ontglijd.
 
Zy wenschen, moght het zijn, den eersten tijd te koopen,91
 
Om nutter te besteên. zy zien de starren loopen,
 
En rennen om den ring van desen duistren kloot,93
 
Behangen met den damp, die eerst mijn oogen sloot,94
95
Voor 't hemelsche gezicht, en hinderde te dringen
 
In 't allerbinnenste des boezems aller dingen.
 
Al wat op 't aerdrijk schuilt ontdeckt zich daer al stil.
 
Hier ziet men nauwelix door een papieren bril.
 
Daer vat een oogenblick ontallijcke gedachten.99
100
Daer schijnt een langen dagh, gevolght van geene nachten.
 
Men leit 'er 't oor te weeck op 't goddelijck gezang
 
Der heem'len, die op maet gestadigh gaen hun gang,101-102
 
En danssen, dat zy 't veer in lieflijckheid afwinnen103
 
De toverende keel der zingende Meerminnen.
105
Natuur ontkleed zich daer heel naeckt van top tot teen.
 
Hier toonde my mijn Haes niet als d'ontdeckte leên.106
 
Zelf't allerwijste brein bekent om hoogh zijn botheid,107
 
En noemt dees letterkunde en wijsheid louter zotheid.108
 
Ons Themis, die 't gezicht aen geene letters hecht,109
110
Ontvouwt en schift'er net het onrecht van het Recht,110
 
Het heiligh Recht, 't welck hier beneden is te zoecken,111
 
En blind word opgevischt uit eene zee van boecken,112
 
Waer in 't verstand verzinckt, en dickwils schipbreuk lijd.
 
Maer dit loopt buiten spoor. mijn last gaet niet zoo wijd.114
115
Mijn Zuster, 'k zie ghy wenscht t' omhelzen uwen Broeder,
 
Maar al vergeefs. ick ga. omhels mijn oude Moeder,
 
En Vader noch voor my. omhels uw Bruidegom.
 
Zoo sprack hy, en verdween, en liet haer droef, en stom.
 
Zy zagh hem, toenze zich tot kussen wou verpijnen,119
120
In haere ledekant, met zijne torts, verdwijnen,
 
Gelijck een Bruilofsgod, en sloegh van angst een galm.121
 
't Gezin schoot toe, en vond den vloer al groen van palm122
 
En loveren bestroit, en trooste de verlegen,123
 
En nam dit voorspoock aen: en wenschte 's hemels zegen124
125
De nieuwgewijde Bruid, die, na dien storm beland,125
 
Den blijden Bruidegom haer trouw gaf met haer hand.

Vorige Volgende

Over het gehele werk

titels


auteurs