De werken van Vondel. Deel 3. 1627-1640

[p. 320]

Op 't afbeeltsel der selver Tempel.aant.^*

De Heyligheyd hing noyt in kostelycke stof:^{vs. 1}
Al was de Tempel heel van louter goud gegoten,
Gesmeed van diamant. wie anders denckt, is grof:³
Oock word de Godheyd met kappel nocht kerck besloten.
Se straelt in't heyligh hart: waer dat is, daer is God.
'Teenkennigh Bygeloof wil poppen, met den sinnen,^4-6
En soeckt hem in 't gebaer, en scheld de Wysheyd sot.⁷
Wie God sluyt buyten 't hart, die sluyt den Afgod binnen.

* Van 1630. Afgedrukt naar het gegraveerde onderschrift onder de prent, hiernaast afgebeeld (hg. 400 mM., br. 520 mM.). Unger: Bibliographie, nr. 192. De titel is ontleend aan Poesy 1647 II, blz. 60.
Zie voor de plaat F. Muller: Ned. Historieprenten, nr. 1663. Brandt verhaalt ons, in zijn Leven van Vondel, de volgende biezonderheid: ‘de Wethouders, niet willende dat men met hunne goetheit zou pronken, terwyl men de Remonstranten noch in zommige steden lastig viel; ook weetende dat 'er zeer werdt gewoelt om de plakkaaten, tegens hen gemaakt, alomme op nieu te werk te leggen, lieten niet alleen de print met het gedicht ophaalen, maar ook de plaat op 't stadthuis brengen; daar ze ettelyke jaaren bleef leggen, tot dat men ze, naa't verzachten der tyden, den eigenaar (Abraham de Wees) liet volgen.’

vs. 1 hing in: was afhankelijk van.

3 grof: dom.

4-6 besloten met: omvat door; eenkennigh: eigenzinnig, hardnekkig (in Ned. Wdb. onjuist verklaard; vgl. Verdam in Ts. v.N.T. en L. XV, 132); poppen met den sinnen: bevrediging zoeken door zinnestreling (poppen: spelen); de uitdrukking komt ook voor als woordspeling met Sinnepoppen (Roemer Visscher).

7 gebaer: uiterlike handelingen.

[p. 321]