De werken van Vondel. Deel 2. 1620-1627

[p. 406]

Klinkert.
[Op Zacharias Heyns' vertaling van Du Bartas.]aant.aant.^*

'STaels onkunde hield tot noch veel Nederlanders buyten,¹

Die in het Heyligdom der Vrancken wilden gaen,²

Alwaer Salustius stack lieflyck reuckwerck aen,³

En volghde 't heyrschaer Gods met duysend orgelfluyten:⁴

Maer Zacharias als Hooghpriester quam ontsluyten

Dees Kerck beschilderd met der ouder Vad'ren da'en:⁶

Waer van de Geest getuygt in zyn geschreven bla'en,⁷

En huwde aen Bartas stem den weerklang syner luyten.⁸

Nu geven wy niet toe de Geesten van Britanjen,⁹
Den smekenden Tuscaen, noch oock 't hooghmoedigh Spaenjen,¹⁰

Noch wycken voor de prael van het Latynsche volck.

Wie lust heeft den Gascon in Nederduyts te hooren,¹²
Die lees dit Godlyck boeck, en leen syn heylige ooren¹³

Aen Heijns, die ons verstreckt eens grooten Dichters Tolck.

I. van Vondelen.

* Van 1621. Afgedrukt naar de tekst in W.S. Heere van Bartas Wercken door Zacharias Heijns (in 1621 te Zwol bij Zacharias Heyns uitgegeven). Blad 4 van 't voorwerk, voorkant.
du Bartas: zie Dl. 1 blz. 473.
Zacharias Heijns geboren in Antwerpen omtrent 1560; in 1598 vestigt hij zich als boekdrukker en uitgever in Amsterdam, daarna in Zwolle. Hij schreef veel dichtwerken, en heeft alle dichtwerken van du Bartas vertaald, behalve de gedeeltes uit de Seconde Sepmaine: De Vaderen (zie Dl. 1 blz. 473-vlgg.) en De Heerlyckheyd van Salomon (zie dit deel blz. 223-vlgg.) die Vondel bewerkt had, want deze heeft hij tussen zijn vertaling ingevoegd.
Vondel dicht deze ‘klinkert’ op de vertaling van Zacharias Heijns.

1 'STaels onkunde: onbekendheid met 't Frans.

2 in het Heyligdom der Vrancken: in 't heiligdom der Fransen; 't heiligdom van Du Bartas' gewijde, godsdienstige gedichten (verg. De Vaderen, Dl. 1 blz. 477 vs. 11-vlgg.).

3 Salustius: Saluste (verlatijnsing van de Saluste, in aanpassing aan Sallustius, de Romeinse geschiedschrijver 86-35 v. Kr.).

4 't heyrschaer Gods: Gods leger, de Joden, wier geschiedenis du Bartas vooral beschreven heeft in de Sepmaine; met duysend orgelfluyten: met talrijke zangen (zijn gedichten).

6 ouder Vad'ren da'en: de daden van alle oude Vaderen (verg.: Vondel's De Vaderen).

7 Hij volgde 't Bijbelverhaal (geschreven bla'en door Gods Geest ingegeven).

8 den weerklang syner luyten: de weerklank van zijn luit (als vertaler zong hij met zijn luit du Bartas na); syner luyten: van zijn luit (ouwe 2e n.v. enkelv.).

9 Nu geven....: nu geven wij niets toe aan, nu staan we niets achter bij; de Geesten: de geleerden, de dichters; du Bartas' gedichten waren al vertaald in 't Engels, Italjaans, Spaans en Latijn.

10 Den smekenden Tuscaen: de vleiende Toskaan (om 't zoet vloeiend Italjaans zo genoemd).

12 den Gascon: du Bartas van Gascogne.

13 heylige ooren: oren die luisteren naar gewijde zangen.

[p. 407]

Portret van de dichter der beide Sepmaines

Guillaume de Saluste, heere van Bartas
‘De phoenix van de Fransche poëten’ (Vondel)

Dit portret is een geschenk aan onze Vondel-uitgave zó volmaakt in de geest van de Dichter, dat hij 't zelf met 'n dankbare glimlach zou hebben begroet; immers zijn ‘Phoenix’ van de jaren 1616 en '20 haalt hij nog op in 1661 ‘om zijne heerlijcke gedichten’. Het portret is ons toegezonden uit Gasconje door niemand minder dan de Heer E. DE SALUSTE DU BARTAS te Parijs, nazaat van de dichter der Sepmaines. De Heer E. du Bartas was zo vriendelik zijn Paasvakantie van 1928 in 't voorvaderlik Auch te benutten om 't oude portret, dat bereids als model gediend had voor de olieverfschilderij in de mairie van Auch, te laten fotograferen en ons de foto toe te zenden met de hoffelike woorden: ‘Vous trouverez bien naturel que je me permette de vous l'offrir gracieusement trouvant une légitime compensation dans la pensée qu'une nation amie apprécie l'oeuvre d'un ancêtre dont j'éprouve quelque fierté à porter le nom.’