De werken van Vondel. Deel 2. 1620-1627

[p. 384]

Iob.

HIOB 6.^*

Wanneermen myn jammer woege, en mijn lyden te zamen in een schale leyde, zoo zoude^{Regel 1} het zwaerder zijn dan het zand aen de zee.

* Hiob. 6: 't Boek Job hfst. 6 (vs. 2, 3).

Regel 1 woege: zou wegen.

[p. 385]

De lydzaemheyd.

Ghy die u maeckt voor God door 't murmureren schuldigh,^{Vs. 1}
Komt herwaerts, ziet hoe Hiob zo lijdzaem en geduldigh^{vs. 2}
De lydzaemheyd uytbeeld, en voor elcx aengezicht
Zijn gouden zetelstoel van eenen misthoop sticht,^{vs. 4}
En zit behangen noch met zy', noch purp're kleeren,
Maer met een mantel rijck van rooven en van zeeren,^{vs. 6}
En puysten geborduurt, gemytert met een hoed^{vs. 7}
Van schurft, wiens lamper is slechts etter, en vuyl bloed.^{vs. 8}
De potscherf hem een staf en scepter wil verstrecken:^{vs. 9}
Waer mede hy open klouwt de zweeren, die hy lecken
Laet van zijns huyshonds tongh, die op haer voordeel uyt
Snackt na de leckerny van Hiobs bedragen huyt.^{vs. 12}
Zo pronckende hy van verr' gesneuvelt ziet zijn knapen^{vs. 13}
In 't yzer der Chaldeen, en zijn gewolde schapen^{vs. 14}
Van 's Hemels vlam geroost: zijn kemelen gerooft,^{vs. 15}
Het dack zyn vrolijck zaed gevallen op het hoofd,^{vs. 16}
In 't midden van haer feest. en als hy straf bejegent,^{vs. 17}
Met een slaghregen van veel rampspoen is beregent,
In plaets van troost daer als aemachtigh hy na gaept,^{vs. 19}
Ontmoet hem dus zijn helft die in zijn ermen slaept:^{vs. 20}
Is 't nu niet wel gesteld? waer is nu Hiobs betrouwen?^{vs. 21}
Wat heyl brenght het nu toe op 's Heeren naem te bouwen?
Ghy noemde hem uwen schild, en schutsheer onversaeght:
Hy helpe u nu indien hem vromigheyd behaeght.^{vs. 24}
Ay (zeght de martelaer) ghy ratelt als d'onvroede:^{vs. 25}
Wy dulden 't quaed van hem die zegende ons in 't goede:
Naeckt rezen wy in 't licht: naeckt varen wy in 't stof:^{vs. 27}
Die 't leende nam ons 't zijn: den Heer zy danck en lof.
Zijn maeghschap oock tot troost vast neffens hem gezeten,^{vs. 29}
Een pijnbanck streckte schier 's mans ongekreuckt geweten,
Dat rijck in God getroost door 't veel gepleeghde goed^{vs. 31}
Een blijde schare quam van deughden te gemoet:^{vs. 32}
Tot dat doorloutert hy, in 't aenschijn Gods verkoren,^{vs. 33}
Hem 's Hemels goedheyd gaf meer als hy had verloren.

Vs. 1 't murmureren: 't morren.

vs. 2 Hiob uitspr. Job.

vs. 4 van... sticht: van 'n mesthoop maakt....

vs. 6 van rooven en van zeeren: van puisten en van zweren (rooven: korsten van de zweren).

vs. 7 geborduurt: bezet; met een hoed: met 'n hoofdbedekking.

vs. 8 lamper: lamfer (fijn sluierdoek, dat dikwels als hoofdbedekking diende).

vs. 9 'n Potscherf gebruikte hij om z'n wonden te schuren (Job 2:8).

vs. 12 bedragen: overdekt (met wonden en zweren), van bedragen: bedekken.

vs. 13 pronckende: te kijk zittend; ziet in z'n verbeelding (wat hem meegedeeld werd door de ongeluksboden). ['t Is niet juist; eerst na al de hiervolgende rampen is Job's lichaam aangetast; Job 2]; knapen: knechten.

vs. 14 In 't yzer: in 't zwaard (Job 1:17).

vs. 15 Van 's Hemels vlam....: door 't bliksemvuur verbrand.

vs. 16 zyn vrolijck zaed: zijn feestvierende kinderen.

vs. 17 straf bejegent: hevig getroffen.

vs. 19 daer...: waar hij als hijgend naar snakt.

vs. 20 dus: aldus, met deze woorden; zijn helft...: z'n vrouw (Job 2:9, 10).

vs. 21 waer is nu Hiobs betrouwen: waar is nu de vrucht van Jobs vertrouwen (op God).

vs. 24 vromigheyd: deugdzaamheid.

vs. 25 Ay: ach; d'onvroede: de onwijze, de dwaze (Job 2:9).

vs. 27 Naakt werden wij geboren, en naakt keren wij terug tot stof (vs. 27 en 28 sprak Job na de eerste rampen, toen ie van alles beroofd was; Job 1:21); z'n vrouw kwam tot hem, toen ie ook lichamelik werd aangetast.

vs. 29 Zijn maeghschap...: voor z'n vrienden was zijn rustig gemoed bijna 'n foltering (Job 2:11).

vs. 31 door 't veel gepleeghde goed: door 't vele verrichte goed.

vs. 32 Een blijde schaar van deugden steunde zijn geweten.

vs. 33 Uitverkoren voor Gods aangezicht d.i. door God.