De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620

Regelnummers proza verbergen

[p. 704]

94. De Wolf vervolgt het Schaep.^*

1 Soo ist eenighe Roomsche soldaten vergaen. Want als Titus Vespasianus de Room- 2 sche Keyser Hierusalem beleghert had, drongh dat Roomsche krijgsvolck in't ver- 3 overen vande Stadt met alle macht op de Ioden. Ende als de Ioden t'gedrang niet 4 langher wederstaen conden, vluchteden zij inden Tempel om haer te salveren: maer 5 'tkrijgsvolck snelde haer soo na, dat zij haer haestlijck daer weder uyt maecten. Als nu 6 dat krijgsvolck met grooter onghestuymigheyd inden Tempel drong, nam het vier 7 rontom den Tempel alsoo de overhandt, dat zij de vlammen niet langer ontloopen 8 konden, maer in die selfde jammerlijck verbranden moesten.

IOSEPHVS.

* Onderschrift:
Regel 1 ist.... vergaen: is 't met enige Romeinse soldaten gegaan; Titus Vespasianus: (vgl. onder prent 11 op blz. 538) Titus Flavius Vespasianus, Romeins keizer (79-81 na Kr.). Hij heeft vóór z'n keizerschap tegen 't opstandige Judea gestreden en Jeruzalem ingenomen en verwoest (70 na Kr.). Onder de gevangenen was o.a. Josephus, zie hieronder. - r. 2 in't: bij 't. - r. 4 vluchteden: vluchtten (zie blz. 584 r. 4); haer te salveren: zich te redden. - r. 5 snelde haer soo na: zat hun zo dicht op de hielen; dat zij haer haestlijck: dat ze (de Joden) er zich spoedig. - r. 6 met grooter onghestuymigheyd: met grote onstuimigheid (grooter: ouwe 3e n.v. vrouwelik; onghestuymigheyd: ongestuimig voor onstuimig onder invloed van 't Duits ungestüm); vier: vuur (met Vlaamse ie). - r. 8 in die selfde: in deze, daarin; Iosephus: de bekende Joodse geschiedschrijver (zie onder prent 5); 't bovenstaande verhaalt hij in z'n werk ‘De Joodse oorlog’, dat nog in 't Grieks en Latijn bestaat. Hij heeft zich Flavius Josephus genoemd, omdat ie door Flavius Vespasianus werd begunstigd.

[p. 705]

XCIV

 

Den hongerighen Wolf, ter zijden weghgescholen,

 

Zagh een onnoozel Schaep lancx't open veld gaen dolen:²

 

Dies greetigh nae het aes hij aenghevloghen quam,³

 

En volghden op het spoor het weerloos vluchtigh Lam:⁴

5

Het Vlies zijn leven zocht op't spoedighste te vrijden,⁵

 

En ziende een oud ghesticht ghetimmert wat ter zijden,⁶

 

Ter poorten inne vloot: dies Wolfaert op de hiel⁷

 

Zoo dapper metter vlucht ter deuren inne viel,⁸

 

Dat als hij binnen was, zij flucx is toeghevallen:⁹

10

Dies spaerde hij 'tVlies uyt ancxt, en questen't niet met allen.¹⁰

 

‘De booze niet verschoont het bloed van 't vroom geslacht,¹¹

 

‘Voor dat hij heeft zich zelfs in zwaer verdriet gebracht.

 

‘Zijn hongher is zoo groot, dat hij ten langhen lesten

 

‘Vergeet al tgeen hem dient ten goeden en ten besten.¹⁴

2 onnoozel: onschuldig; open: onbewaakte.

3 het aes: 't eten, de prooi.

4 vluchtigh: vluchtend.

5 Het Vlies: 't schaap (vlies: schapevacht, schaap); te vrijden: te beveiligen (vrijden met tussengevoegde d uit vrijen).

6 ghesticht: gebouw; ghetimmert: gebouwd.

7 Ter poorten inne....: de deur binnen vluchtte (vloot van vlieden); dies: waardoor; Wolfaert: heer Wolf (zie blz. 514 op vs. 181); op de hiel: vlak er achter.

8 Met zo'n vaart de deur binnenviel; (dapper metter vlucht: snel met de vaart, met snelle vaart) dapper: snel, de ouwere betekenis.

9 als: zodra.

10 spaerde hij: lees: spaard'ij; questen: kwetste (questen: ts wordt dikwels s); niet met allen: niemendal, helemaal niets.

11 verschoont: spaart; vroom: braaf, deugdzaam.

14 tgeen hem dient....: wat goed voor em is (ten goeden 't zelfde als ten besten).