De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620 (1927)

De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620

(1927)–Joost van den Vondel– rechtenstatus

Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Regelnummers proza verbergen

[pagina 652]
68. Huys-Ratte en Oester.Ga naar voetnoot* 1 Sulcken slickmuyl was Diogenes toeghenaemt de Hondt. Want of hij wel te huys 2 genoegh te eten had, soo was hij nochtans lecker, ende had een groot verlanghen 3 na garners. Dies hij na de Zee gingh om garners te vangen, ende quam daer om zijn 4 leven, soo dat hij die slickerij dier ghenoegh betaelde. ATHENAEUS.
[pagina 653]
LXVIII Een Huys-Rat niet vernoeght dat zij leefde als de vrije,Ga naar voetnoot1 En in eens koopmans huys hadde alle leckernije Van suycker en bancket, van wilt en van ghebraed, En alles wat den disch eens handelaers beslaet:Ga naar voetnoot4 5[regelnummer] Dies zij van dertelheyd beraen werd te verhuyzenGa naar voetnoot5 Aen t'dorre en vochte strangh, daer steeds de baren bruyzen.Ga naar voetnoot6 Maer komende aen het Meyr en aen het natte zandGa naar voetnoot7 Dat alzins light verwaeyt, zij flucx een Oester vand:Ga naar voetnoot8 Dies gretigh nae den visch van binnen heeft ghegrepen,Ga naar voetnoot9 10[regelnummer] Maer d'Oester heeft de schelp al zachtkens toe ghenepen, En 'sRatten hooft verplett, zoo dat het zwarte beest Op staende voet verworght, zeer deerlijck gaf den geest. ‘Wie in gherusten staet en in een weeldigh levenGa naar voetnoot13 ‘Zijn lusten niet bedwinght, maer nae yet nieus wil streven,Ga naar voetnoot14 15[regelnummer] ‘Door dertelheyd bekoort, al zelden wel beklijft,Ga naar voetnoot15 ‘Vyt onghebondenheyd die hem tot weelde drijft.Ga naar voetnoot16	voetnoot* Regel 1 Diógenes: de bekende wijsgeer (4e eeuw v. Kr.) die in Athene ‘in 'n vat’ leefde en door z'n vijanden werd genoemd ‘kuoon’: hond, vandaar met Lat. uitspraak en spelling de ‘cynicus’ (hondse), de ‘cyniese’ wijsgeer; slickmuyl: slokop; toeghenaemt: bijgenaamd; of hij wel: hoewel hij, of hij al. - r. 2 lecker: op lekker eten belust. - r. 3 garners: garnalen (garners: ouwere vorm, nu nog Vlaams: geerner). - r. 4 slickerij: slokkerij, gulzigheid; dier (met Vl. ie): duur; Athenaeus: 'n Grieks taalgeleerde (3e eeuw na Kr.); z'n bekende werk Deipnosophistai (tafelproffen, tafelgeleerden) is 'n verzameling anekdoten over 't eten en drinken van bekende personen. voetnoot1 vernoeght: tevreden; als de vrije: vrij (zie blz. 597 op vs. 6.). voetnoot4 den disch.... beslaet: de tafel.... bezet, op tafel komt. voetnoot5 van dertelheyd beraen werd: door overmoed besloot; beraen: (beraden) besloten. voetnoot6 Aen t'dorre en vochte strangh: naar 't nu eens droge dan natte strand (strangh, zie blz. 442 op vs. 345); bruyzen: schuymen, bruisen; met z-klank bij Vondel ook als s gespeld; t'is 'n ander woord als bruisen met s-klank, gespeld bruissen of bruischen, ook bij Vondel. voetnoot7 Meyr: zee (met Antwerpse wije ee-uitspraak). voetnoot8 Dat alzins light verwaeyt: dat naar alle kanten verstoven ligt door de wind; flucx: weldra; vand: vond (vand oorspr. vorm van vond). voetnoot9 van binnen: binnen in (de schalen). voetnoot13 in gherusten staet: in 'n rustige toestand. voetnoot14 yet: iets. voetnoot15 al zelden wel beklijft: hem gaat 't heel (al) zelden goed (beklijven: gedijen). voetnoot16 Vyt onghebondenheyd: door z'n bandeloosheid, door z'n gemis aan zelfbedwang.

Vorige Volgende