De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620

Regelnummers proza verbergen

[p. 628]

56. Bock, Lam en Wolf.^*

1 Sulcken bedrogh nam Antonius voor met Octavio (wiens groote vriendt ende bescher- 2 mer Cicero was.) Want als Antonius Octavio heymlick na lijf ende leven trachtede, soo 3 meende hy, hy conde zijn voornemen niet beter in't werck stellen, dan als hy hem 4 vriendlijck teghen Octavio aenstelde, ende zijn vriendschap begeerde. Is daerom tot 5 hem gegaen, heeft hem vriendlijc aengesproken, ende gheseyt: Het ware groote 6 schaed, dat Octavius sulck een Edel Ridderlijck heldt zijn vriendt niet en ware; ende 7 niet lievers zien, dan dat hy hem te vrient hadde. Maer Octavius, 'tbedrogh merckende, 8 sloegh hem de vriendschap af, ende seyde: hy had zijn vriendschap niet van noode, 9 maer was met zijn eenige vriendt Cicerone wel te vreden, die hem wel ghezint hadde, 10 ende oprechtelijck met hem meynde.

PLUTARCHUS.

* Onderschrift:
Regel 1 nam voor: was van plan; Antonius (83-30 v. Kr.) vijand van Cicero; was eerst met Octavius bevriend, maar werd later z'n tegenpartij en door deze overwonnen; Octavio: (Latijnse buigingsvorm) Octavius of Octavianus, later als Romeins keizer Augustus genoemd, † 14 na Kr. - r. 2 Cicero: zie onder prent 23; na lijf ende leven trachtede: naar 't leven stond (lijf: lichaam). - r. 3-4 als hy hem.... aenstelde: wanneer ie zich.... gedroeg. - r. 5 Het ware....: 't zou groot nadeel zijn (schaed uit schade). - r. 6 Edel Ridderlijck: tot de adel van de ridderstand behorend (zie onder prent 48). - r. 7 ende niet lievers zien: en hij zou niets liever zien. - r. 8 niet van noode: niet nodig. - r. 9 Cicerone: Lat. buigingsvorm; ghezint hadde: liefhad (gezinnen en gezind hebben: liefhebben). - r. 10 ende.... meynde: en 't meende; Plutarchus: zie onder prent 36.

[p. 629]

LVI

 

De Bock en twitte Lam zijn onderlingh verdraghen,¹

 

Malkanders zoet en zuyr ghezamentlijck te draghen,²

 

Malkandren bij te staen in alderhande nood,

 

En geensins niet te vlien om leven noch om dood.⁴

5

De Wolf eerlanghe ontmoet dees lieve met-gezellen,⁵

 

En wist zich teghen tLam heel vrundlijck aen te stellen:⁶

 

Onnoozel Schaepken, zeght de Wolf, wat gaet u aen!⁷

 

Wat wildij met een Bock dien vuylen stinckaert gaen?⁸

 

Komt voeght u neffens mij, ick kan u best bewaren,⁹

10

Voor alle die u leet aenbrenghen oft vervaren.¹⁰

 

De Bock s'Wolfs loosheyd merckt, en spreeckt, Gij loozen gier,¹¹

 

Koe-vreter, Schapen-dief, flucx packt u wech van hier.

 

‘Wie met de vrome zich verselschapt t'allen tijden¹³

 

‘Blijft veylighlijck beschermt in alderhande lijden.

15

‘Geen goud zoo dierbaer is, noch geenderleye munt,¹⁵

 

‘Als tot een reys-ghezel is eenen trouwen vrund.¹⁶

1 zijn onderlingh verdraghen: zijn onderling overeengekomen (verdragen: 'n verdrag sluiten).

2 Malkanders: mekaars (Malkander is de ouwe vorm van mekaar).

4 geensins niet: volstrekt niet; vlien: vluchten (vlien oorspronkelike vorm van vlieden).

5 eerlanghe: kort daarop.

6 aen te stellen: voor te doen.

7 Onnoozel: onschuldig; wat gaet u aen: wat mankeer je.

8 wildij: wil je.

9 bewaren: beschermen.

10 vervaren: bang maken.

11 loosheyd: boosaardigheid; gier: veelvraat (gier: begerige).

13 met de vrome: met de deugdzame mensen.

15 dierbaer: kostbaar; geenderleye: geen enkele (van geen soort).

16 vrund: vooral Hollandse vorm van vriend.