De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620

Regelnummers proza verbergen

[p. 620]

52. 'tJonghe Peerd en den Ezel.^*

1 Sulcken meyning had Damocles mede. Want als hy den Tyran Dionijsium in eeren, 2 rijcdom ende wellust leven sagh, en hem selven in armoed ende ellende, soo hieldt 3 hy Dionijsium gants ghelucsaligh, ende hem selven voor d'ongheluckigste: 'twelck 4 Dionijsius vernomen hebbende, vraegd' hy Damoclem of hy een deel van zijn gheluck 5 begeerde? hy antwoorde ja. Doen liet Dionysius een Coninglijck banquet bereyden, 6 ende noode Damoclem daer op: liet hem Coninglijcke kleederen aentrecken, ende 7 van al des Conings hofgesin dienen, ende allerley heerlijcke Musiic ende tijtverdrijf 8 maken. Maer by alle dese gheneughten en conde Damocles niet vrolijck zijn: want 9 boven zijn hooft hingh een bloot sweerdt aen een peerdts-hayr, 'twelck hy vreesde 10 dat afvallen soude ende hem het hooft clooven. Daermede Dioniisius hem wilde 11 aenwijsen, dat of hy wel Coninglijcke eere ende goederen had, hy nochtans by allen 12 dien meer vrees als vreught hadde, ende nimmermeer seker van zijn lijf ware. t'Welck 13 Damocles verstaende, heeft soodanighen gheluck niet begeert, maer steld hem met 14 zijn staet te vreden.

CICERO 5. TUSCUL. QVAEST.

* Onderschrift:
Regel 1 mede: ook; Dámocles: de bekende vleier van Dionysios, de beruchte tieran van Syrakuse in de 4e eeuw v. Kr. - r. 2-3 wellust: plezier; hem selven: zich zelf; hieldt.... gants ghelucsaligh: hield voor.... volmaakt gelukkig. - r. 6 noode: nodigde. - r. 7 van al....: door heel de hofhouding (hofgesin) van de koning. - r. 10 Daermede: waarmee. - r. 11-12 of hy wel: of hij al; by allen dien: bij dat alles; lijf: leven. - r. 13 verstaende: begrijpende; steld hem: stelde zich. - r. 14 Cicero 5. Tuscul. Quaest: uit de 5e van Cicero's Tusculanae Quaestiones: Tusculaanse strijdvragen, gewoonlik Tusc. Disputationes geheten: de disputen welke Cicero op z'n landgoed Tusculum hield. Cicero: zie onder prent 23.

[p. 621]

LII

 

Het wulpsche en jonge Ros was t'hert van rou benepen¹

 

Om dat het daeghlijcx most zijns heeren wagen slepen,

 

En of zijn meester schoon droegh een beleeft gemoed,³

 

En boven maten niet den waghen overloed,⁴

5

Noch met veel slaghen was ghewoon den Guyl te groeten,⁵

 

Zoo kon zulcx noch sPeerds rouw vermindren noch verzoeten,⁶

 

Vermits het liever los in vrijheyd waer gesteld:⁷

 

Maer als't nu by geval ontmoetten op het veld⁸

 

Een Ezel krom en stijf van ouderdom gheboghen,

10

En ziende dat een ker van d'Ezel werd ghetoghen¹⁰

 

Met overgroot ghewicht en voeder overlaen,

 

Nu staet my mijnen staet, sprack 'tRos, noch beter aen.¹²

 

‘Ghy murmereerders wend u aenschijn hier en ginder,¹³

 

‘Ziet nae de meerdre niet, maer nae haer die veel minder¹⁴

15

‘En lager zijn als ghy: ick wedde voor ghewis¹⁵

 

‘Ghy vonnist dat u staet, hoe kleyn, gheluckigh is.¹⁶

1 wulpsche: vurige; van rou benepen: door smart gekweld.

3 of.... schoon: of al (ofschoon); beleeft: rechtschapen, goedaardig.

4 overloed: overlaadde.

5 den Guyl: 't paard; te groeten: te bejegenen.

6 zulcx: dit.

7 Vermits: omdat.

8 by geval ontmoetten: bij toeval ontmoette.

10 ker: kar; van.... ghetoghen: door de ezel werd getrokken.

12 noch: toch.

13 murmereerders: klagers; hier en ginder: naar alle kanten.

14 nae haer: naar hun.

15 voor ghewis: voorzeker.

16 Ghy vonnist: gij oordeelt.