De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620

Regelnummers proza verbergen

[p. 602]

43. 'tWild Vercken en den Ezel.^*

1 Also mede heeft de Keyser Theodosius de Ionge, doen hy veracht en van vele gelastert 2 werde, hem van toorne onthouden, dat hy sick niet alleen niet ghewroken heeft, maer 3 oock niet wederom ghesmadet heeft. En als hy ghevraegt worde waerom hy hem niet 4 en wreecte, ende die hem soo leelijck schenden, ende so onbillijck lasterden, als die 5 Crimen Iaesae Majestatis begaen hadden, niet aenden lijve strafte? so antwoorde hy: 6 Gave Godt dat ick oock die geene, die om hare misdaden veroordeelt ende alreede 7 gherichtet zijn vanden doodt verlossen, ende weder ten leven brengen conde!

ZONARAS.

* Regel 1 Also mede: zo ook; Theodosius de Ionge: Theodosius de jongere, keizer van 't Oost-Romeinse rijk, geb. 401, gest. 450; van vele gelastert werde: door velen gehoond werd. - r. 2 sick: zich (sik Nederduitse en Brabants-Vlaamse vorm van zich). - r. 3 wederom ghesmadet heeft: terug beledigd heeft; worde: werd. - r. 4 schenden: beledigden; schend(d)en: ouwere verleden tijd van schenden; als die: daar ze. - r. 5 Crimen laesae Majestatis: misdaad van majesteitschennis; aenden lijve: aan 't leven, met de dood (gewoonlik: aan 't lichaam straffen). - r. 6-7 alreede gherichtet: al terechtgesteld. - r. 8 Zonaras: Johannes Zonaras (omtrent 1100) Byzantijns monnik op de berg Athos; hij heeft 'n groot geschiedwerk geschreven, meestal Annales of Chronicon genoemd.

[p. 603]

XXXXIII

 

T'wild ruygh geborstelt Zwijn prat op den Ezel smaelde,¹

 

Om dat hy alzins schande en nergens lof behaelde,²

 

Vermids hy dom van geest en traegh in zijnen gangh

 

Zijn leven slijten most ontrent der prijen stanck,⁴

5

Als die onweerdigh was gherekent te verkeeren⁵

 

By d'ander beesten, die zich onderlingh gheneeren:⁶

 

Waerom aen't snoodste werck hy oock gehouden wierd:⁷

 

Maer ick (sprack t'wilde Zwijn) ben d'eelste van't gediert,

 

Mijn eer klinckt over al, jae inder Princen hoven,⁹

10

Daar hoortmen mijne kracht en groote snelheyd loven.

 

Den Ezel hoorens zat en walghende vant lof,¹¹

 

Twelck d'opgeblasen Zwijn zich eyghende te grof,¹²

 

Riep, Willich ick onbeere een snelheyd onbedwonghen¹³

 

Om dat mijn leven niet alst uwe word besprongen.¹⁴

15

‘Een glori steeds omringht van allerley ghevaer

 

‘De wyze geerne mist al blincktze wonderbaer:

 

‘Dien glans bekoort hem niet; en liever als verheven

 

‘Wil veyligh slave zijn, en heel vergeten leven.¹⁸

1 prat: trots.

2 alzins: overal.

4 ontrent der prijen stanck: bij de stank van krengen; voor de rijmklank, zie blz. 563, vs. 11-12.

5 Als die....: omdat ie onwaardig gehouden werd.

6 zich onderlingh gheneeren: samen de kost zoeken, met elkaar omgaan.

7 snoodste: laagste.

9 Princen: vorsten.

11 hoorens zat: die genoeg had van dat te aanhoren (hoorens 2e n.v. hangt af van zat); 't lof: (lof het-woord, zie blz. 501 op vs. 9).

12 d'opgeblasen Zwijn: 't verwaande zwijn (de voor 't zie blz. 148 op vs. 90); zich eyghende: zich toeeigende.

13 Willich....: gewillig, graag mis ik 'n onbedwongen snelheid.

14 Om dat: opdat (zoals in 't middeleeuws).

18 veyligh slave: in veilige dienstbaarheid ('n veilige dienstbare).