Dagboek uit een kamp

8 okt.

Vandaag is een lijst opgelezen, op het morgenappèl: al spoedig bleek dat het dubieuze Kalmeyers en Doppelstaatler waren. Later hoorden wij dat de opgelezen mensen naar een ander kamp gaan. De betere voeding maakt me gevoelig, en heel gedeprimeerd ben ik, Mechanicus gaat, en Presburg met vrouw, en mevrouw Pick - Pick is blijkbaar niet veel slechter af, dan wanneer hij niet stout geweest was - en Ernst Menco en de Hedemans. De rest laat mij onverschillig. (1964: zo heb ik in '45 de nog krassere term uit het m.s. vertaald. Achteraf was de vertaling slecht. Dit transport was me in het geheel niet onverschillig. We waren er bijna zelf bij geweest wanneer niet iemand van de administratie ons had gewaarschuwd om niet te reageren toen er officieel werd gevraagd wie er nog méér zijn joodse afstamming wou aanvechten. Wij hadden een aantal met dat doel vervalste do-

[p. 72]

cumenten, maar die bleken nu alleen voldoende om wegens Behördenbelastigung in een ander kamp terecht te komen [waar niemand uit kwam]. We waren natuurlijk bang dat de aanvraag van destijds alsnog aan het licht zou komen. Nu de poging was mislukt, leek zij plotseling oneervol bovendien.) Het afscheid van Mechanicus: hij hield een verward, dement betoog over de dominees, die de kern van ‘ons volk’ waren. Een afgebrokkeld, bouwvallig huis van edel marmer: zelfs afgetakeld is hij me veel liever dan vele anderen. Gisterenavond kuste ik een vrouwspersoon, in de mening dat ze vandaag naar 't Sneebaumlager verhuizen zou. Het ging niet door: nu zit ze op mijn voeteneind en vraagt wat ik schrijf. God zal me ook uit deze situatie wel weer redden... Het hele kamp verandert, overal nieuwe barakken, waar nog open, met gras begroeide plekken waren. Kwam de zomerzon terug, men zou niet weten waar te zitten. Een tijd lang leek het zeker dat Holland vrij was; nu schijnt dit niet zo zeker meer. We gaan de winter weer in. Leven doe ik eigenlijk niet: ik vreet, slaap, en mijmer in een niet geheel wakende staat. Langzaam keert het libido terug, dat - en dit maakte de band met m'n vroegere leven zo zwak - vrijwel weg was sinds de testikeloedeem. Langzamerhand kan ik me vroegere stemmingen en reacties weer indenken en herinneren. Voor de keuken, ik weet het nu, ben ik niet sterk genoeg.