|
| |
| |
| |
III
Eene Fransche redevoering over de Phrenologie.
Of ge het kwaêlyk neemt of niet, ik kan er niet aen doen; maer ik ga u eene redevoering houden in het fransch. - In het fransch? - hoor ik u uitroepen; - wat zyn dit voor kuren, in een genootschap, dat byzonder ingerigt is om het vlaemsch voor te staen! Dit trekt immers nergens op. - Gy hebt volkomen gelyk; maer ik moet u dingen zeggen, die ik onmogelyk in 't vlaemsch kan aen uw verstand brengen, zonder voor een' botterik gehouden te worden, en dit zou ik niet geerne hebben.
Onze moedertael, dit zult ge met my bekennen, is zoodanig arm en ongeleerd, dat al zegt ge er nog zulke verstandige dingen in, ge er toch geene eer van haelt; want de lompste boer uit de hei verstaet wat gezegd, al heeft hy nooit uitgewoond; terwyl ge in 't fransch altyd den diep
| |
| |
gestudeerden kunt uithangen, al verkoopt ge den slechtsten praet van de wereld.
Den diep gestudeerden uithangen, heb ik gezegd? Daer ben ik mis in: al wie fransch kan, is eigenlyk een diepe put van geleerdheid; want de helft van 't fransch is grieksch en latyn, en als ge dat kunt, dan zyt ge toch geen ezel.
Over tyd, was ik een' van myne vrienden gaen bezoeken. - Ik heb daer een' kleinen, - zei hy, - dien ik op eene fransche school gedaen heb, en ik geloof dat ik plezier zal hebben van dien jongen; ik hoor hem somtyds woorden zeggen, die mynheer pastoor zelf niet zou verstaen, zoo diepzinnig zyn ze! Als ge wat tyd hebt, by zal seffens te huis komen, en dan zult ge eens hooren, wat voor een vogel het is. -
De woorden waren nog niet koud uit zynen mond, of daer werd aen de voordeur geklopt en gestampt, als of ze het huis stormender hand hadden willen innemen, en een beetje daerna, kwam de jonge heer al greinzende binnen. - Wat is dat, jongen, - vroeg de vader, - en waerom schreeuwt ge? - Ik heb op myne kneukels gekregen, - snikte de kleine, - omdat myne calligraphie niet goed was. -
De vader bezag my, als of by had willen zeggen: He wel! hoe vindt ge hem? - en dan vroeg hy aen zyn' zoon: - Calligraphie, jongen, wat is dat? - De meester
| |
| |
heeft gezegd, dat het twee grieksche woorden zyn, die zoo veel beteekenen als: Ik schryf schoon. -
Denkt het eens naer! Een kleine pagadder, niet hooger dan dat; een manneken dat nauwelyks zyne eerste broek versleten heeft, komt naer hnis en maekt zyn' vader beschaemd in het grieksch! En waerom? Uit geene andere reden, dan omdat het fransch leert. Legt nu uwe hand eens op uw hart, en spreekt eens regt uit: zou die kleine dit hebben kunnen doen, als hy niets anders geleerd had dan vlaemsch? Nog in geene honderd jaer. In plaets van calligraphie, weet ge wat hy zou gezegd hebben? Hy had bot weg moeten zeggen: de schryfkunst, of het schoon-schryven; en daer zit niet zooveel grieksch in; daer steekt zelfs geen titsken latyn in. Daerenboven, ziet eens hoeveel deftiger het staet, als ge zegt: Ik heb de calligraphie geleerd - dan: Ik heb schoon leeren schryven. - En ge zoudt willen, dat ik nog vlaemsch zou spreken? Ik geloof zeker dat ge er mêe lacht!
Neemt eens eene fransche gazette in uwe hand, het is eender welke, en ge zult eens zien, hoeveel ondoorgrondbare wetenschap er in genesteld is. De woorden, die ze bevatten, gaen dikwyls myn verstand te boven, zoo verheven zyn ze; en somtyds moet ik er waerlyk aen twyfelen, of hy, die ze geschreven heeft, ze zelf wel verstaet.
| |
| |
Hy wil by voorbeeld zeggen, dat Kirsch met eenen luchtbal naer omhoog is gegaen, en dat heet by hem een' aërostat. De eerste helft van dit woord is latyn, en de andere helft ook; want aër in 't latyn is de lucht, en stat wil zeggen: hy staet; zoo dat aërostat eigenlyk niets anders beteekent, dan: hy staet in de lucht. Hoe dunkt u, dat ge zoudt uitmeten, als ge in 't vlaemsch eens gingt zeggen: Hy is met eenen hy-staet-in-de-lucht naer omhoog gegaen? De menschen zouden u uitlagchen, en ge zyt al bly, dat ge het armzalig woordeken luchtbal moogt gebruiken.
Als ge liefhebbers zyt van gazetten te lezen, dan beklaeg ik u; maer dan zult ge meer dan eens ondervonden hebben, hoe kwaed de schryvers van die bladen somtyds op malkanderen zyn, en hoe de eene den anderen in het hair vliegt. Daer komt, by voorbeeld, een zeer gewigtig vraegpunt op de tapyt, en de menschen weten niet hoe zy het zullen beslissen. Dit vraegpunt bestaet hierin: Is de neus gemaekt voor den bril, of wel, is de bril gemaekt voor den neus? - Geheel de wereld ligt in de war; de eene zegt: Als er geene neuzen waren, dan zouden er geene brillen van noode zyn, om ze er op te zetten. - De andere houdt staende, dat, als er geene brillen waren, wy gemakkelyk zonder neus zouden kunnen loopen. - By gevolg, - zegt de eene..... Ergo, - - zegt de andere..... En tusschen dien by gevolg en dien ergo blyft de zaek hangen.
| |
| |
Nu komen de gazetten voor den dag, en die zullen op een-twee-dry tellens, alles zoo klaer maken als pompwater. Het brilgezinde dagblad zegt tot het meusgezinde: - ‘Het springt in de oogen van iedereen, dat de neus opzettelyk gemaekt werd voor het gebruik van den bril; want gisteren hebt gy nog gezegd, dat het vandaeg zou schoon weêr zyn: en ziet eens hoe het regent.’ - Ja, maer, dan komt de neusgezinde, en die antwoordt: - ‘Weet ge wel wat? Ge hebt niet meer verstand dan een garnaet. Hoe kunt ge nu toch zoo dom zyn, te gaen schryven, dat de bril niet meer te zeggen heeft dan de neus? Weet ge wel wat ge zyt? Ge zyt een leelyk wisjewasje, dat zyt ge!’ - Dan komt de andere weêr, en die zegt: - ‘Op al de goede redens en bewyzen, die wy gegeven hebben, welen de brilgezinden niets anders te antwoorden, dan dat wy een wisjewasje zyn. Daerdoor is het genoeg gebleken, dat zy ongelyk hebben, dat de bril gemaekt is om den neus plezier te doen, en dat de neus in 't geheel geene orders te ontvangen heeft van den bril.’
Zoo gaen de gazetschryvers maer altyd voort met malkanderen in de herssens te pikken, en ondertusschen wordt het vraegpunt, waerover zy twisten, zoo klaer, zoo klaer, dat op den duer geen mensch meer weet, waervan er eigenlyk gesproken wordt.
Weet ge nu, hoe dit op zyn fransch heet? Dat heeten
| |
| |
de Franschen, eene polémique voeren, en polemikos in 't grieksch is er een, die altyd gereed staet om te vechten; zoodat eene polémique eene vechtparty is, tusschen twee mannen, die eene pen gebruiken, in plaets van een geweer.
In het vlaemsch kunt ge ook wel onzin en onnoozelen praet vertellen: leest lievert het Antwerpsch Handelsblad om er u van te overtuigen; maer ge hebt er toch geen' grieksch woord voor. Alles wat ge in onze arme tael kunt zeggen, om die zaek te kennen te geven, is pennenoorlog, pennentwist, twistschrift, redetwist, pennengevecht, redestryd, en meer andere lompe, onbeschaefde uitdrukkingen, die de botste Vlaming kan verstaen, zonder in zyn leven grieksch geleerd te hebben.
Zoo is de fransche tael niet alleen vol grieksche uitdrukkingen; maer ge kunt er nog alle soorten van nieuwe woorden in aeneenbrengen, zonder van uwen stoel op te staen, als ge maer grieksch kunt.
Ge zult wel hebben hooren spreken van een zeker slach van wilden in Amerika, die biefsteken maken van hunnen evennaesten, of hem aen het spit braden, om hem met eene eijersaus op te eten? Als de Franschen voor den eersten keer hoorden, dat er menschen bestonden, die zulke vieze goestingen hadden, zegden ze dadelyk: - Hoe zullen wy die heeten? - Indien nu hunne tael zoo arm en dom ware geweest als de onze, dan had- | |
| |
den ze zulk een ellendig woord moeten maken gelyk menschenëter. Als ge den botsten vent van de wereld vraegt: Wat is een menschenëter? - Hy zal u seffens antwoorden: dat is er een die menschen eet. - Maer daertoe is het fransch te verheven, te edel, en vooral te ryk; daer moest aldus eene geleerdere uitdrukking gezocht worden.
De fransche akademie zat juist in haren nachtjapon voor hare tafel: zy was bezig met haren dictionnaire te maken. - Jan, - zegde ze tot haren knaep, - sla het lexikon eens open, en ziet eens wat een mensch in 't grieksch is. - Jan deed wat ze hem gezegd had, en eenige oogenblikken daerna riep hy: mensch in 't grieksch is anthropos. - Anthro wat? - vroeg de akademie. - Pos, - zei Jan, - en ze schreef het woord anthropos op een stuksken papier. - Zoek nu eens, - voer ze voort, - naer het woord eten. - Jan zocht en bladerde zoo lang, tot dat hy het vond, en dan riep hy: - Voor ik eet, vind ik phago. - En de akademie nam hare pen van achter haer oor, en schreef dit woord op het zelfde stuk papier, nevens anthropos; dan roerde ze die twee woorden wat ondereen, en op een ommezien had ze: anthropophage.
Hoe gemakkelyk, he? Daerenboven, wat voordeel zit er niet in dat woord! Ge komt iemand tegen, die het woord niet kent, en ge zegt hem: Ik heb daer iets gele- | |
| |
zen over de Anthropophages, daer my de hairen van le berge reizen. - Als hyn verstaet, mag ik wat zyn; en ge wordt wel een' voet grooter in zyne achting. In 't vlaemsch toont ge maer altyd juist zoo groot als ge zyt.
Daer zyn sukkelaren van menschen, die beweren, dat dit juist het schoon is van het vlaemsch; dat wy in onzen eigen hof vinden, wat de Franschen op een ander moeten gaen bedelen. Maer die menschen weten het niet goed, en het is genoeg te zien, dat ze geen fransch geleerd hebben om grieksch te kunnen. Ook zal het my niet moeijelyk vallen, u klaer te bewyzen, hoe deerlyk zy er nevens slaen.
Het grieksch is eene schoone tael, niet waer? Dit moet ge met my bekennen: gy weet het zoo goed als ik. Welnu, eene tael, waer veel grieksch inkomt, moet diensvolgens vele schoonheden bevatten. Nu, in welke tael komt er meer grieksch dan in het fransch? Daer is er niet eene, behalve het grieksch zelf. Maer het grieksch is dood. Het fransch is dus de schoonste tael van de wereld; en ze wordt nog hoe langer hoe schooner; want daer komen alle dagen nieuwe grieksche woorden in, en als dit zoo voortgaet, dan zal ze nog griekscher worden dan het grieksch.
Ziet nu het vlaemsch daer eens tegen, en als ge dan niet rood wordt tot achter uwe ooren toe, dan begryp ik het niet. Het vlaemsch heeft niet de minste kans, om
| |
| |
ooit in eene andere tael te veranderen..... of het zou fransch worden, en dit is mogelyk; want daer zyn amateurs, die continueel interressante expressiën uit het fransch in de vlaemsche conversatie introduiseeren, en dat is charmant; want, als ik my niet trompeer, zal dit de moyen zyn, om ons te doen réusseeren in onze efforts om het vlaemsch in het fransch te methamorphoseeren.
Maer het kan nog lang aenloopen, eer die gelukkige gedaenteverandering plaets heeft, en tot dan toe, zal ik er wat oppassen, onze arme ongeleerde tael nog te spreken. Als ge mynen raedt wilt volgen, zult gy het zelfde doen; dan zal men u misschien nog voor een' Franschman nemen, en ge weet, dat in ons land, een' Franschman voor alles bekwaem is: hy kan zelfs minister worden. Met het vlaemsch, zyt ge nog niet goed genoeg voor het ambt van garde-champêtre.
Ziet, dit zyn dingen, die ik u moest zeggen; anders zoudt gy niet begrepen hebben waerom ik eene fransche redevoering houd, in plaets van een vlaemsche. Daerenboven, de zaek waerover ik u te spreken heb, is de phrenologie; en ik vraeg u eens, hoe ik dit in 't vlaemsch zou aenvangen? Naer omhoog vallen, dit is niet gemakkelyk, niet waer? Wel, dit is eene kleinigheid tegen de phrenologie, als ge die zoudt willen in het vlaemsch uitleggen.
De phrenologie......; maer ge kunt misschien geen
| |
| |
grieksch genoeg, om dit fransch woord te verstaen. Luistert dan, en ge zult gaen weten wat voor een ding het eigenlyk is.
Maer eer ik verder ga, moet ik u eens iets vragen. Is er nog wel iemand in de zael, om deze merkweerdige uitlegging aen te hooren? Zyt ge nog niet altemael weg? 't Is maer, ik zou niet geerne varen gelyk ik nog eens gevaren ben, toen ik over tyd ook eene redevoering hield.
Ge moet weten, ik had in die redevoering voorgenomen, al de toehoorders zoo welsprekend te maken, dat ze er zelven zouden staen van te zien. Ik legde hun de Rhetorika zoodanig schoon uit, dat ik bang werd voor de gevolgen myner redevoering. 't Was tien tegen een, of al degenen, die myne les bygewoond hadden, zouden niets anders meer gedaen hebben, dan van 's morgens tot 's avonds redevoeringen houden. Ik dacht in myzelve: als de advokalen my maer geen proces aendoen; want, nu iedereen zyne eigene zaek kan pleiten, zullen ze, och armen! niets meer te doen hebben, en het is kans, dat hun de tong in den mond nog zal verroesten.
's Anderendags wilde ik eens zien, wat de gazetten zoo al zegden over myne diepzinnigheid, en raed eens wat er gebeurd was. Ik wed, dat ge 't nog in geene half uer zult raden. Geeft ge u op? Wel, in de eerste vlaemsche gazet, die ik oppakte, stond te lezen, dat, zoo haest als ik begost te spreken, iedereen opstond en ver- | |
| |
trok. Wat complimentjen, he! En wat figuer dat ik daer moet gemaekt hebben! My dunkt, ik zie myzelve daer, al myne geleerdheid aen den dag brengende, om aen de stoelen en banken uit te leggen, wat ze moeten doen, om zoo welsprekend te worden als sommige leden van onzen stadsraed.
Sedert dien tyd ben ik bang ergens te gaen neêrzitten; want de zetel moest zoo eens op eene tafel springen, om my, volgens de regels der rhetorika, te bewyzen, dat ik het regt niet heb, hem lastig te vallen.
Ik ben niet fier; maer dit moet ik zeggen: ik zou niet geerne aen een publiek van stoelen en banken doen verstaen, wat de phrenologie is. Dus, als er niemand meer zou in deze zael zyn, zegt het my; dan schei ik er liever uit. He? Wat belieft u? Ge spreekt niet? Dan moet ik wel gelooven, dat ge nog altemael hier zyt; want als ge weg waert, dan zoudt ge het zeggen.
De phrenologie is dan...; maer ik zal u liever vertellen, hoe zy op de wereld is gekomen. Daer was eens in Duitschland een jonge Duitscher, die nog al dikwyls moest blyven bakken op zyne school, omdat hy zyne les niet kost. Hy was nogtans niet lui; want hy studeerde en blokte, dat hem het zweet in groote druppels op zyn voorhoofd stond. Een ezel was hy ook niet; want hy begreep gemakkelyk alles wat de meester vertelde. Maer van buiten leeren, daer kost hy geen' weg meê.
| |
| |
Hy dacht in zich zelven: Hoe mag dit toch komen? Daer hebt ge Hans Topfheim en Heinrich Schnaufelmeyer, die doen, den geheelen dag door, niets anders dan kuizelen, spelen en fikfakken; ge ziet ze nooit den neus in hunne boeken steken, en nogtans blyven ze nooit haperen, als ze hunne les moeten opzeggen! Is dit misschien omdat ze zulke groote oogep hebben, en dat de de myne zoo klein zyn? Donnerwetter! - riep hy in eens uit, en hy vloekte op zyn duitsch, - ik heb het gevonden! Al degenen, die groote oogen hebben, leeren gemakkelyk van buiten; en als uwe oogen diep in uwen kopstaen, dan kuntge niets onthouden. Dit moet wel zyn; want daer is Fritz Kartoffelhausen, die moet al weêr honderd keeren het werkwoord ik kan myne les niet uitschryven, en diens oogen zyn zoo klein, zoo klein, dat ge ze zonder vergrootglas niet kunt vinden.
Zoo redeneerde de jonge Duitscher; en dat is de schuld, dat er tegenwoordig eene wetenschap bestaet, die de phrenologie heet.
De kleine Gall (dit was de naem van den uitvinder van die kunst) kreeg somtyds eene klopping van zyne schoolmakkers, en wat doet hy me dan? Slaet hy legen, of gaet hy by den meester klagen? By lange niet. Maer hy begint alweêr in zich zelven te denken: Waerom vechten die mannen toch zoo geerne? Wat vermaek kunnen ze daer in vinden? Het kan de schuld niet zyn
| |
| |
van hunne oogen; want een van die vechters heeft er groote, en de andere niet. - Gall krabde van achter in zyn hair en dacht: Als het vechten niet in de oogen steekt, dan steekt het ergens anders in, dat is uitgemaekt. Maer waerin? Daer ligt de knoop! - Hy had dit niet gauwer in zich zelven gezegd, of hy begon te zoeken, te zoeken, zooveel als hy maer zoeken kost, en op den langen duer vond hy het uit. Weet ge nu waerom die jongens zoo geerne vochten? Het was omdat hun hoofd achter hunne ooren dik en breed was; en als ge wilt weten, of gylieden ook geerne vecht, hebt ge niets anders te doen, dan achter uwe ooren te voelen, of ge daer een' bult hebt.
Als Gall dit gevonden had, zocht hy weêr naer wat anders, en hy ging zoo lang voorts met zoeken, tot dat er geen plaetsken, een' speldenkop groot, op zynen knikker overbleef, dat niet het eene of het andere beteekende. Hy kwam er eens eenen tegen, die hier, boven zyn oog, een' dikken knobbel had, en hy zei: Dit moet een groot schilder zyn; want ziet eens hoe groot de bult van het koleur by hem is! - Inderdaed, het was een blauwverwer. Dan zag hy er een' anderen; die had een' bult hier, op de buitenkanten van zyne oogen: Ik ben zeker, - zegde Gall, - dat die kerel goed kan cyferen. - Hy had het al weêr geraden; want het was een garçon de billard, die den geheelen dag niet anders deed dan
| |
| |
tellen: quatre à point, deux à quatre, en zoo voorts, tot vier en twintig toe; en als ge daer geen groot rekenkundige moet voor zyn, dan ken ik het niet. Als hy nu al die dingen byeen had, maekte hy er een stelsel van, en dat heette hy de Phrenologie.
Indien ik u eene vlaemsche redevoering hield, in plaets van eene redevoering in het fransch, dan zou ik u onmogelyk kunnen uitleggen, wat dit woord wil zeggen; maer iedereen die fransch verstaet, weet dat dit in het grieksch de verstandkunde beteekent, dat is, de kunst om op iedereens bol te lezen hoeveel verstand hy heeft.
Ge zult zeker verwonderd zyn, dat Gall, die een Duitscher was, toch een' franschen naem uit het grieksch heeft getrokken, om hem aen eene wetenschap te geven, die hy uit zynen eigen duitschen duim gezogen had. De zaek is nogtans zoo vreemd niet als ge wel denkt. De Duitschers zyn van over lang nydig op de Franschen, en ze hebben gezegd: Wy zullen eens zien, of wy het duitsch zoo ryk niet kunnen maken als het fransch! - En ze hebben zooveel schoonheden in hunne spraek ingevoerd, dat er niet een Duitscher meer is, die zyne moedertael nog kan verstaen, zonder gebruik te maken van een vreemd woordenboek.
Daer gebeuren veel gelukkige dingen in de wereld. By voorbeeld: Ge staet, met een mes in uwe hand,
| |
| |
boven op eene leer, om iets aen uwen duivenkyker te maken. Ge valt en breekt den hals. Wat geluk, dat ge op uw mes niet zyt gevallen! Of wel, ze doen u alle veertien dagen op de plein komen, om soldaetje te spelen Voor de garde civique. Wat geluk dat ze u alle weken niet doen komen!
Wel, onder al de gelukken, die er dagelyks voorvallen, is er niet een, dat zoo groot is, als de uitvinding der phrenologie. Want ziet eens, wat ge er niet kunt meê doen. Genomen, ge zyt zonder meid, en ge zoudt eens geerne een regt goed meisken in uwen dienst krygen; wat zoudt ge dan doen? Van te voren, hadt gy daer een' geheelen hoop last meê: ge moest op informatie gaen, uw huishouden alleen laten, en ondertusschen brandde uwe hutspot aen, of de kat ging met uw gebraed loopen; daer was niemand om de boodschappen aen te nemen, en als uw man 's middags te huis kwam, vond hy niets te bikken.
Maer nu gy de phrenologie kent, weet ge alles zonder uwen gevel te verlaten. Zoohaest er eene meid haren dienst komt aenbieden, zegt ge maer: Meisken, doet uwe muts eens af. - Als ze dat gedaen heeft, begint ge een voor een naer al hare bulten te voelen. Moet ze voor kindermeid dienen, dan zoekt ge maer van achter op haer hoofd of ze geerne kinderen ziet; want dat steekt daer in eenen griekschen bult, die la bosse de la progé- | |
| |
nésivité heet. Indien ik vlaemsch sprak, zou ik u zeggen: Dit is de knobbel der kinderliefde; maer in 't fransch kan ik zoo ongeleerd niet zyn. Wel, als uwe nieuwe meid de bosse de la progénésivité niet heeft, dan is het mogelyk, dat ze goed savoeijen kan stoven; maer ze zal de kinderen zeker laten in het wild loopen: Doctor Gall heeft het gezegd.
Als uwe meid de bosse de l'acquisitivité heeft, dan zal ze alles binnenpalmen, dat ze krygen kan; en als de bosse de la circonspectivité by haer ontbreekt, dan zal ze niet een potteken of panneken in hare handen pakken, of ze zal het laten vallen; want het spreekwoord zegt: De bult der voorzigtigheid, is de moeder van de porseleinkas.
Ik geloof, dat ik nu genoeg heb gezegd, om u te doen verstaen, wat de phrenologie is, en waertoe ze kan dienen. Nu weet ge, dat ge er alles kunt in vinden; en als ge zoudt goesting hebben om te trouwen, dan weet ge wat gy by uwen toekomenden moet onderzoeken, om zeker te zyn dat hy u geerne ziet.
Is er nog iemand dwaes genoeg om te beweren dat de de phrenologie niet waer is? Aen die persoonen moet ik zeggen, dat hun de bult van het verstand ontbreekt. Om degenen, die nog zoudeu twyfelen, ten volle te overtuigen, zal ik hun vertellen, wat er aen een' duitschen prins gebeurd is, die ook uitriep: ‘Het zyn maer alle- | |
| |
mael bullen.’ Op een' zekeren keer, kwam doctor Gall aen zyn hof, en zei: Ik ben die fameuze koppengeleerde, die de knobbelkunde heeft uitgevonden, waervan geheel de wereld spreekt. - Zoo! - zei de prins, - zyt gy dat? - Ja, - zei Doctor Gall, - dat ben ik. - Wel, - zei de prins, - als gy dat zyt, dan zullen wy dadelyk eens gaen zien, wat ge kunt. - Hy deed zyn rytuig komen, en riep tot den koetsier: Naer het tuchthuis! - Als ze daer gekomen waren, liet hy een der gevangenen roepen. - Wel, doctor, - zei de vorst, - gy, die dat zoo goed kent, zegt my eens, waerom die kerel vyf jaer moet zitten? - Gall vatte den vent by zynen bol, voelde eens boven zyne ooren, en riep uit: - Neen, dat is niet moeijelyk om te raden; die man zit vast, omdat hy gestolen heeft; en zoohaest als zyn tyd uit is, zal hy op een nieuw stelen; want in al myne dagen, heb ik den bult van het binnenpalmen zoo dik niet gezien, als by hem. -
Als de prins dit hoorde, riep hy uit: Ja, nu geloof ik aen de phrenologie; want die, van wien gy dit zegt, is myn minister van financiën, dien ik als een' gevangenen heb doen verkleeden, om u te foppen. -
Ik hoop, dat gy lieden niet erger den ongeloovigen Thomas zult uithangen, dan zyne duitsche doorluchtigheid; maer dat gy, zoo haest als ge zult te huis komen, uwe mans en vrouwen by het hoofd zult pakken, om te
| |
| |
weten hoe zwaer hun verstand weegt, en wat voor andere hoedanigheden zy bezitten.
Ik heb u, in deze zitting, twee gewigtige dingen bewezen: ten eerste de voortreffelykheid en de rykdom der fransche tael; ten tweede, het nut en de waerheid der phrenologie. Indien gy aendachtig hebt geluisterd, zult gy begrepen hebben, hoe onmogelyk het my geweest ware, die beide punten in het vlaemsch te behandelen.
|
|
Auteursrecht onbekend