|
| |
| |
| |
Elfde brok.
Cicero.
Nu moet ik myne leerzen van zeven mylen aentrekken, om over eene geheele ruimte tyds en afstands heen te stappen. Ik bevind my thans in Charleston, de byzonderste stad van Zuid-Carolina. Een jaer is verloopen sedert den dag wanneer ik myne eerste les in het spaensch gaf, en latyn op zyn engelsch leerde uitspreken. De zaken in Philadelphia waren zoo goed en zoo voordeelig voor my gegaen, het getal leerlingen, die by my hadden komen les nemen, was zoo groot geweest, dat ik nu geld genoeg byeen had, om de Vereenigde-Staten en amateur te doorreizen.
Toen ik in Charleston aenlandde, was er veel spraek van eene gisting, die er, zoo men zegde, plaets had onder de negers der plantatiën; men was zelfs voor een' opstand bevreesd, en de noodige maetregels waren genomen, om de rampen, welke daerdoor hadden kunnen
| |
| |
ontstaen, te voorkomen. De burgerwacht, die hier op een' beteren voet stond dan in de Noorder-Staten, was gedurig op hare hoede en gereed om te velde te trekken, zoo haest er een noodkreet zoude gehoord worden. Geen inwooner begaf zich 's avonds te bed, zonder zyne negers opgesloten te hebben, of zonder zich van geladen pistolen en geweer te voorzien.
Er diende als knecht, in het boarding-house waer ik afgestapt was, een lange struize neger, met eenen mond zoo groot, tanden zoo wit, en een vel zoo zwart en blinkend, dat hy als een staeltje van een' volmaekten neger konde doorgaen. Zyn neus was breeder en platter, zyne lippen dikker en meer vooruitstekend, zyn voorhoofd lager en meer achteruitvallend, dan het de gewoonte is zelfs onder zyne stamgenooten. Hy heette Cicero, en nooit werd een naem slechter toegepast dan deze. Onze zwarte Cicero was zoo arm aen woorden, dat, verre van eene oratie te kunnen doen, hy nauwelyks een antwoord konde geven, wanneer men hem iets vraegde. In zulke gevallen draeiden zyne oogen deerlyk in zynen kop, en zyn mond nam alle soorten van gedaenten aen, waerna Cicero zyne lippen tot aen zyne ooren opentrok om te lagchen, en yes Massa antwoordde. Massa zeggen de negers, in plaets van master. De langste redevoering, die ik dezen zwarten ooit heb hooren honden, was, Massa, breakfast ready, sir. Maer dit is zoo eene ge- | |
| |
woonte onder de inwooners der Zuider-Staten; zy geven hunnen slaven alle soorten van benamingen, die onder de witten niet gebruikelyk zyn. Zoo heb ik Napoleon met Jupiter zien vechten, terwyl Diana de schotels waschte en Cicero bezig was de schoenen te poetsen.
De negers zyn doorgaens de luiste, vaddigste wezens van geheel de schepping. Werken, of zich eenige moeite geven, daertoe kunnen zy zich niet besluiten, en zouden den geheelen dag ergens in de lommer liggen slapen, indien men hen niet dwong hunnen arbeid te verrigten. Deze arbeid is niet zeer zwaer, en onze werklieden hier te lande hebben veel meer last om hun dagelyks brood te verdienen, dan de zoo zeer beklaegde slaven van Amerika. Cicero onderanderen, had niets anders te doen, dan 's morgens, 's middags en 's avonds aen de tafel te dienen en de schoenen der persoonen die in het huis woonden te poetsen; het overige van den dag kon hy doorbrengen gelyk hy wilde. Welnu, dit was nog te veel voor hem, en eiken morgen had men hem te bekyven over zyne luiheid. Eens zegde ik hem: Ziet, Cicero, hier zyn vyf en twintig centen (omtrent anderhalven franc) die ik u geef, en alle weken krygt gy er even zoo veel, op voorwaerde, dat ik regelmatig 's morgens myne leerzen goed gepoetst aen de deur myner kamer vind staen. - Cicero's oogen draeiden sterker dan naer gewoonte, zyn mond nam eene grootere ver- | |
| |
scheidenheid van gedaenten aen, zyn lach was breeder en hy stamelde erger dan ooit, toen hy ‘yes Massa’ zegde en het kwaert dollar aennam.
Dry dagen lang vond ik myne leerzen goed blinkend aen myne deur staen, maer den vierden dag waren zy 's morgens nog zoo bestoven als toen ik ze den avond te voren uitgetrokken had. Dit ergerde my des te meer, daer ik, de gewoonte volgende van alle reizende Amerikanen, maer juist zoo veel kleedingstukken bezat, als ik volstrekt noodig had. Dus schoot my slechts de keus over, in myne kamer te blyven, tot dat Cicero goedvond myne leerzen te poetsen, of wel met een bestoven schoeisel aen de ontbyttafel te verschynen. Myne maeg verwittigde my, dat dit laetste beter was, zoodat ik myne leerzen al grollende aentrok en in my zelve zwoor, dat de luije schobbejak het zoude bekoopen. Juist was ik gereed om naer beneden te gaen, toen ik Cicero zag aenkomen.
- Cicero! - riep ik.
- Massa? - zei Cicero.
- Waerom heb ik u vyf-en-twintig centen gegeven?...
Cicero's oogen begonnen weêr te draeijen, zyn mond te grynzen; maer zyne lippen trokken zich niet in eenen lach uiteen. Cicero werd bleek. Nu, een neger die bleek ziet, is het leelykste ding, dat men kan beschouwen. De glans zyner huid verdwynt en zyne kleur krygt eene grauwe tint, die pyn doet aen de oogen.
| |
| |
- Wilt gy antwoordden, gy luije schurk? - riep ik hem toe op een' zeer kwaden toon. Maer Cicero zweeg en keerde my den rug toe om weg te gaen. Eer ik my goed konde bezinnen over hetgene ik deed, was de top van myne ongepoetste leers in gewelddadige aenraking met het centrum gravitatis van den neger, die in dry sprongen de trappen af was, en beneden stond van achter aen zyne broek te wryven, terwyl hy zyne oogen liet rollen en van tyd tot tyd naer omhoog keek, om, zoo ik dacht, my te bedreigen; doch wanneer hy gewaer werd dat ik bleef naer hem zien, trok hy zynen mond zoodanig ver uit een om te lagchen, dat het my voorkwam, als of zyn geheel gezigt in twee gekloven was; want ik zag zyn geheel wezen over, niet anders dan twee ryën groote tanden.
De bel weêrgalmde het geheele huis door, om het ontbyt aen te kondigen, en toen wy allen aen de tafel gezeten waren, docht my, dat Cicero my met schele oogen bezag, en dat elken keer hy myn' blik gewaer werd, hy zyn talent om scheeve gezichten te trekken een weinig te veel misbruikte.
Des middags maekte ik de zelfde opmerkingen, en toen Cicero naer de keuken gezonden werd, om het voorsnymes te halen, kwam hy met dit stuk tafelgereedschap terug, waervan hy den scherpen punt met veel nauwkeurigheid beschouwde; dan keek hy naer my, maekte de gewoone gebaren en lachte.
| |
| |
Na het eten, ging ik in een fransch koffy-huis une demi-tasse drinken. Ik hoorde er van niets anders spreken, dan van den opstand der negers, van de wreedheden die in dergelyke gevallen gepleegd worden en van het gevaer dat men liep wanneer men niet gedurig op zyne hoede was. In het nieuwspapier werden allerlei geruchten aengehaeld, die in omloop waren; er werd nogtans geene enkele daedzaek als stellig opgegeven.
Van daer begaf ik my tot eenen lusthof, Tivoli-garden genaemd. Boven den ingang stond het volgende opschrift te lezen: Hic Argus esto, non Briareus, hetgene wil zeggen: ‘Doet hier met uwe oogen wat ge wilt; maer houdt uwe handen te huis.’ In dezen tuin was er ook geen ander gesprek, dan over den gevreesden opstand. Sommige lieden verzekerden, dat zy van goeder hand tydingen hadden ontvangen, die melding maekten van ysselyke vreedheden door de negers gepleegd, en van pynigingen waer de witten aen bloodgesteld waren; zy voegden er by, dat een groot getal huisgezinnen van planters de vlugt hadden moeten nemen, om eene onfeilbare dood te ontgaen.
Als ik 's avonds slapen ging, deed ik myne deur op het nachtslot, en keek goed in alle hoeken en kanten, of er soms niet de eene of andere neger zoude verborgen zyn. Ik had my een paer pistolen verschaft, die ik geladen op een' stoel niet verre van myn bed nederlegde.
| |
| |
Het was dien nacht zulk een heldere manenschyn, dat, wanneer ik den domphoren op myn licht geplaetst had, het noch byna zoo licht was als in vollen dag, en ik elk voorwerp dat zich in myne kamer bevond, duidelyk kon zien en onderscheiden. Ik had eenigen tyd liggen na te denken over al de geruchten en verhalen die ik gehoord had, en was allengs aen het sluimeren geraekt, toen my eensklaps docht, dat zich iets aen de deur bewoog, als of iemand poogde de kruk van het slot te draeijen, om binnen te komen. Ik luisterde; maer het gerucht had opgehouden, en in de kamer was alles stil. Denkende dat ik had misgehoord, wilde ik my weêr tot de rust begeven, toen zich hetzelfde gerucht op nieuw liet hooren; maer ditmael met meer kracht dan te voren. De deur ging open, en Cicero trad binnen, gewapend met het groot roes, dat ik hem 's middags zoo aendachtig had zien beschouwen. Hy voelde met zynen vinger of de punt scherp genoeg was, en dan zag hy naer het bed waer ik in lag te zweeten van benauwdheid. Zoodanig was ik met schrik bevangen, dat ik de magt niet had, de minste beweging te doen, maer met de oogen op het gezigt van den slaef gerigt, bleef ik daer weerloos liggen. Langzaem naderde Cicero, en toen hy digt by het bed gekomen was, bleef hy my eenige oogenblikken bezien en lachte. Ik wilde myne oogen van de zyne afwenden; maer dit zelfs konde ik niet; zoodanig was ik door
| |
| |
zynen blik verlamd geworden. Hy klom op het bed en zyne knie op myne borst gezet hebbende, zoodat ik geen' adem meer kon halen, hief hy het mes naer omhoog en liet het langzaem nederkomen, als wilde hy deste langer mynen doodsangst genieten. Zyne oogen wendde hy geen oogenblik van de myne af, en wanneer het mes my byna raekte, trok hy zyne lippen weder tot eenen vreesselyken lach.
Eindelyk werd ik den punt van het moordtuig op myne borst gewaer, en dit gevoelen trok my uit de verlamdheid in welke ik verzonken was. Ik deed eene hevige beweging ter zyde, sprong het bed uit, en riep, zoo hard als ik roepen konde. ‘Moord! moord! men wil my vermooren!’ Ik wierp my op myne pistolen, en wilde er een op Cicero afschieten; maer de kerel was nergens meer te vinden. De maen scheen nog helder in de kamer, ik zocht aen alle kanten, keek onder en achter het bed; maer alles te vergeefs. Dan wilde ik de deur opentrekken, maer die was nog op het nachtslot. Op dit oogenblik werd er geklopt. - Wie is daer? - vroeg ik. - Ik, Massa, - antwoordde de stem van Cicero, - Massa geroepen? - De zwarte luijaerd was tegen den avond ergens in eenen hoek gaen liggen en was er in slaep gevallen. Wanneer men later de negers opsloot, was hy niet te vinden; maer toen hy wakker werd, had hy zich in eene tapyt gewikkeld, en
| |
| |
in den gang nedergelegd om te slapen. Toen hy myn noodkreet hoorde, dacht hy dat ik hem had geroepen. Alles wat ik gewaer geworden was en gezien had, was niets anders geweest, dan een vervaerlyke droom; ik was door de nachtmaer bereden geworden. Maer zoo duidelyk was alles geweest, dat ik eenige oogenblikken bleef staen, zonder te kunnen gelooven, dat het niet wezenlyk plaets gehad had.
Wat de geruchten betreft, die in omloop waren, betrekkelyk den opstand der slaven, deze werden ongegrond bevonden, en berustten op niets anders, dan op de volgende daedzaek. Een mulat, die opziener der negers was in eene der plantatiën, had een' slaef zoo het scheen wat hevig gestraft. De andere slaven hadde er tegen beginnen te morren, waerop de mulat ze allen wilden doen straffen; want doorgaens zyn de mulatten zeer hard jegens de negers. Deze hadden zich niet onderworpen, maer hadden eenige dreigementen laten hooren. Dit was alles. Daer ik korts daerna uit Charleston vertrok, weet ik niet hoe die zaek eigenlyk is afgeloopen.
|
|
Auteursrecht onbekend