| |
| |
| |
Zevende brok.
Quakers en Methodisten.
Tegen het midden der zeventiende eeuw, leefde er in Engeland een schoenmakersgezel, die, zich verbeeldende, dat hy door God ingeblazen werd, begon te preken, te vermanen en te berispen. Dit ergerde zyne makkers, zoodat zy hem uit hun gezelschap wegjoegen. Nu ging hy in de eenzaemheid leven en dweepte dagelyks meer en meer. Hy hoorde stemmen uit den Hemel, zag visioenen en spooken, en had allerlei droomen. In beestenvellen gekleed, ging hy van dorp tot dorp, hevig tegen alle standen der maetschappy, maer byzonder tegen de geestelykheid, uitvarende. Zyne onkunde, die wondergroot was, hinderde hem niet; hy had in den Bybel gelezen, en dacht dat hy alleen het woord Gods verstond. Vele der uitdrukkingen van het heilige Boek had hy zich eigen gemaekt, en deze spreekwyze kraemde hy in elke gelegenheid uit, verklarende dat alle weten- | |
| |
schap nutteloos was. Van uiterlyke godsdienst wilde hy niet hooren, zeggende, dat geene tempels aengenaem zyn aen de godheid, behalve het opregt gemoed des menschen. Zoo liep hy al weenende, zuchtende en kermende verscheiden gewesten van Engeland rond, en klaegde luid en bitter over de blindheid dergene die niet wilden naer hem luisteren.
Dit was nog het ergste niet. In eenige oorden werd hy uitgejouwd, in anderen wierp men hem met steenen na; hier werd hy geslagen, daer als een' misdadigen gevangen genomen; met een woord, byna overal werd hy vervolgd. Dit schrikte hem niet af, noch werd hy daerdoor ontmoedigd; het deed hem integendeel met meer standvastigheid volharden, daer hy zich reeds als een' martelaer beschouwde. Zoo werfde hy menige aenhangers, aen welke hy den naem gaf van Kinderen van het Licht; maer op eenen zekeren dag, toen hy voor de regtbank moest verschynen, riep hy verscheiden mael uit: Quake for the name of the Lord, en een der regters noemde hem een' Quaker, of bever; en tot op den dag van heden toe, worden de ‘Kinderen van het Licht’ Quakers, dit is bevende lieden, genoemd. Dit is de oorsprong der sekte die ik nu met Mr Johnson ging bezoeken, en de man, diens geschiedenis ik in korte woorden heb aengehaeld, was de bevende George Fox, de vader der gezindheid die den staet van Pennsylvania en de stad
| |
| |
Philadelphia gesticht heeft. Ik vraegde Mr Johnson of de Quakers de leer van hunnen stichter nog stiptelyk volgden?
- O ja, - was het antwoord; - maer zy hebben deze leer een weinig uitgebreid. Den naem van ‘Kinderen van het Licht’ hebben zy veranderd in dien van ‘Christelyk genootschap der Vrienden,’ en gelooven dat iedereen, die in ernst den goddelyken geest zoekt, er dadelyk van ingeblazen wordt. Gy zult zien, dat hunne godsdienst zeer eenvoudig is; zy dulden zelfs geene klokken, om aen te kondigen wanneer de byeenkomst der Vrienden plaets heeft.
- Is het waer, - vroeg ik, - dat zy hardnekkig weigeren hunnen eed af te leggen wanneer zy voor de regtbank moeten verschynen?
- Zeer waer; zy vinden dat de Bybel dit uitdrukkelyk verbiedt, en zy houden zich streng aen de letter. Deze stiptheid in het waernemen van het geschreven woord heeft soms zonderbare voorvallen te weeg gebragt. Er staet geschreven: ‘Soo wie u op de rechter wange slaet, keert hem oock de andere toe.’ Een zeker Quaker kreeg eens van iemand eene duchtige oorveeg, ik weet niet om welke reden. Getrouw aen het gebod des Bybels, bood hy ook dadelyk zyne andere wang aen, waerop hy eene tweede oorveeg ontving, nog harder dan de eerste. Toen zegde hy zeer bedaerd: ‘Vriend, de
| |
| |
Schriftuer zegt, dat wie op eene wang geslagen wordt, de andere wang moet aenbieden; dit heb ik gedaen. Maer de Schriftuer zegt niet, dat ik uwe onredelykheid niet zal straffen,’ en hy ramelde zynen vriend zoo onbermhartig af, dat deze bont en blauw naer huis ging.
- My dunkt, - zegde ik, - dat de christelyke vriend de meening van het gebod een weinig vergat, met te veel op te letter acht te geven.
- Dit kan wel zyn, - antwoordde Mr Johnson; - maer wy moeten het in eene anekdote, zoo nauw niet nemen. Er staet ook geschreven: ‘Alle die het zweert nemen, sullen door het zweert vergaen.’ Daeruit trekken zy aenleiding om alle krygsdienst te weigeren, als zynde tegen den wil van den Heer. Eens bevond zich een Quaker op een vaertuig, dat door eenen franschen kaper aengeklampt werd, welks manschappen gedeeltelyk aen boord sprongen. De Quaker, een struize, onbevreesde kerel, naderde den aenleider der roovers, vatte hem in zyne yzersterke armen en zegde: ‘Vriend, het is my verboden, u met het zweerd te bevechten; maer u omhelzen, dit mag ik wel doen.’ Dan verpletterde hy hem en wierp hem in de zee. De anderen vloden en het schip was gered. -
Wy waren nog niet in de straet gekomen, waerin de byeenkomstzael der Vrienden gelegen is, toen wy reeds eene zekere hoeveelheid derzelven zagen, die er zich naer toe
| |
| |
begaven, en hoemeer wy voortgingen, hoe grooter werd hun getal. Hunne kleeding gaf hun een zeer byzonder voorkomen. De mannen hadden hoeden op met breede kanten, en droegen een lang kleed met breede onuitgesneden slippen, eenen staenden kraeg en geene knoopen. De vrouwen onderscheidden zich door hare enge, tot hoog in den hals reikende kleedsels, en hare kleine eenvoudige ronde kwezelskappen. Noch de eene noch de andere droegen eenig tooisel of sieraed, want onder hen zyn die streng verboden.
De vergaderplaets, waer wy nu binnen traden, was zeer eenvondig. Zy was meer eener schuer gelyk, dan eenen tempel des Heeren. Witte muren en houten banken, dit was alles wat men er konde in ontdekken. Een preekstoel was er zelfs niet te vinden. Allengs vervulde zich de zael; het mansvolk plaetste zich aen de eene, de vrouwen aen de andere zyde, en als alle gezeten waren, heerschte er eene groote stilte in de vergadering. Alle hadden hunnen hoed op het hoofd gehouden, en zoo waren zy nu reeds een' geruimen tyd gezeten, wanneer ik, ongeduldig wordende, aen Mr Johnson vraegde of de dienst niet haest zoude beginnen?
- Beginnen? - zei Mr Johnson, - zy is al byna over.
- Wordt er dan niet gebeden of gepreekt?
- Het schynt dat er vandaeg noch gebed noch preek zal zyn, - antwoordde Mr Johnson.
| |
| |
- Is hun predikant mogelyk ziek? - vroeg ik.
- Hun predikant? Zy hebben geen' predikant; of liever, ze zyn altemael predikanten als ze willen, de vrouwen zoowel als de mannen, daertoe behoeft er niets dan dat zy den geest ontvangen; blyft de geest weg, en wordt er niemand door hem ingeblazen, dan gaen zy uiteen gelyk zy byeengekomen zyn, zonder een woord te zeggen. -
Juist op het oogenblik wanneer Mr Johnson my deze woorden in het oor fluisterde, werd er een diepe zucht gehoord, en alle aenwezigen van het mannelyke geslacht namen hunnen hoed af en hielden hem voor hunne oogen.
- Daer is er een, die den geest gewaer wordt, - zegde myne amerikaensche kennis, - en nu zult gy een sermoon of een gebed gaen hooren. -
Inderdaed, de man die den zucht gelaten, en daerdoor te kennen gegeven had, dat de geest by hem was, begon met eene bevende stemme te bidden; maer voor zooveel ik konde oordeelen, was de geest van wien hy het bezoek ontving, geen zeer slimme geest, want hy lapte dingen uit zynen mond, die niet beter aeneen hingen dan eene snoer peerlen, waer de draed van gebroken is. Het was echter toch een gebed, en voor een man, die misschien voor den eersten keer in zyn leven het woord opvatte en diens beroep het niet was zulke dingen te doen, mogt men
| |
| |
hem zoo geheel streng niet beoordeelen; echter schoot my, by het aenhooren zyner woorden, het spreekwoord te binnen: ‘Ne sutor ultra crepidam, schoenmaker, houdt u by uwe leest;’ nooit kwam misschien dit spreekwoord beter te pas, daer de redenaer of voorbidder juist een schoenmaker was, die zich welligt inbeeldde een tweede George Fox te zyn.
De byeenkomst ten einde zynde, gingen de Vrienden en Vriendinnen in de zelfde orde en met de zelfde stilzwygendheid heen, met welke zy gekomen waren; niet een sprak een word, en nauwelyks hoorde men het gerucht hunner voetstappen als zy zich verwyderden. Aen de deur sprak Mr Johnson een' Quaker aen, dien hy kende:
- Ha! vriend Johnson, - zegde deze zonder hem te groeten, - bist du het? Het is my aengenaem di te zien. -
Het is de gewoonte der Vrienden, voor niemand hunnen hoed af te nemen en elk een in den tweeden naemval van het enkelvoud aen te spreken, of, gelyk de Franschen zeggen, te tutoyeren. Over eenige jaren, begaf zich een Quaker, als afgezant der Vereenigde-Staten, naer Petersburg. Aen het hof gekomen, betitelde hy den keizer niet anders dan met den naem van ‘Vriend Nicolas,’ Vriend Nicolas nam dit in het geheel niet kwalyk; het is zelfs onder dit gezantschap, dat een der voordee- | |
| |
ligste verdragen tusschen de Vereenigde-Staten en Rusland gesloten werd.
Na een kort gesprek tusschen den Quaker en Mr Johnson, stelde my deze aen hem voor; de Quaker bood my de hand aen en zegde:
- Vriend, dyn naem is my wat moeijelyk om te onthouden; ik hoop echter dat onze stad di moge aengenaem zyn. Als du my met vriend Johnson wils komen bezoeken, zalsdu welkom zyn. Maer nu, vaer wel. -
Met deze woorden liet hy ons staen. Mr Johnson lachte toen hy vertrokken was, ik vroeg er hem de reden van:
- Die man, - zegde gy, - zoo eenvoudig hy er uit ziet, heeft my nogtans eens goed heet gehad. Toen ik hem over eenigen tyd was gaen bezoeken, bood hy my een glas wyn aen. Daer ik op dit oogenblik geen lust had om iets te drinken, weigerde ik. Ons gesprek duerde echter nog al lang, zoo dat ik na eenigen tyd zegde: - Vriend Nathaniel, ik ben van gedacht veranderd, en zal nu met genoegen een glas wyn aennemen. - Vriend Johnson, zegde hy, dit kan niet zyn; du hebs gezegd, dat du niet zouds drinken, en in myne woning zals du niet liegen, als ik het kan beletten; - zoodat ik geenen wyn kreeg.
In het naerhuisgaen bemerkten wy, toen wy over de Marktstraet trokken, een' grooten toeloop van menschen. Genaderd zynde, zagen wy een' man, die
| |
| |
op een paeltje stond te preken. Hy sprak van het einde der wereld, welk, volgens hem, aenstaende was; hy beschreef het laetste oordeel en de straffen der hel, tot welke al degene zouden gedoemd worden, die zich niet tot zyne leer bekeerden. ‘De Antechrist, - riep hy uit, - is reeds geboren, en het Millesium zal welhaest beginnen, wanneer de regtveerdigen op de aerde zullen heerschen. Wee, wee! dengenen die nog in hunne blindheid volharden!’
Te nauwernood had hy deze woorden uitgesproken, of een oud slordig wyf, door de menigte dringende, begon den prediker hevig aen te vallen. - ‘Gy - riep zy uit’ - gy zyt de Antechrist, die eene leer der verdoemenis leert, en die zelf al verdoemd zyt, op de plaets waer gy uwe godlasterende reden staet uit te braken. Eeuwig zult gy aen de onuitbluschbare vlammen der brandende helsche zwavelpoelen overgeleverd worden.’
Dit gezegd hebbende, trok zy den armen bloed by zynen jas, waerdoor hy zyn evenwigt verloor en van zyn paeltje totterde; maer in zynen val vatte hy het wyf by hare kleêren en trok haer met zich op den grond. Daer lagen zy nu met hun beiden te spartelen en malkaer liefderyk alle straffen op het hoofd te wenschen. Toen zy weder te been geraekt waren, hingen de ongekamde gryze hairen verward op haer gezigt, en de man trachte met zynen verkrookten hoed zoo goed mogelyk zynen
| |
| |
kalenkop te bedekken, en dan vertrokken zy, elk langs eenen verschillenden weg.
- Die man, - zegde Mr Johnson, - is een Millenarier, die de overtuiging koestert, dat hy een der regtveerdigen is, die, gelyk hy denkt, na de verryzenis der dooden, gedurende duizend jaren op de wereld zullen heerschen.
- Ik dacht, - zegde ik, - dat de sekte die, ten gevolge eener valsche uitlegging der Openbaring, deze leer predikte, reeds in de eerste eeuwen van het Christendom ten onderen gegaen was.
- Zy is thans in de Vereenigde-Staten weder te voorschyn gekomen, - hernam Mr Johnson, - en gy hebt zoo even een staeltje hunner leeraers gezien. Zy prediken overal waer zy kans zien eene vergadering byeen te krygen, en zoo gelukt het hun dikwyls, eenvoudige menschen tot zich over te balen om ‘wee! wee!’ over de wereld te roepen. Wat de onnoozele sukkel van eene vrouw betreft, die den prediker zoo hevig aenviel, dit is eene dweepende Methodiste, die hoogstens door de leer, welke zy in het voorbygaen hoorde, geërgerd werd.
- Wat voor eene sekte zyn de Methodisten, vroeg ik?
- Dit kan ik u niet goed uitleggen, - zegde Mr Johnson; - maer als ge wilt, dan zal ik u van avond in eene hunner kerken brengen; misschien zult gy daer begrypen wat dit eigenlyk voor eene leer is. -
| |
| |
Met bereidwilligheid nam ik het beleefde aenbod van Mr Johnson aen, en by dezen tyd waren wy te huis aengekomen, waer myn amerikaensche vriend my verliet.
De avonddienst in den Methodisten tempel begon niet voor zes ure; het was er eerst vier, zoodat my nog een geruime tyd overbleef, dien ik niet wist hoe door te brengen. Ik bevond my geheel alleen in de eetzael, wandelde heen en weêr, ging op eene zitbank zitten, stond op, wandelde op nieuw heen en weêr, ging aen het venster staen kyken naer de persoonen die konden voorby komen, maer dit niet deden; dit alles was vergezeld van een zoo geweldig gapen en geeuwen, dat er myne kinnebakken byna van uiteen schoten. In het salet zat wel eenig vrouwvolk; maer, daer ik niet aen haer was voorgesteld geworden, konde my dit tot niets dienen; want in Amerika, even als in Engeland, is het niet welvoegelyk, persoonen, vooral ladies, aen te spreken of zich in haer gezelschap in te dringen, wanneer de eeremonie der voorstelling niet heeft plaets gehad. - ‘Wacht, dacht ik, - wy zullen ons Franschmanneken eens gaen bezoeken.’ Om dit voornemen ten uitvoer te brengen, wendde ik my tot de deur, en ziet! op een klein wandtafeltje, dat ik niet bemerkt had, omdat het in eenen donkeren hoek by den uitgang der kamer stond, lag eene dwarsfluit, die ik met gretigheid opnam. Toen ik nog een kleine jonge was, had ik op dit instru- | |
| |
ment een weinig leeren spelen; ik kende zelfs eenige deuntjes van buiten, die ik nu, zoo goed als het my rooge: lyk was in de stilte der eenzame eetzael begon te doen weêrgalmen. Het deuntje waermede ik begon, was Portrait charmant; maer nauwelyks had ik er de helft van gespeeld, of Mistress Sheriff, de weerdin, trad binnen en deed my gevoelen, dat het onbetamelyk was den dag des Heeren aldus te ontheiligen; zy wist niet of men in rnyn land zulke dingen mogt doen, maer zegde dat zulks eene groote ergernis zoude veroorzaken, indien het in Philadelphia geschiedde. Aen deze bestraffing van Mistress Sheriff had ik my zoo weinig verwacht, dat ik er geheel door onthutst was en de fluit
uit myne handen liet vallen, zonder een woord te myner verschooning te kunnen uitbrengen. By geluk voor my, Mr Johnson een oogenblik te voren binnen gekomen zynde, was zonder te spreken op een stoel gaen zitten, had eene pruim tabak in zyn' mond gestoken en zat te kauwen, te speeken en te luisteren, zonder dat ik hem bemerkt had. Wanneer de weerdin gedaen had met spreken, zegde hy:
- Ik begryp niet, Mistress Sheriff, waerover gy klaegt. Deze heer speelt immers geene wereldlyke liederen; het is eene hymne, die ik dilwyls in de Methodisten kerk heb gehoord.
- Ach, zoo! - riep Mistress Sheriff uit, - dat wist ik niet. Neemt het my niet kwalyk, Mynheer, - voer zy voort, - dat ik u deze opmerking gemaekt heb. -
| |
| |
Ik verzekerde haer, dat ik er haer voor verpligt was; want dat ik my anders onwetend zoude kunnen blootgesteld hebben aen eene onbetamelykheid, en zy verdween, om terug te gaen by de andere dames in het salet. Zoo haest zy weg was, bedankte ik Mr Johnson voor de goedheid, die hy gehad had, my uit de verlegenheid te helpen, en maekte hem myn compliment, over de schranderheid met welke hy eene verontschuldiging voor my had uitgevonden.
- Dit is volstrekt geene uitvinding, - antwoorde hy, - maer wel de eenvoudige waerheid, anders had ik dit niet gezegd. Het zoude my zelfs niet verwonderen, indien wy dezen avond het allereigenste stuk in de kerk, die wy gaen bezoeken, hoorden spelen. De Methodisten hebben een zeker getal wereldsche deuntjens op hunne lofzangen gesteld, zeggende, dat de duivel het aengenaemste muziek niet moest hebben, om aen den Heer de vervelenste toonen der gewoonlyke hymnen te laten. -
Hier werden wy in ons gesprek gestoord door Mistress Shierff, die my, in den naem der ladies, kwam verzoeken, haer eenige hymnen voor te spelen. Zulke eer was my nog nooit te beurt gevallen; te huis, zoo haest ik de fluit opvatte, nam elk een de vlugt; nu werd ik verzocht myn talent in het gezelschap van dames te laten hooren! Er staet immers geschreven: ‘Een propheet en is niet ongeëerd dan in
| |
| |
zyn vaderland.’ Het schynt dat het met myne toonkunde het zelfde was, als met het profeetzyn van den ouden tyd. Ik nam de fluit en begaf my, vergezeld van Mr Johnson en Mistress Sheriff, in het salet, waer ik regelmatig aen het gezelschap voorgesteld werd. Ik hoorde, met de noodige modestie, de complimenten aen over de schoone hymne die ik gespeeld had, en kon natuerlyk niet weigeren dezelve nog eens te spelen.
Na Portrait charmant, speelde ik Fleuve du Tage, dan Partant pour la Syrie; maer als dit gedaen was, was ook myu rolleken afgeloopen, want ik kende niets anders meer, behalve Le bon roi Dagobert, en dit durfde ik aenvangs niet als eene hymne uitgeven. Ik werd echter zoodanig aengezocht en gekweld, dat ik eindelyk aen den algemeenen wensch voldeed, en nu weêrgalmden, onder een aendachtig, godvreezend, protestantsch gezelschap, de klanken waervan de woorden zyn:
Avait mis sa culotte à l'envers.
In later tyden heb ik my soms verweten, deze goede menschen in eene zoo ernstige zaek, misleid te hebben; maer dan dacht ik weêr, dat er in de toonen zelven niets ontheiligend lag, en dat ik, als het ware, door de omstandigheden was gedwongen geworden, aldus te handelen, om niet voor een' goddeloozen mensch door te gaen; want als zulk eenen ware ik stellig beschouwd geworden,
| |
| |
indien ik bekend hadde, dat Portrait charmant en le bon roi Dagobert geene lofzangen waren.
Zoo was de tyd stillekens voorby geloopen; want het spreekt van zelfs, dat ik al myn talent niet neven een af liet hooren; maer dat er tusschen gepraet en gelagchen werd; dit echter met gematigdheid, om tot geene ergernis aenleiding te geven. Mr Johnson verwittigde my, dat wy niet langer mogten toeven, daer de vergadering welhaest een' aenvang zoude nemen. Wy keerden derhalve in de eetzael terug, om ouzen hoed te nemen. Daer vonden wy monsieur Truchelut, geheel opgekleed, zyne favoriën naer omhoog gekamd en met eene splinternieuwe plaester op zynen gekwetsten neus. Hy bevond zich veel beter, zegde hy, en toen hy vernam waer wy ons naer toe begaven, wilde hy met geweld mede gaen. Wy hadden hem liever te huis gelaten, want wy vreesden dat hy ons en zichzelven weder in verlegenheid zoude brengen. Het was echter moeijelyk hem te weigeren; diensvolgens rigtten wy met ons dryen onze stappen naer den bedoelden tempel, alwaer wy nog by tyds aenkwamen.
De toeval wilde, dat juist als wy binnen traden, de vergadering het deuntje aenhief, dat my byna den naem van een' goddeloozen mensch had doen krygen. Monsieur Truchelut, het muziek hoorende van Portrait charmant, begon er ook de woorden van te zingen. In het midden van het algemeen gezang, bleef dit nogtans on- | |
| |
opgemerkt, behalve van eenen mageren, knookachtigen Methodist, met eenen toegenepen neus en lang vettig hair, dat hem langs weêrskanten op de ingevallen wangen kleefde, gelyk de ooren van eenen natten waterhond. Deze Methodist zat in den zelfden bak, in welken wy ook gingen zitten. Ons gezelschap scheen hem volstrekt niet aen te slaen; want zyne twee diep in het hoofd staende kykers flikkerden onder zyne dikke afhangende wenkbrauwen op het Franschmanneken, dien zy met verdelging schenen te bedreigen. Maer onze kleine vriend werd er niets van gewaer en ging zonder achterdenken nevens den zwartgalligen man zitten, dien hy zonder het te weten of te willen beleedigd had.
Ondertusschen kwam de predikant op den preekstoel te voorschyn; hy sprak al schuddebollende en met gesloten oogen, een lang, lang gebed uit, waer hy wel honderd mael de woorden ‘o Heere’ en ‘o God’ in herhaelde, en welk onderderbroken werd door eene ontelbare menigte van zuchten, die door de aenwezigen getrouw herhaeld werden, zoodat het welhaest een algemeen gekreun en gekerm was.
Het gebed geëindigd zynde, werd er wederom een lofzang gezongen, maer ditmael niet op de wys van Portrait charmant, en toen begon de preek. De minister had zyn' tekst genomen uit St. Jans Evangelie, kap. III v. 3: ‘Voorwaer, voorwaer, segge ick u, 't en zy dat
| |
| |
yemant wederom geboren worde, by en kan het Koningryke Godts niet sien.’ De uitlegging die de predikant gaf van deze woorden, was zeer zonderbaer. Niet, dat hy de verklaring aennam van Nicodemus, die den Heere vraegde ‘numquid (homo) potest in ventrem matris suoe iterato introire, et renasci;’ maer hy beweerde, dat in den Heere weder geboren worden, niets anders was, dan de overtuiging gevoelen, dat onze zonden vergeven zyn, en wie ook, zegde hy, deze overtuiging in den grond zyns harten gewaer wordt, die is wederom geboren, en zoo onschuldig als het kindeken dat ter wereld komt. Voor zulke menschen, voer de predikant voort, is het ryk der Hemelen, welk hy zoo omstandig beschreef, als of hy er een gedeelte zyns levens hadde in doorgebragt. Vervolgens sprak hy van de straffen en pynen der Hel, die hy nog beter scheen te kennen; want hy schilderde ze zoo nauwkeurig van naeldeken tot draedjen af, dat hy er vast moest het toezigt over gehad hebben, anders konde hy het zoo good niet weten. Dan had en smeekte hy zyne toehoorders, met verzelling van een deerlyk gezucht en gekerm, dat ze toch maer op nieuw zouden geboren worden, dat is, dat ze toch maer zouden gevoelen in het binnenste van hun hart, dat hunne zonden vergeven waren. De vergadering zuchtte en kreunde ook om het meeste, zoodat eindelyk het gewelfsel, van het hartverscheurend gekerm weêrgalmde.
| |
| |
Dit was echter niet alles; na eenigen tyd, werden de zuchten vergezeld van buitensporige bewegingen met de armen en beenen, als of alle toehoorders de stuipen hadden gekregen, en ik geloof waerachtig, dat dit by sommigen het geval was. Onder degenen, die het meeste wringingen en verdraeijingen aen den dag legden, bevond zich onze sombere gebuer, die zoodanig te werk ging, dat hy, schynbaer onvrywillig, den Franschman zulk een' geweldigen vuistslag op het oog gaf, dat het manneken, volgens zyne gewoone uitdrukking in dergelyke omstandigheden, wel cent mille chandelles voor zyn wezen zag blikkeren. Hy liet een' luiden kreet; doch, daer er meer menschen waren die schreeuwden en gilden, ging dit met de overige gillen, als eene soort van begeestering door, en men sloeg er geene acht op. Maer ik, die den vergramden blik van den Methodist, in het begin van den dienst, bemerkt had, wist wel wat van deze onvrywillige beweging te denken, en ik zegde tot myzelven: het is altyd, niet goed, lieden in hun gezang te begeleiden, wanneer zy, ter eere Gods, het deuntje van Portrait charmant door hunnen neus zingen.
|
|