|
| |
Des Werelds Lust-hof.
X X X I I I. Den Gheestelicken Toetsteen.
Mijn Ziel gheropen wiert van Godes Wijsheydt weerdt !
Sij sprack: Com laet ons gaen besien de gantsche eerdt !
De Ziel quam wederom in mij haer cleyn woonstede,
En sprack; Wij moeten gaen: God's Wijsheydt is hier mede.
Wij sullen nu gaen sien wat doch de wereldt doet
Die menigh herte jongh soo lockt naer d'helsche gloet.
Ick was terstondt ghereet. Wij quaemen in de hoven
Daer ick in sonden viel. De wereldt quam ghestoven:
O mijnen goeden Vrindt, Sie ick dij wederom ?
Hoe is het al met dij. Wel waer om bistu stom ?
Nu lieve; niet soo prat ! Wij moeten ons verblij'en!
Ick viel noch eens in sondt soo can de wereldt vrij'en !
X X X I V. Godes dreyghen.
God's Wijsheydt sagh het aen, en heeft tot mij gheseydt;
Wat magh dees Wereldt doen dat sij dij soo verleyd't ?
Of is het mij tot spijt dat dit al wordt bedreven ?
Wat ! hebtstu haer soo lief, blijf met haer al dijn leven !
Ben ick niet schoon ghenoegh voor een mensch niet dan slijck;
Ben ick niet rijck ghenoegh, om dij te maecken rijck;
Ben ick niet goedt ghenoegh, om mij voor al te minnen;
Ben ick niet wijs ghenoegh, om stercken dijne sinnen,
Ben ick niet soet ghenoegh, dat du met mij solst gaen;
Soo ben ick sterck ghenoegh, om dij en s'werelds Landen
Te scheuren als een hoen met dese mijne handen.
X X X V. Christelicke droefheydt.
Den druck was wonder groot als Raveling seer wijs
Of als dien Willemssoon versopen in doots ijs;
Den druck was wonder groot als mijnen Vander Beke,
| |
| |
En dien Exalto goedt ontfinghen doodes steke;
Den Druck was wonder groot als Marnix, wijse Heer;
En Jonck Heer Van Der Does ontfinghen doodes zeer;
Maer desen druck en magh daer bij niet zijn gheleken:
Men sagh veel ooghskens bruyn om die ses dooden leken:
Doch God die weende selfs om mijnen druck [can't zijn]
Och [seyd' ick] nu noch eens te derven haer aenschijn !
Doch het beroude haer: sij heeft mijn sond vergheven.
Waer bij straf gheen ghenaedt, gheen mensch en soude leven.
X X X V I. Gheestes verlichtinghe.
Sij nam mij metter handt, en sprack; Nu com eens hier !
Hebtstu niet wel verdient te gaen naert helsche vier ?
Ick seyde; Goddin, Ia, Nu wel, met koele sinnen
[Sprack sij] Segh eens waerom dat du dit wicht maghst minnen ?
Ick seyde; Mijn Goddin, vergramme haer niet meer,
Sij dunckt mij wonder schoon: Het is een Maeght vol eer !
O [seyde sij] dit is al eenen schijn bedrieghigh,
Die heden lustigh staet, en morghen is wegh vlieghigh:
De mensche wordt ghedoodt door't cussen van dees prij.
Doen nette sij mijn oogh met een oogh-waeter blij.
Besie haer nu noch eens [sprack sij] met rijpe reden:
Denckt sij dij nu noch schoon, dien haer met ziel en leden.
X X X V I I. Afwesen des werelds.
Ick sprack; S'is Sot, Blindt, Scheel, S'is stom, S'is doof sij stijnckt;
Sij lispt; S'is Manck, Ghebult, end' haeren Buyck in sijnckt !
Sot, Dat sij niet en weet van Godelicke dinghen:
Blindt, Dat sij niet en merckt die haer het leven bringhen:
Scheel, Dat sij alle dingh met ooghen dweers aensiet:
Stom, Dat niet een goedt woordt uyt haeren mondt en vlie't:
Doof, Dat sij niet en hoort de gene die haer leeren !
Stijnckt, Door haer wercken quaedt die haer voor God onteeren:
Lispt: Want het is al mis dat sij voordt bringhen wilt !
Manck, Dat sij niet en gaet naer God die droefheydt stilt:
Ghebult, Dat sij naer treckt het bloedt en sweet der ermen:
Buyckloos, Dat Godes spijs niet is in haere dermen !
X X X V I I I. Medelijden sijnes naesten.
Doen nam sij eene spel (och het was haeren strael
Die haest door straelen can een herte hert als stael)
Sij stack haer die int lijf: Daer sagh ick Windt uytvlieghen.
Sij sprack: Hier mee can sij den mensche soo bedrieghen
Doen riep sij overluydt: Voorwaer Niet, niet, dan windt
| |
| |
Ontfanght de mensch tot loon die dese wereldt mint !
Doen seyd' ick; Het is soo: God moet slechs zijn ghepresen.
Ey lieve, laet ons gaen end' eens dees lesse lesen
Voor vele Schaepkens swack die op de wereldt loos
Betrouwen wonder vast, om haere valscheydt boos !
Sij sprack; T'is al gheseydt: Sij moghen selve waecken:
Die niet reyn en wilt zijn, wie sal dien suyver maecken ?
X X X I X. Van Vranckerijck.
Sij die mijn Ziel lief heeft braght mij in't Leli Landt,
Dat ick saegh haere sond, dat ick saegh haere schandt.
Doen seyde sij tot mij; Wat denckstu in dijn herte ?
Zijn dit niet blommen blij ? Sij leven sonder smerte:
Niet eenen stercken windt en doet haer beven schier:
De Sonne en brandt haer niet met haer crachtigh vier.
Woon hier stil en gherust. sij liet mij daer twee wijlen:
Ick was maer blijde toe. Ick docht; Altijdt te quijlen
In sijnes vaders huys, en is maer kinderwerck.
Doch Godes Stercke handt quam mij wegh rucken sterck:
Want ick songh't oude liedt: ick volghde mijn ghebuyren.
Och in de jeughet swack can deughet haest versuyren.
Ick quam in't Roosen Landt; De Rooskens stonden soet:
Daer quam mijn Liefste reyn mij schielick te ghemoet.
Sij sprack; Wat denckstu doch van mij en dees Landouwen ?
Ick sprack; Het Landt is schoon; du d'eer van alle vrouwen:
Dan [siet !] het spreeckwoordt oudt mij dunckt te wesen waer,
Dat men hier goedt Landt vindt; doch roosen boos ongaer.
Sij sprack; Treck ras van hier: Ick sal dij commen vinden:
Die selve seer blindt is, wilt wijsen van de blinden !
Ah wreeden slagh voor mij ! ick sie wel hoe het gaet:
Naert Claegh-huys vol verdriet mij wijset haer ghelaet !
Wel, wel, moet het soo zijn: ick wil oock sijn te vreden:
Als men in droefheydt is, wordt God best aenghebeden.
Den Venckel scheen wel groen: dan och, wat was het ? Niet !
Mijn Liefste bleef langh wegh: ick smoorde in't verdriet.
Ick clopte aent Claegh-huys: Ick wierdt ghelaeten inne.
Siet ! daer vondt ick mijn Lief [de Maeght die ick beminne]
Wat Maeghet magh het zijn ? T'is Metanoia soet,
Die mij God's Wijsheydt reyn dees eer bewijsen doet.
Als sij mij commen sagh, doen was haer hert seer blijde:
| |
| |
O [seyde sij] Wij zijn nu in verblijdens tijde !
Ick sprack; Naer Christi Leer is uwe reden waer:
Dan [siet !] voor vleysch en bloedt is cruys en lijden swaer.
Nochtans bedanck ick God dat hij ons lijden sendet:
God die de straffe gheeft, des straffes smert afwendet.
Siet ! mijne suster soet, die leende op haer handt;
En sprack; De aermoed swaer is crachtigh in dit Landt !
Sij braght mij overal daer aerme lieden waeren.
Ick cost haer helpen niet; maer mij wel meer beswaeren.
Noch seyd ick; Goeden moedt ! Men vindt veel goede lie'n
Die op een aerem mensch met Christen ooghen sien.
Zijt neerstigh; doet u best, om uwen cost te winnen,
En stillet met God's troost u hert en uwe sinnen.
Denckt; Dat het weerdigh Lam ghedrencket wierdt met gal.
Christ selve hongher leedt; noch was het sijne al.
Den steen daer't al op rust nau hoofdtsteen conde crijghen:
Als onsen Heere lijd't, wij slaeven moeten swijghen.
Dan wat Maeght commet hier gheloopen naeckt en bloot ?
Wat is u, seght het mij ? Sij sprack; Van schaemte root
Com' ick tot dij ghegaen, end' ick en darf niet claeghen !
Ick magh den Bonten rock van nu af niet meer draeghen:
Mijn eere die is wegh ! Ick sprack; En spreeckt soo niet:
De Heere op den Gheest, niet op het lichaem siet.
De Schande valt op die die u tot schanden brachten.
Ghij zijt noch reyne Maeght, soo reyn zijn u ghedachten.
Voorwaer ons eerden vat wel lijdet hier ghewelt
Door oneer ende schandt, die Ziel en lichaem quelt;
Maer dat vertroostet ons, dat Christvs is ons eere:
Die reyn in Christo is, is reyn naer Christi Leere.
Ick hebbe menighmael op u ghenomen acht,
O Ionghman, dat dit huys ghij schier als wachter wacht:
Ghij light hier quaelick sieck: want ick sie aen haer wesen
Dat sij wel wonden wilt; doch niet en wilt ghenesen.
Och als een Maghet soet de Minne loont met Min,
Dan is het wonder soet dat men haer gheeft den sin:
Maer als sij niet en wilt; Keert weder, Ghij ghesellen,
En wilt u liefd' op God [ghelijck ick dede] stellen.
Wijckt, bidt, vast, leest goe leer, en ghevet God u hert,
| |
| |
Soo sal Min onghemint, zijn smerte sonder smert.
Heeft sij een quaedt ghebreck, neemt dat altijdt voor ooghen:
Wilt voor God uwe wondt, niet voor de menschen tooghen.
Wat Schaepkens commen hier ghevloden overhoop ?
Wat is u ? seght het mij. Waer nemet ghij den loop ?
Wie jaeght u ? is hij God ? Ghij meught hem niet ontvlieden;
Maer soo het is een mensch, Wilt God hier eere bieden,
En God u helpen sal: Want God ons vluchten telt;
Ons traenen in een fles seer neerstigh hij bestelt.
Och het is wonder swaer [ick ken't] sijn Landt te laeten:
Maer wat naemt ghij u Landt ? niet onse Ghendtsche straeten,
Niet het soet Vlaenderlandt; maer Godes Lust-hof schoon
Is ons Landt, is ons Stadt, ons eere, geldt, huys, croon.
O dat en sal den Wolf ons nimmermeer ontjaeghen.
Die vluchtens cruyce draeght, sal rustes croone draeghen.
Ghij Spaensche wreede schaer, wat hebben wij misdaen,
Dat ghij ons als het vee wilt moorden met erghwaen ?
Zijn zij verleydet volck ? comt wilt ons beter leyden;
Het moorden en sal ons niet tot u leere vleyden.
De Vyten hoofsche Maeght [Dat uytvercoren vat]
Wel leydt dat uwen beul op haer teer lichaem trat,
Daer sij lagh onder d'eerdt (O wreetheydt groot !) ghedolven:
Wat sullen mannen doen ? Sij sullen mij die Wolven
Bij de muyl grijpen noch, end' als een dier verslaen !
Die wreetheydt aen Christ doet, sal wreetheydt recht ontfaen.
Het sweerdt hanght op u hoofdt met eenen draedt van sijde:
Hoe dat ghij wreedet zijt, hoe dat wij meer zijn blijde.
Och of het Vroedt-wijf quaem en hielp uyt baerens noodt
Dit Vrouken wonder teer, Dat schier van smert is doodt !
Och moet een Vrou soo veel verdraeghen in het baeren !
Ick en hadd' noyt ghedocht. O Heere, wil haer spaeren !
Tel haer weeden doch, en mete haere smert.
Ghij Vrouwe, zijt gherust; al valt het baeren hert.
Denckt wat Christ lijden moest aent'cruyce voor u sonden:
Naer dees benautheydt groot sal u vreught zijn ghesonden.
Maer ghij Benoude Ziel, daer ick dit dicht aen schrijf,
Denckt dat wij al te saem gheslachten dit droef wijf:
| |
| |
Dus laet ons al te saem voor God op doen ons herte.
God is den Medecijn van sijnes volckes smerte.
X L V I I I. Christelicke wee-claeghe.
Ick ben een aerem mensch, Die God's handt draeghen moet.
Druck, suchten, vreese, smert, zijn mijne beten goet.
Mijn bedste in ghetraen, mijn bedde, in sweet swemmet.
Mijn sinnen zijn verdemt, mijn lichaem is verlemmet.
Aen mij is niet ghesondt, dan smerte en gheween.
In een donck'ren put ligh ick bedeckt met steen;
End' hij die mijne Ziel can helpen en ghenesen,
Die keeret mij den rugh, verberghet mij zijn wesen.
Och, och, hoe groot, hoe groot, is mij des baerens wee !
Op desen herden steen, in dese soute Zee.
Ick mijn Vrucht baeren moet: Och baeren sonder baeren:
T kindt blijft in de gheboort, ick blijf in het beswaeren !
X L I X. Belijdenisse der sonden.
Och Heere, mijne sond die wercken dese smert.
Ick hebbe dickwils sond ghevoedet in mijn hert.
Mijn tongh heeft menighmael gheclapt, gherelt, gheloghen:
Mijn' handt en heeft dij niet ghedient naer ons vermoghen:
Mijn leden hebben haer met onreyn werck misgaen.
Den Mammon, Wereldt, sond, wij baeden dickwils aen.
Ons sinnen, ons verstandt [van dij; O Heer, ghegheven]
Die hebben wij misbruyckt in sorghe van dit leven.
Maer, Heere, t'is ons leet: Och laet het dij leet zijn !
Ghenese onse sondt, Ghenese onse pijn !
Ghenaedt beweghe dij, O Heere, tot Ghenaede !
Als God Ghenaedigh is, zijn wij verlost van quaede.
Siet Donder, blixem, vier, is boven in de lucht:
Den Hemel heel versaeght voor sijnen Schepper vlucht.
[...] op zijn throon, met groote heerlickheden
Die men Ghecruycight heeft met smerte hier beneden.
De doode uyt het graf, de Sondaers van haer bet
De droeve uyt het stof, Roept hij des wettes wet.
Vier comt uyt sijnen Neus, uyt sijne lippen vlammen
Gantsch naecket staen voor hem nu als des wereldts stammen.
O Bergen valt op ons; Och deckt ons heuvels cleyn
Voor dit verstoort ghesicht ! Sij roepen al ghemeyn:
Doch het is al om niet: Men moest in tijds bekeeren.
Groot is den Ionghsten dagh van Christ de Heer der Heeren.
|
|
Auteursrechtvrij