| |
DenLof-sangh der Enghelen Ter eeren van Godes Eeuwighe Wijsheydt.
O Hemels claer O Sterren * leen't u ooren:
O Son en Maen, wilt onse reden hooren:
O Zee stae stil, en luyster naer ons liedt:
Eerdt, menschen swack, ons uwe ooren biedt.
2. Wie dat ghij zijt (hoe groot of cleyn van weerden)
Leent uwe oor: ghij zijt al van der eerden;
Maer Hemels is ons liedt. Wij singhen uyt
Hoe door een doodt het eeuwigh leven spruyt.
3. Voor alle * tijdt is God een Heyligh wesen
Daer alle dingh uyt niet is door gheresen:
Dat alle dingh * zijn ende leven gheeft:
Dat door sich selfs, niet door yet anders, leeft.
4. God Vader; Soon; God Heyl'ge Geest eendrachtigh:
Dry, nochtans een: een, nochtans dry waerachtigh:
Een Wesen goedt, * persoonen dry daer in,
Die onghedeylt zijn: een: vrij van beghin.
5. Dat is de God die uyt niet heeft gheschaepen,
| |
| |
Eerdt, Hemel, Zee, Son, sterren, menschen, schaepen,
Vraeght niet: Wanneer ? het was voor alle tijdt.
God schiep uyt niet (uyt niet) al wat verblijdt.
6. Als alle dingh was goedt (jae goedt) gheschaepen.
Quam onse God het slijck der eerden raepen,
En schiep daer van een constigh eerden vat;
Een vat vol const: schoon, liev'lick ende glat.
7. God blies daer in (dat is, gaf dat vat leven
Door sijnen Gheest) een * Ziel heeft God ghegheven,
Die wel beghin, doch gantsch gheen eynde, heeft:
Door welcke Ziel de mensche roer't en leeft.
8. De mensch was goedt: Gheluckigh * boven schreven:
Hij was * als God: onsterv'lick: hoogh verheven:
Hij was bevrijdt van droefheydt ende pijn:
Niet hem ghebrack, dan eenen God te zijn.
9. Man ende wijf van Gode zijn gheschaepen.
God liet den man eens over seere slaepen,
En schiep het wijf van Adams * ribbe vast
* Volcomen mensch, met gheene smet belast.
10. Siet, mensche weerdt, ( seyd' onse God verheven)
Al wat hier leeft dat hebb' ick dij ghegheven:
Nur alle dingh: het is in dijn ghewelt:
Ick hebb' dij Heer van t'geen hier leeft ghestelt.
11. Voor mij alleyn, O Sone, moetstu buyghen.
Waer met salstu dij nedrigh seer ghetuyghen ?
Daer is den * boom des wetens wonder schoon,
Raeck dien niet aen, of ick sal dij haest doo'n.
12. De * Satan sagh hoe de mensch was verheven
Ver boven hem: hoe dat hij was verdreven
Van God's aenschijn, om hooghmoedt niet dan windt:
Ick gae (sprack hij) bestrijden die God mindt.
13. In eene slangh (om sijnen list te decken)
Quam Satan voordt, om door hooghmoedt te trecken
Op s'menschen hoofdt den schandelicken val,
Als schutter schalck beschoot den * mancksten wal.
14 O Vrouwe weerdt, O Coninghin verheven,
Dat ick tot dij dus comme sonder beven,
En doe ick niet als of ick [...] waer wierdt;
Maer door den noodt, om dat mij dijnes deert.
15. Leen mij, O Vrouw, dan eene * goede oore:
Siet ! ick en can niet swijghen 't geen ick hoore !
| |
| |
Dat dij van God, dij segh ick, wordt ghedaen,
Die op dij selfs' en niet op God, moest staen.
16. Hoe ? is het soo ? maghstu dien * boom niet raecken ?
De Vrouw sey: Neen: Want stracx sal de doodt blaeken.
De slanghe sprack; hoe deerlick quel 't dij God !
En noch volghstu, O Vrouwe, sijn ghebodt !
17. Gheloofstu dat ? kenstu noch niet God's treken ?
Neen: Want seer haest solstu de handt uyt steken
Waer sulcx bekent, nu dan leer van een slangh,
Dat du bist gaer bevrijd't van God's bedwangh.
18. Leer (segh ick) leer, dat goedt en quaedt salst weten
Soo haest als du hebst van dien boom gheeten.
De Vrouw stack uyt haer handt; * at: gaf den man
De * diere vrucht, end' hij at oock daer van.
19. Daer quam den druck ! daer was het aen een beven !
Men wist wat doen. een quaede stuck was bedreven.
Men sagh den * doodt, niet des doodts * Medecijn.
Men vloodt beschaemt (soo't scheen) voor Gods aenschijn.
20. God comt: hij roept: Adam ! wil ras verschijnen !
* Neen, du bist daer, com hier, * vloedt van veel pijnen !
* Adam ! hoe dus? waerom bistu soo wit ?
Hoe beefstu soo? segh mij de schult van dit ?
21. Om dat ick * naeckt ben (seyd hij) Heere crachtigh !
Hoe ? bistu naeckt ? wie maeckt dij dat indachtigh ?
* Ha ! t'is de sond die van dij is ghedaen ?
Du salst den doodt, des * sondes loon, ontfaen ?
22. Men socht * uytvlucht, doch sulcx en cost niet baeten:
God wierdt meer gram door Adams ydel praeten:
Waeromme niet? was het doen praeten stondt
Als men ghedaen hadd' sulck een groote sondt ?
23. Niet om de vrucht quam de doodt haer vertoonen:
D' * Ondanckbaerheydt, dat men niet cost verschoonen
Een vrucht alleyn, het vierslagh was van straf
Die God wilt zijn, dien send't God naer het graf.
24. Jaeght hem van hier spraek God, wil hem weghjaegen:
Hij dient hier niet. heeft hij sulck quaedt behaegen,
Hij soude noch hier mede niet afstaen
Maer * mijnen boom soud' hij oock raecken aen,
25. Men joegh den mensch uyt den hof wonderschoone
Tot * arbeydt groot, die hij was onghewoone,
Twe'erstondt hem al sijn eyghen vleysch en bloedt
| |
| |
Door * sieckten swaer benouwde sijn ghemoedt.
26. wat soud' hij doen ? hij en wist sich waer keeren !
God roept hem haest: O Adam vol oneeren,
Du bist * des dood's ! dat merckstu nu seer wel !
Du stervest hier; Dijn * Ziel sterft in de hel !
27. Doch eenen raedt hebb' ick voor dij ghevonden:
Dat mijnen Soon sal sterven voor dijn sonden.
De vrouwe sal voordt brenghen uyt haer * saedt,
Door mijnen Gheest, het Lam dat sond' ontlaedt't.
28. Daer was verheught de'mensche vol van pijnen.
Door dat gheloof den druck men sagh verdwijnen.
De * Vaders oudt door dat gheloove vast
Zijn van den doodt voor Christi doodt ontlast.
29.Als den tijdt weerdt (den tijdt ! tijdt !) was gecomen
Dat d'aerme mensch den doodt sou zijn ontnomen,
Quam Godes Soon in het * vercoren vat,
En nam haer * saedt, en oock haer roode nat.
30. Hij nam haer saedt en dreef daer van de sonden.
Gantsch gheene smet was in dat saedt ghevonden:
Soo reyn was het door Godes Gheest ghemaeck't:
Het * wesen nam, den * toeval heeft versaeck't.
31. Ghelijck de wol door ver'we wordt door droncken,
Soo was door sond het wesen (goedt gheschoncken)
Gheheel besmet: Nu comt God van maght groot,
Hij weer't de sond en neemt het wesen bloot.
32. * God-mensch alsdoen wierdt van dies Maegh't geboren
Die tot dat werck was van God uytvercoren.
God was altijdt onsterv'lick, onbeswaer't.
Doch * waere God hem de Maegh't heeft ghebaer't.
33. Niet Goden-twee ! God-mensch was in een wesen.
(Verstaet die wel) de Godheydt hoogh ghepresen
Met recht niet can de Menscheydt zijn ghenaem't:
Dees twee zijn een door Godes cracht versaem't.
34. Soo haest als hij quam in het * dal vol traenen
Wierdt hij vervolgh't. men soude immers waenen
Dat Godes Soon sou weerdt zijn in sijn rijck:
Maer neen: hij wierdt * vertreden als het slijck.
35. God's Sone weerbt altijdt beswaeren,
Ghelijck een schip in't midden van de baeren.
De Satan boos het volck verbolghet heeft,
| |
| |
Om dien te doo'n die yder leve gheeft.
36. God riep: Dit is het kindt van mij vercoren:
Hoort doch den Soon, den Soon, van mij gheboren.
De * Heyl'ghe Gheest is als een duyf ghedael't.
Daerom en heeft dat volck niet min ghedwael't.
37. Men sagh op staen de doode uyt de graeven:
De blinde sien: de mancke seere draeven:
De * sieckten al verdwenen doen terstondt:
Noch bleef dat volck doodt, blindt, manck, onghesondt.
38. Het * Lam riep uyt: Ick ben het eeuwigh leven:
Comt al tot mij die door de sonden beven,
Van mij sult ghij van u sond zijn ontlast:
Doch het blinde volck daer op niet heeft ghepast.
39. Een * cleyne schaer ghevolght heeft sijne leere:
Want sij daer toe verweckt was van den Heere.
Die schaer, die schaer, in Christvm heeft ghelooft:
Zijn leden zijn, en hij is van haer t'hooft.
40. Siet wat ghij doet, (seyd' hij) O aerme schaepen,
Die mijn rijck soeckt, och die en moet niet * slaepen:
Hij moet altijdt in mij seer wacker zijn:
Doen dat ick doe: niet vreesen schandt of pijn.
41. Als Godes Soon seer vele hadd' gheleden,
Sagh hij den tijdt dat hij tot God moest treden.
Het * Avontmael hij niet sijn Jonghers at.
Hij stondt eens op, en doen noch eens aensat.
42. Hij nam het broodt: brack: danck't, en heeft gesproken:
* Neemt eet mijn lijf t'welck voor u wordt gebroken.
Hij nam den Kelck vervult met * treck-surgh claer:
Neemt drinckt mijn bloedt, het nieu verbondt, te gaer.
43. Doet dit soo langh tot dat ick we'er sal keeren.
Vercondight dan den doodt, jae doodt, des Heeren.
Soo haest als ghij met des * ghelooves mondt
Nut't dese spijs, ontfanght ghij mij terstondt.
44. Maer, waerom doch is u ghesicht begresen ?
Ock ick en magh niet langher hier nu wesen:
Nochtans en sal ick u verlaeten niet:
Den Heyl'ghen Gheest sal weeren u verdriet.
45. Bewaert altijdt den * vrede wonder crachtigh.
Ghelooft in mij: Dat ick God ben waerachtigh,
Ick sal in u dan * woonen naer den Gheest.
Soo wie mij heeft noch hel noch wereldt vreest.
| |
| |
46. Met sulcken troost heeft hij haer moedt ghegheven.
Hij ghingh met haer in den tuyn met veel beven.
Sijn hert beanghst was boven maeten seer.
Sweet ende bloedt quam uyt t'lijf van den Heer.
47. Nu is mijn Ziel (seyd hij) in s'doodts beswaeren !
Ick ben beanghst als waer ick in s'doodts baeren !
Hij viel voor God met oodtmoedt op't aenschijn !
Of oock dien * Kelck gheweeret moghte zijn.
48. O Vader goedt, soo't eenighsins can wesen,
Weer' desen Kelck ! doch niet, O God ghepresen,
T'gen dat mijn * bloedt begheeret laet gheschie'n;
Maer t'gen van dij is over mij voorsien !
49. Een van ons schaer als Trooster quam verschijnen:
God niet en quam (merckt doch op dese pijnen !)
God scheen van God te zijne afghescheydt !
Ons broeder heeft hem * misschien soo gheseydt:
50. 'T * kindt van dijn rijck, het schepsel dijner handen,
Comt nu voor dij: wil teghen mij niet branden !
Der menschen sond', die op dij hebst ontfaen,
Maeckt dat dijn werck dij spreeckt cloeckmoedigh aen.
51. O Heere, * groot is seker dijn beswaeren:
Maer denck, Dat du salst helpen uyt s'doods baeren
De Zielen al die op dijn hulpe staen:
Soo du beswijck'st het is met haer ghedaen.
52. Ontferme dij doch op de aerme Zielen
Die Satan wreet soeckt dag'licx te vernielen !
Denck, dat seer cort sal wesen dijne pijn !
Naer dit onwe'er sal commen * Sonne schijn:
53. Hij wierdt ghecoord't: der wesen, als die lieden
Die naer de hel door quaeden wille vlieden.
Het was al pijn dat hem doen overquam.
Hij wierdt ghecruyst als een onnoosel lam.
54. O * mijnen God, hoe canstu soo verlaeten
Dijn eenigh kindt, t'welck niemant soo can haeten ?
Dat was sijn tael: dat was de * helle wreedt
Die om de sond de sondaers was bereedt.
55. Het is * volbracht, riep hij: nu sullen leven,
Door mijne doodt al die mij t'herte gheven.
| |
| |
Neem mijnen Gheest, O Vader, in dijn handt !
Soo starf God's Soon om blusschen sondes brandt !
56. De Son, de eerdt, en costen niet aenmercken
Dees wreede daedt: de menschen sich verstercken:
Men * steeckt hem noch naer de doodt in het lijf !
Soo maeckt de sond de boose menschen stijf !
57. Hij was in't graf bewaeret doodt drij daeghen.
Doen stondt hij op ! sijn doodt hadd' doodt verslaeghen.
God's Sone brack door al sijn lijden fel
De tanden wreet van de doodt ende hel.
58. Sijn jonghers goedt naer sijn doodt met hem aeten.
Doen voer hij op: sijn * lichaem can niet baeten.
Het moeste zijn dat hij van hier sou gaen:
Want het * gheloof en moet in d'aerd niet staen.
59. Dat is de daedt die wij nu seere prijsen:
Dat door een doodt het leven goedt can rijsen !
Verwondert seer wij zijn in dese daet:
Een * doodt den doodt vernielet en verstaet !
60. * O Wijsheydt groot, wie en sal dij niet prijsen ?
O gh'naede groot, elck moet dij eer bewijsen !
O recht ghericht, dat niet wordt onder grondt,
Wij prijsen dij met de handt op den mondt !
61. O * Wijse mal, wilt het voorhoofdt eens wrijven:
Neemt * Niescruydt stercst: lere't, hoe doodt can verdrijven
Den doodt, t'en zij door desen goeden raedt.
Brenght ons wat voordt, of aenbid't dese daedt
62. God niet en lijdt. wij connen dat niet draeghen.
De menscheydt swack seer haest sou zijn verslaeghen.
Wat raedt hier toe ? * God-mensch men vinden moet.
Dat is het Lam dat door sijn doodt behoe't.
63. T'geen God niet lijdt (dat is doodt ende pijne)
Dat lijdt de mensch: Schijn't hij verdruckt te zijne:
Daer is God self, die draeghet sondes last.
Soo wordt de mensch van sondes pack ontlast !
64. Volmaeckt ghericht ! de sond moet straffe draeghen !
Ghenaede groot ! God scheld't quyt sondes plaeghen !
* Ghenaedt bij richt: het richt is bij ghenaet !
O Wijsheydt diep, die't al te boven gaet !
65. O Wijsheydt diep, du gaetst het al te boven !
Soo wie dij siet, die moet dij seker loven:
| |
| |
Die dij niet merckt, al leeft hij, hij is doot.
Die t' * licht niet merckt, die is in blintheydt groot.
66. O Christi * Kerck op dit gheloof ghegrondet,
Met blijdschap groot dees groote daedt vermondet:
Want door dees daedt sal leven yder mensch
Die in het Lam ghelooft met hert en wensch !
67. Noch hel noch doodt en connen dij niet schaeden.
De wereldt valsch win't niet met haer versmaeden.
Du bist in God gherust tot aller tijdt.
Du bloeyest meer hoe men dij meer bestrijdt !
68. Die dij bevicht die slacht de * wreede baeren
Die een steen clip seer soecken te beswaeren:
Sij breken, doch de steen clip breket niet.
Wie sal die schae'n die in God's schaed'we vliet ?
69. O Vorsten dwaes, is het niet onsen Heere
Die sijne Kerck bevrijdet van oneere ?
* Hoe ? wilt ghij hem bestrijden ? * Ha Ha He !
Het slijck wilt God bestrijden met onvre ?
70. O menschen dwaes, hoe goedt soud't voor u wesen,
Dat ghij de wondt niet coost voor het ghenesen !
Och staet doch af van u vervolghen hert !
Die Godt bestrijdt in eenen * dooren ter't.
71. Noch eene saeck met dij wij moeten spreken.
Hoe ? is het soo, dat vele ooghskens leken,
O Christi Bruydt, al of haer * groote sondt
Te boven ghingh God's gh'naede sonder grondt ?
72. Dat is voorwaer de grootste van de sonden.
Och God's ghenaed en sal gheen mensch doorgronden.
Dus soo wie roept: Mijn sond Gods gh'naed verwint !
Toont door dien clap dat hij is Satans kint.
73. Dan roepen om: Magh ick * vercoren wesen ?
Soo du Deughdt minst, en hebst van sond' afwesen,
Soo du Gheloofst in't Lam, en volgh'st sijn Kerck:
Du bist God's kindt ! door dij is s'Hemels perck.
74. Voor hel noch doodt en hoefstu niet te beven
Al worstu seer verdrucket in dit leven:
Dijn * vreught altijdt in't hert verborghen is.
Volgh Christvm naer, soo en gaetstu niet mis.
75. De * nouwe baen hier yder mensch moet treden
Die wesen wilt van Christi weerde leden.
Den * breeden wegh brenght naer naer verdoem'nis ras.
De * slanghe schuylt altijdt in't groene gras.
| |
| |
76. Nochtans men loopt al naer de breede straete:
Als ick maer wat van Christi doodt en praete.
(Denckt menigh mensch) daer niet hebb' ick voldaen:
En loopt daer met op s'wereldts breede baen.
77. * Neen ! neen ! soo niet' ! och dat en magh niet wesen,
Men moet van God hier niet alleyn wat lesen:
Men moet van God niet praeten hier alleyn:
Maer men moet doen naer sijne Leere reyn.
78. Hoe ? meynt ghij dan, O wel * ghewitte graeven,
Dat God niet merckt hoe cleyne zijn u gaeven
Die ghij hier deylt de aerme menschen med',
Die sonder broodt dick zijn en sonder bed'.
79. Der * aermen stem die is tot God ghecomen:
Die weeldigh leeft die magh voorwaer wel schromen:
Want veel verdriets dat volck ontfanghen sal.
* Wel hem die helpt de aerme uyt misval !
80. O * Herders weerdt, O Broeders uytvercoren,
Siet vlijtigh toe, dat niemant gae verloren:
De wacht wel houdt in desen boosen tijdt,
Soo sult ghij zijn in Godes rijck verblijdt.
81. O Christi Schaer, wil onderdanigh wesen
De Herders die van God zijn uyt ghelesen:
Bewijs haer * eer: Want seker sij zijn't weerdt.
Die haer bestrijdt die heeft sijn Ziel onweerdt.
82. Noch eene * uyr, dan is den tijdt ghecomen.
Nu, * goeden moedt, voor lijden wilt niet schromen.
Bedenckt, wat pijn voor u t'Lam heeft ghesmaeckt.
Denckt tot wat vreughdt men door dien druck gheraeckt.
83. Naer d'Hemels schoon wilt doch het * hoofdt oplichten !
Vliedt van de eerdt: * venijnigh zijn haer schichten.
Hoe menigh mensch wordt wel van haer ghewondt !
Wel hem die God dien't uyt des herten grondt !
84. Wij gaen om hoogh, om ons * blasoen te haelen.
God comt: hij comt: och hij en sal niet draelen.
Verwacht hem doch als * knechten goedt en wijs.
De wereldt schandt comt toe, de Heere prijs.
85. Looft God alleyn: ons en moet ghij niet prijsen,
Als of uyt ons quaem desen Lof-sangh rijsen:
God is de * stof en uyt spraeck van ons liedt.
God * schept: herschept: wondt ende hulpe bied't
|
|