|
| |
| |
| |
Bylaes
| |
| |
1. Gedigte
a. Die eerste druk verskyn in 1925 by J.L. van Schaik Bpk., Pretoria. Die jongste druk is die 16de van 1948.
b. Die inhoudsopgawe van die eerste druk is soos volg (onveranderd, behalwe dat die bladsynommers weggelaat is):
| Deel 1 | Van rose en liefde
| 1. | Toewyding |
| 2. | Rosa Rosarum |
| 3. | Sachsen-gruss |
| 4. | Princesse Lointaine |
| 5. | Was ek 'n sanger |
| 6. | Humoresk |
| 7. | Visioen |
| 8. | Laetitia |
| 9. | Die Donkerstroom |
| 10. | Stella Aeterna |
| 11. | Die Tuinman |
| 12. | Eheu Fugaces ... |
|
| |
| Deel 2 | Van verlede en hede
| 13. | Vry! |
| 14. | Ruiters van die Nag |
| 15. | Die jongste Burger |
| 16. | Die ou Voortrekker |
| 17. | Die Wapad |
| 18. | Voorslag |
| 19. | Lotos Land |
| 20. | Die Berge van die Boland |
| 21. | Ou Heidelberg |
| 22. | Man en Vrou |
| 23. | Misère |
|
| Deel 3 | Nuwe woorde op ou wysies
| 24 | Kalwerliefde |
| 25 | Penkop |
| 26. | Vanmelewe |
| 27. | Die Swaeltjies van Hermanus |
| 28. | Die Moeder by Irene |
| 29. | 10 Oktober |
| 30. | Die Pêrel se klokkies |
| 31. | Land, Volk en Taal |
| 32. | Studente-lied |
|
| |
| Deel 4 | Vir kinders
| 33. | Makoemazaan |
| 34. | Grondmannetjie |
| 35. | Klein Boetie |
| 36. | Met 'n mandjie Rose |
| 37. | Geen rosie sonder Dorinkie |
| 38. | Die Tweeling |
| 39. | Kokkewiet |
| 40. | Die Liefde van die See |
| 41. | Oom Lokomotief en Tant Treinie |
|
c. Die gedigte. Datum en naam van tydskrif of koerant waarin vir die eerste keer gepubliseer. Die oorgrote meerderheid het verskyn in die tydskrifte Die Boervrou en dan veral Die Huisgenoot. Daarom word alleen hierdie tydskrifte vervolgens aangedui in afgekorte vorm: Die Boervrou word Boervrou; Die Huisgenoot word Hg. Die Burger, die koerant met die hoogste Visser-‘telling’, word Burger. In die afgekorte vorm dus geen kursief nie. Die afkortings vir die maande spreek vir hulleself behalwe in die geval van M.=Mei. Variante word aangegee; ook, in die uiters weinige gevalle waar hulle beskikbaar is, dié in manuskripvorm. (Hierdie reëling geld ook vir die volgende bundels.)
| |
Deel 1 Van rose en liefde
| Toewyding. Hg. 8 (110): 13 Ap. 11, 1924. |
| Rosa Rosarum. Burger Kersno. 10: 11, 1924. |
| Sachsen-gruss. Burger Kersno. 10: 21, 1924. |
| Princesse Lointaine. Nie voorheen gepubliseer. |
| Ballade van die Roos. Met titel ‘My noointjie van ver-hier-vandaan’ in Hg. 10 (196); 3 D. 11, 1925. |
| |
| |
| Was ek 'n sanger. Hg. 8 (177): 15 M. 30, 1924. |
| Geboorte van die Lente. Hg. 9 (151): 13 Ja. 30, 1925. |
| Visioen. Boervrou 5 (58): 8 D. 1923. |
| Moederliefde. Met titel ‘Materna cura’ in Hg. 10 (195): 60, D. 4, 1925. |
| Bede. Hg. 10 (195): 60, D. 4, 1925. |
| Laetitia. Hg. 8 (117): 27 M. 30, 1924. |
| Die donkerstroom. Nie voorheen gepubliseer. |
| Stella aeterna. Nie voorheen gepubliseer. |
| Humoresk. Hg. 8 (115): 7 M. 16, 1924. |
| Die liefde van die see. Hg. 8 (88): 197, Ag. 1923. |
| Die Tuinman. Hg. 8 (109): 9 Ap. 4, 1924. |
| Eheu fugaces ... Hg. 8 (116): 19 M. 23, 1924. |
| Verplante blommetjies. Onder hierdie titel verskyn in die bundel vier gedigte (genommer I-IV) wat almal afsonderlik in Die Huisgenoot verskyn het. I. Swaansang. Hg. 10 (202): 33 Ja. 29, 1926; II. Vraag en antwoord. Hg. 10 (202): 33 Ja. 29, 1926; III: Duisend-en-één. Hg. 10 (202): 33 Ja. 29, 1926; IV. Sy. Met titel ‘Peggy Mitchell’ in Hg. 10 (204): 3 F. 12, 1926. Vgl. hieronder onderafdeling d. |
| Tot waar ons weer die sterre sien. Nie voorheen gepubliseer. |
| |
Deel 2 Van volk en vaderland
| Vry! Hg. 8 (93): 18 D. 7, 1923. |
| Ruiters van die nag. Nie voorheen gepubliseer. |
| Die jongste burger. Die Brandwag 1 (9): 268 0. 1, 1910. |
| As hy kom ... Boervrou 7 (82): D, 1925. |
| Die ou Voortrekker. Boervrou 6(64): 7 Jun. 1924. |
| Voor in die wapad brand 'n lig. Hg. 10 (188): 3 D. 16, 1925. |
| ‘Die wapad is my woning’. Boervrou 6 (65): 4-5 Jul. 1924. |
| Die verlate poel. Boervrou 6 (70): 12 D. 1924. |
| Die berge van die Boland. Hg. 8 (117): 15 M. 30, 1924. |
| Voorslag. Burger Kersno. 10: 34 1924. |
| Hoop. Burger Kersno. 11: 55 1925. |
| |
Deel 3 Erns in luim
| Ou Heidelberg. Met res in die bundel, die titel ‘Waar ou Heidelberg hang aan die Suikerbosrand’ in Hg. 8 (109): 10 Ap. 4, 1924. |
| Lotos-land. Met titel ‘Die trek na Lotos-land’ in Hg. 8 (116): 23 M. 23, 1924. |
| Is dit dan reg? Hg. 10 (199): 35 Ja. 8, 1926. Die ‘gesang en ry’ van die bundelvers is hier ‘gesang en rei’. Die gedig is hier tussen hakies as ‘Rondeau triste’ getipeer. |
| Man en vrou. Burger Kersno. 10: 21 1924. |
| Misère. Met titel ‘Ja, wie?’ in Burger Kersno. 10: 21 1924. |
| Divan. Met titel ‘Oos-westelike divan’ in Hg. 9 (151): 11 Ja. 30, 1925. In die bundel is die motto bygevoeg. In tydskrif geen strofe-verdeling. In wat nou die laaste strofe van die gedig is, is die reëlvolgorde effens anders: ‘As my buurman oor die straat/Uitbly tot wie weet hoe laat/(Hy's 'n trou vrymesselaar),/Kom 'n moter aangevaar,/Gee 'n onderdrukte fluit -’ en dan verder soos in bundel. 'n Enkele hoofletter (‘Emir van die Sandwoestyn’) is geskrap en daar is enkele spellingveranderings. |
| Sannie. Met titel ‘Hoe ek Sannie beny het!’ in Hg. 9 (145) 9 D. 12, 1924. Oorspronklik met byskrif: ‘Met apologie aan McGinty’. |
| |
| |
| As die blare verkleur. Hg. 9 (149): Ja. 16, 1925. |
| Die sware tye. Burger Kersno. 11:4 1925. |
| Die ewige misloper. Met titel ‘Die ewige misloper: tien puntdigte’ in Hg. 9 (167): 15 M. 22, 1925. |
| Hekelpuntjies. Onder hierdie titel verskyn in die bundel agt gedigte (genommer I-VIII); nie voorheen gepubliseer nie. |
| Aan die Aardbol. Met titel (soos dit voluit in bundel staan): ‘Aan die aardbol. - 1 Jan. 1926.’ In Hg. 10 (203): 29 F. 5, 1926. |
| |
Deel 4 Die kleinspan
| Makoemazaan. Nie voorheen gepubliseer. |
| Grondmannetjie. In die NALN-dokumentasie is daar 'n getikte manuskrip, deur die digter onderteken. Skuins bo in die linkerhoek 'n hand-geskrewe opdrag: ‘Vir Francois Malan met komplimente van die skrywer - 30.6.24.’ Die tweede reël van die tweede strofe van die gebundelde gedig word in drukskrif (ink) ingeskryf langs die oorspronklike reël: ‘Waarom moet jy vir jou so rek’. Nie voorheen gepubliseer. |
| Die mensvreter. Nie voorheen gepubliseer. |
| Klein boetie. Nie voorheen gepubliseer. |
| Met 'n mandjie rose. Met titel ‘Met 'n mandjie rose vir moeder’ in Hg. 8 (88): 192 Ag. 1923. |
| Geen rosie sonder dorinkie. Boervrou 6(63): 31 M. 1924. |
| Die tweeling. Boervrou 6 (63): 28-29 M. 1924. |
| Kokkewiet. Nie voorheen gepubliseer. |
| Oom Lokomotief en tant Treinie. Boervrou 5 (54): 50-51 Ag. 1923. |
| Biesie, biesie, bame. Boervrou 6 (70), 71 D. 1924. |
| Adorasie. Nie voorheen gepubliseer. |
| Lank gelede in Nasaret. Met titel ‘Lang geleë in Nazareth’ in Kerkbode 16 (6): 182 F. 10, 1926. |
| |
Deel 5 Om te sing
| Kalwerliefde. Nie voorheen gepubliseer. |
| Die penkop. Nie voorheen gepubliseer. |
| Vanmelewe. Boervrou 7 (73): 4 Mr. 1925. |
| Die Swaeltjies van Hermanus. Nie voorheen gepubliseer. |
| Die moeder by Irene. Met titel ‘Die moeder te Irene’ in Boervrou 5 (58): 13 Ja. 1924. |
| Die diepste smart. Nie voorheen gepubliseer. |
| 10 Oktober. Nie voorheen gepubliseer. |
| Land, Volk en Taal. Nie voorheen gepubliseer. |
| Lied van die Volkskool. Met titel ‘Lied van die Hoër Volkskool, Heidelberg’ in Hg. 10 (196): 11 D. 11, 1925. |
| Die Pêrel se klokkies. Nie voorheen gepubliseer. |
| Studentelied. Nie voorheen gepubliseer. |
d. Visser en Marais: 'n ‘bewerking en 'n ‘oorsetting’: Onder die titel ‘Verplante blommetjies’ (vgl. hierbo onderafdeling c) verskyn in die bundel o.m. die gedig ‘Sy’ (nommer IV). Dit het aanvanklik, soos daar vermeld, in Die Huisgenoot van 12 Februarie 1926 verskyn onder die titel ‘Peggy Mitchell’. In die tydskrif het Visser se gedig egter geselskap gehad. Op dieselfde bladsy, langs mekaar, soos die onderskrif by die
| |
| |
titel ‘Peggy Mitchell’ verduidelik, ‘Drie afsonderlike oorsettings uit die Ers van Raferty’. Visser se oorsetting verskyn onder die nommer II in die middel, presies in dieselfde vorm as wat dit later in die bundel onder die titel ‘IV. Sy’ verskyn, maar dan met die onderskrif: ‘Afrikaanse bewerking (my kursivering) van A.G. Visser.’ As I verskyn die ‘Engelse oorsetting’ van James Stephens, as nommer III die ‘Afrikaanse oorsetting van Eugène N. Marais’. Wanneer Marais later sy ‘oorsetting’ onder die titel ‘Peggy Mitchell’ in sy Versamelde gedigte opneem, staan onder die titel in kursief: ‘Verwerking van die Ierse gedig deur Rafferty’. (Die Huisgenoot het dus verkeerd gespel of gedruk aan die Ier!) Hier volg nou Stephens en Marais se oorsettings (afgesien van die genoemde nommers is daar geen ander titel as die oorkoepelende ‘Peggy Mitchell’ nie):
1
In modest, gentle dignity
Or as the open rose that takes no care
Will open on the sunny air
Bloom after bloom, fair after fair,
She is our torment without end,
She is our enemy and friend,
3
'n Lelie skraal en blank,
In gloed van geur en bloei,
Wat eers in sonlig bloos,
Vertwyfeling bring sy jou en my,
Dan vreugde weer - en wee
(‘Ten einde sy tegniek te verbeter, het Visser en Marais verskillende vertalings uit Engels, Frans en Duits as oefening saamgemaak ...’ - F.G.M. du Toit: Eugène N. Marais - Sy bydrae tot die Afrikaanse letterkunde, Amsterdam 1940, bl. 145.) |
|
Auteursrechtelijk beschermd