Alle de gedichten. Deel 2

[p. 171]

Aan den vriendhoudenden Coridon.
1623.

Naar het Handschrift. Letterjuweel, 18.

[p. 173]

ONDER de Zeeuwsche dichters en bewonderaars van Anna Roemers vinden wij ook een Medicinae Doctor, met den min dichterlijken, maar eigenaardig Zeeuwschen naam van Lenart Puetemans, ook gespeld Peutemans. Wij kenden hem reeds als een bewonderaar van Cats, door zijn ‘lofdicht’ op diens Maechden-plicht, vóór de eerste uitgave van dat dichtwerk (1618) geplaatst¹⁾, waar hij goed gevonden had in dezelfde dichtmaat een zestal regelen ‘Aen Jonck-vrou Anna Roemer Visschers’ op te laten volgen, in welke hij haar aandeel in dat door hem geprezen dichtwerk, min of meer in den naam van Momus, schijnt te betreuren²⁾. Van zijne hand is, in den Zeeuschen Nachtegael, een

1) Zie op bl. 23 het couplet beginnende: Een die onlangs, enz.

2)

Anna Roem van onse tijden,

Boven 't Nijden:

Eer van 't prachtich Amsterdam,
Numen uyt u moet gaen vissen

De ghewissen

Van de deucht, is Momus gram.

[p. 174]

gansch niet onbevallig lied ‘op haer onverwacht vertreck uyt Middelburch’, waarin ons de diepe droefenis, waarmede dit vertrek

Al de Herders van den lande,
Staende treurich op het strande,

vervulde, met aandoenlijke trekken geschetst wordt. Mopsus, Tytirus (sic), Coridon worden daarbij in 't bijzonder vermeld; Coridon vooral, die zijn ruischpijp opneemt om ‘het laetste dicht’,

Dat hy in de groene hoven,
In de Beemden van west-hoven,¹⁾
Met haer onlanx had' gesticht,

nogmaals te spelen.

Hier-en-tusschen;

aldus besluit de dichter:

Hier-en-tusschen is verdwenen
En de Nimph' niet meer verschenen,
Daer nu Coridon om sneeft,
Sijnen roem is nu gheweken,
Naer den Amstel en de Beken,
Daer sy hare weyden heeft.

Is dit, is misschien de dichterlijke dokter zelf, de ‘Vrinthouwende Coridon’, wiens ter onderhouding der vriendschap toegezonden ‘gift en brief,’ waarin verschijnselen van een on-

1) ‘Westhoven, daar oudstijds de Abten van Middelburg hun vertrek en vermaak hadden - eene der wellustige plaatsen van Walcheren, leggende rondom in groen geboomte, en versche diepe water-grachten, waarin de Visschen en Vogelen zich verlustigen.’ Gargon, Walchersche Arkadia. Leyden 1715. bl. 120, 1.
Zie verder over dit Westhoven der Tempelieren, Abten, Bisschoppen, Boreels, Reigersbergens, van de Perres (met van der Palm), laatstelijk der Boddaerts, van Lennep en Hofdijk Merkw. Kasteelen in Nederland. I. bl. 137 en volgg.

[p. 175]

gegrond wantrouwen en van een bedenkelijke jaloerschheid schenen door te stralen, door onze dichteres uit's Gravenhage in het aangenomen karakter van eene Herderinne, met het wedergeschenk van een gesneden roemer beantwoord wordt? Zij noemt zich daarbij met den in idyllen zekerlijk lang niet ongewonen naam van Silvia, maar waarom juist met dezen? Coridon zal het geweten hebben. Wij weten 't niet.

Zeeusche Nachtegael, I. bl. 78, 79.

[p. 176]

tekstkritische noten

dreijen, draaien. - boursch, boersch. - slecht, onkundig, eenvoudig. - mijn caertje, mijn waarde. - bralt, schittert.

Aen den vrinthouwende Coridon

Waerden herder die voor deesen
My hebt soo veel eer beweesen

Wat mistrouwt gij aen mijn gunst?

Ist om dat ic nae de cunst

Niet mijn woorden weet te dreijen
Noch behelpen can met vleijen?

Ach! al ben ic boursch en slecht

T'hert is danckbaer en oprecht.

Hoe souw Silvia begeeven
Coridon haer lieve leeven?

Die sij cuijsch en heylich mint

Niet als vryer, maer als vrint.

Meent gy dat het dertel vrijen
En de laffe courtosijen

Van den Haech my soo behaecht

Dat gij daer soo over claecht?

Neen mijn caertje, hoofsche treeken
Heb ic door en door gekeeken

T'Haechs gesnor dat prachtich bralt

Mij in t'minste niet gevalt.

T'soetste dat ic weet te wenschen,
is, dat ic van sulcke menschen,

[p. 177]

 

Die oprecht syn van gemoet

 

als vrindinne wert gegroet

 

Die k' weer (sonder vrees van Roemen)

 

Mach met lieve naempjes noemen.

 

Dit docht mij dat ic bevon

 

Aen Myn Zeeusche Coridon:

 

Die goet ronts is en mewaerdich

 

Vrindlijc, heusch, beleeft, en aerdich

 

Daerom is sijn gift en brief

 

Mij seer aengenaem en lief.

 

Als ic eens op groene weijden,

 

Had myn beesjes gaen geleyden,

 

En door hette mat en loom,

 

In de schaduw van een boom,

 

Ruste mijn vermoeide leeden

 

heb ic op dit glas gesneeden.

 

T'geen ic van een hoveling,

 

Op een briefje corts ontfing.

 

Om de leege plaets te cieren

 

Greep ic in haer snorrent swieren

 

Dit gewieckte lichte goet

 

Onbelaen van vlees of bloet

[p. 178]

 

Dat ic self nauw weet te noemen

 

k' sloech mijn oogh oock op de bloemen

 

Die daer keeken uijt het gras,

 

daer ic bij geseeten was.

 

Versche bloemjes, schoone spruijtjes,

 

Lieve blaetjes, soete cruijtjes

 

Die jck vlechten souw te gaer

 

Om u op het jeuchdich haer

 

Van mijn Herder-maet te schicken

 

Saem geknoopt met vrinschapstricken,

 

Soo hy hier aen onsen cant,

 

Was gecomen uijt sijn lant.

 

Eevenwel sal ic u plucken

 

En u op dees Roemer drucken

 

Om te senden daer ic gis

 

Dat hij tegenwoordich is.

 

Wilt dees gift jn danck aenvaerden

 

Groot van gunst, maer kleijn van waerden,

 

Eedel Herder! op dat gy

 

Altemet eens denckt om Mij.

 

Silvia

 

Den 20 februwarij A^o 1623

Dit gewieckte lichte goet, enz. Vlinders. Men denke aan Hooft's,
Soo 't u, met diamant, lust op een glas te stippen:
'Tis in de vlinderteelt. (Uitg. Leendertz I. 183).
Of moet het snorrent swieren, in den vorigen regel, ons veeleer aan juffers, z.g. glazemakers of rombouts, doen denken? Wij weten, dat ook deze begunstigde voorwerpen voor het diamantstift waren.

februwarij; eigenlijk het seizoen niet om, ‘door hette mat en loom,’ met de schaapjes, in de schaduw van een boom uit te rusten en de vlindertjes en bloempjes, die men rondom zich ziet, ‘op een Roemer te drucken!’ Ernstige waarschuwing aan commentatoren om, bij gebrek van dagteekening, niet met al te veel zelfvertrouwen, uit de atmosfeer, waarin hen de inhoud verplaatst, tot den tijd der vervaardiging te besluiten.