Alle de gedichten. Deel 2

[p. 159]

Biddags-bede
1622.

Naar het Handschrift. Letterjuweel. 13.

[p. 161]

DE twaalf jaren van het Bestand waren in 1621 ten einde geloopen, de vijandelijkheden hervat. ‘Op het uytgaen van den Trefues’ was tegen den 7 April een ‘Algemeene Biddagh’ uitgeschreven; een ‘Algemeene Vasten ende Bededach’ tegen den 4 Augustus, als ‘de vyandt hem wederomme met eene Extraordinaire groote krygsmacht te veldt (had) begeven, ende gereet was daer mede te marcheren, ende zyn desseins tegen dese Ver. Nederlanden te exploicteren.’ Drie algemeene Vast- en Bededagen werden in 1622 gehouden. De eerste, 22 Juni, naar aanleiding van den tocht in Brabant onder de Prinsen Maurits en Frederik Hendrik; de tweede, 21 September, naar aanleiding van de belegering van Bergen op Zoom, door Spinola; de derde, ‘om Godt te dancken voor zyn bewesen weldaden, ende genadighe bescherminge tegens 't gewelt onser vyanden, soo int ontsetten van Bergen op Zoom, als andersints.’ Was het op den eersten, of op den tweeden - de derde

[p. 162]

komt hier, dunkt mij, minder in aanmerking - dat onze dichteres zich tot de tolk van dat boetvaardig godsbetrouwen maakte, hetwelk men op dagen als deze van haar volk verwachtte, in een gedicht, waarvan het door ons gevolgde Handschrift het jaartal 1622 voert, en dat in Mei 1623, in de derde afdeeling van den Zeeuschen Nachtegael in 't licht verscheen?

Kist, Neêrland's Bededagen en Biddagsbrieven. 2^e Dl. 118-121. Zeemsche Nachtegael, III. bl. 19, 20.

[p. 163]

tekstkritische noten

sijcht, daalt. - schreyt, doorgehaald sucht. - vergen, dringend vragen. - kennen, erkennen. - bevonden, de Z. Nachtegael heeft gevonden.

Gebet op den beedach
An^o 1622

O Eeuwich groote Godt, die een beangst gemoet

En een gebrooken hert (voor t' reutelende bloet

van het geslachte vee) aen neemt als Offerhanden
Soo dickmael als wij dat tot uwer Eeren branden

Op t' altaer van t' Geloof. Siet neer, ach siet ons aen

Laet u bedruckte kerck niet hulpeloos vergaen.

De damp klimt inde lucht van veel benaude suchten
Die moedeloos vol moet tot uwe goetheijt vluchten.

Wie moeloos door de sondt schier inder hellen sijcht

Die moedicht u genaedt dat hy ten Heemel stijcht,

En bid, en smeeckt, en schreyt, en derf om bystant vergen
Die hij niet heeft ontsien tot grimmicheyt te tergen.

Wij kennen onse schult! en vallen in Ootmoet,

Eendrachtich met berouw, u Magesteyt te voet

Belijden dat niet een is onder Ons bevonden
Die niet gepropt is vol verdoemelycke sonden

Door t' overtreeden van u wetten en geboôn,

Hebt melijen met ons, om t' lyen van u Soon.

[p. 164]

 

Doet ons vijanden siên, die trots sijn en vermeeten,

 

Dat gij ons tuchten wilt, maer niet en wilt vergeeten.

 

Laet u verdrieten dat ons herten leet en klacht,

 

Van hun wel spijtich, dreuts, en schamper wert belacht:

 

Helaes! keert u tot ons, op dat ons bitter schreijen

 

In vreucht verkeert en wy met sang u lof verbreijen.

ons vijanden, De Z. Nacht. heeft onse haters. - Dat gij ons tuchten wilt, de Z. Nacht. heeft: Dat ghy ons wel castijt. - dreuts, Zie bl. 153. - verkeert, de Z. Nacht. heeft verkeer.