Alle de gedichten. Deel 2

[p. 37]

Aan Huig de Groot.
1619. November.

Naar het Handschrift van Const. Huygens, bij de Kon. A. v. W.

[p. 39]

DE drieëntwintigjarige Huygens volgde in April 1619 den Heer van Sommelsdijk naar Venetië. Als hij in Augustus van datzelfde jaar van daar terugkwam, vond hij Huig de Groot tot levenslange gevangenschap veroordeeld, en zat deze sedert twee maanden op het slot Loevesteyn.

Een klaagdicht, door Anna Roemers aan den roemruchtigen gevangene gericht, kwam hem ter hand, en daar dit ook zijnen dichtgeest opwekte, heeft hij ook dit voor de vergetelheid bewaard, door het met de versregelen, die het hem in de pen gaf, in zijn geheel uit te schrijven. Wat deze laatste betreft, zij vonden, ofschoon waarschijnlijk weder om andere, voor den aanstaanden Secretaris van drie Oranjevorsten gewichtiger, redenen, evenmin als zijn weerklank op het Sonnet aen de Sanggoddinnen, in zijne gedrukte werken een plaats.

[p. 40]

tekstkritische noten

verwondert, thans zegt men bewonderd, met een betrekkelijk nieuw woord.

Aen myn heer De Groot.

Bedeckt u gulden hooft, o Sonne, want dees lien

Beminnen duysterheyt en willen 't licht niet zien,

Maer dunckt het u niet goet daer andre me t' ontrijven
Zoo bidd' ick u dat ghy wat in de hoocht wilt blijven,

Ick vrees' indiense u slech costen comen by,

Ghy zout gevangen zijn en dapper inde ly.

Ick waerschouw u, en wilt ghy my noch niet gelooven,
Zoo siet eens hoe dat hier zoo deerlyck is verschoven

Zoo naeuw bewaert en in peryckel vande doot

Het licht van onse eew, die brave Huych de Groot.

Wiens loffelijck gerucht de werelt over dondert,
Wiens treffelijck verstandt van yeder werdt verwondert.

Wie zal beletten nu dat haet en onverstandt

Niet en verdelgen dit cieraet van Nederlandt?

Ach, ach, was 't in mijn macht, ick waechde graech mijn leven
Om aen mijn Vaderlandt een sulcken man te geven,

Een sulcken man segg' ick die niet heeft sijns gelyck,

Dien smyt het wreet geval zoo clackloos in het slyck.

Een sulcken man helaes werdt nu geworpen neder
Daermen om wenschen maer niet licht zal crygen weder.

[p. 41]

 

En belcht u niet myn heer, indien een slechte maecht

 

Die U verheven geest op 't alderhoochst behaecht,

 

Haer pen set op 't pampier, wiens hart u meer is gunstich,

 

Als wel haer scryven is geleert, geciert, oft kunstich.

 

En dat ick van u loff het grootste deel swygh still,

 

Gelooft het is van vrees, en geensins door onwill.

 

 

 

Anna Roemer Visschers.

[p. 42]

tekstkritische noten

over-vrouw, bovenvrouwelijk, meer dan vr. - geleerde tranen, niet z.v.a. gemaakte tranen, maar: de tranen uwer geleerdheid. - zal selver syns vermanen, zelf zich als gekomen aanmelden. - haer - zal roemen, zich zal beroemen. - zeyssem, in Utrecht nog altijd gebruikelijk voor: zeisen, zeis. - at certe coelum patet; aldus, en niet, zooals ik in mijn uitgave van Ovidius lees (Metamm. VIII, 186), at coelum certe patet.

Op't claechdicht van Anna Roemer Visschers aen den heer Grotius.

Swycht rym-beroemde tongh, still over-vrouw verstandt,

Wacht letter-rycke pen, rust ruste-loose handt,

En ghy medooghend oogh, spaert u geleerde tranen.
De rechte schreyens-tijdt zal selver syns vermanen;

Wanneer haer (Och! off noyt) een altijdt wrede doodt

Zal roemen t' onser spijt den overgrooten Groot

Te hebben doen betreên de veer-schuyt aller zielen.
Wat segh ick, schreyens tydt? Noch zalmen dan de wielen,

Noch de Victorie-Coetz van 's werelts wonder-faem

Zien voeren d'eere-vracht van synen trotsen naem.

Hoe zouden van nu aff dry wallen en dry grachten
Dien meer als Dedal-geest besluyten en versmachten,

Daer van bekennen zal d'oyt onverwonnen doodt

Op sulcken harden stael is myne zeyssem loodt.

Constanter. 17^o November 1619.

Terras licet, inquit, et undas
Obstruat, at certe coelum patet, ibimus illac.
Handschrift K.A.v.W.

gunstich, genegen.