Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 3

Hoe die sarrasine den pays nemen, ende optie kerstine comen. .xxvi.⁺

‘Na desen pays, die nu ter ure
Was al die werelt dure,¹⁹⁶⁷
Soe sal alse grote [vrese] comen
Alse vore nie was vernomen,
Want, alse die liede hier in sijn⁺
In desen pays, in desen termijn,
Sone selense gene vrese ontsien,
Dat hem mach nemmermere gescien.

Daerna selen ander dage in desen

Comen, die so vol selen wesen,⁺
Van allen rouwe boven al,
Ende daer men op wenen sal,
Met jammerliker stemme mede.
Die propheten der minscelijchede,

+ Cap. 26. vs. 1-48: zie aant. bij cap. 22 (1023 D-1024 B; zie aant. bij cap. 16)

1967 dure = door.

+ (5)

+ (10)

[p. 321]

1980

Om die vrese der destructien daer,⁺

 

Selense die doet begeren vorwaer,

 

Ende selen secgen, dor desen toren:¹⁹⁸²

 

“Wach! dor wat si wi geboren.”

 

Si selen begeren daer met allen,

1985

Dattie berge op hem vallen.⁺

 

Ende den rouwe alre rouwichede,¹⁹⁸⁶

 

Ende die felheit alre felhede

 

Bedecke nu hier ter stont¹⁹⁸⁸

 

Ende alle dage sal dan cont

1990

Manslacht werden, ende ongerechtheit.⁺

 

Dat salmen vor niet tellen gereit.

 

Ende dit selen heydinen bestaen,¹⁹⁹²

 

Alsic u sal secgen saen.

 

Want, alse die heydinen weten dat,

1995

Dat dese pays dus es gesat,⁺¹⁹⁹⁵

 

Daer ic hier te voren af seide,

 

(Dit was .i. seker wareide),

 

Ende si weten dat dus staet,

 

Datmen daer in den lande gaet

2000

Sonder wapene, ende sonder vresen,⁺

 

Hebbensi dus gesproken te desen:

 

“Die kerstine wille wi gaen doden saen nu,

 

Met onsen wapenen, secgic u,

 

Want si sonder wapene sijn,

2005

Ende sonder cracht mede, in scijn.”⁺

+ (15)

1982 toren = leed, verdriet

+ (20)

1986 rouwicheit = bittere droefheid

1988 bedecke: het werkw. bedecken heeft blijkens het M.W. slechts één beteekenis ‘geheim houden’. Deze kan hier kwalijk passen. De Latijnsche tekst heeft: dolor dolori iniquitas iniquitati in eis accumulabitur. Verdam (M.W., I, 1660) oordeelt, dat bedecke (en hij stelt vragenderwijs voor: mi i. pl. v. nu) verkeerdelijk accumulabitur weergeeft. De zin is toch voldoende duidelijk

+ (25)

1992 bestaen = verrichten

+ (30)

1995 gesat = gezet, gesteld.

+ (35)

+ (40)

[p. 322]

 

Ende aldus selense die kerstine dan,

 

⁺ Met morde, met rove striden an,

 

Ende selent strueren harde sere,

 

Ende onderdoen menigen here,

2010

Ende vele conincrike winnen,⁺

 

Ende strueren die stede oec daer binnen.’

 

Dit sal doen die rouwe fijn,

 

Die ic vore maecte in scijn.

+ bl. 86 b.

+ (45)

1983 geboren hs.: getoren (emend. Verdam, Tijdschr., 1, 293) 1992 vóór het vs.: 2002 vóór het vs. staat het alinea-teeken = 2003 wapenen hs.: wapēne.

2012 fijn hs.: sijn 2022 in het hs. komen vss. 2022 en 2023 in omgekeerde orde voor. De emendatie is van Verdam, Tijdschr., 1, 293 2029 vóór het vs.: .