Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 3

Hoe die structie vanden papen weder gewroken sal werden. .xxiiij.⁺

‘Ende alse dit algader es gesciet,
Also alsmen anden leu siet,¹⁸⁹⁸

+ Cap. 24. Zie aant. bij cap. 22 (1019 D-1020 A; zie aant. bij cap. 16); opschr.: structie: dit woord staat niet in het M.W. Het hoort bij struweeren, d.i. verwoesten (vgl. ook vs. 1943). Immers, met de beteekenis ‘constructie’ geeft de titel geen zin, daar constructie, eig. een goede daad, niet hoeft gewroken te worden. Destructie van den papen kan niet zoo opgevat worden dat papen of een kloosterorde zijn verwoest, want daar is nergens spraak van geweest: de snoode broeders toch (uit de voorgaande hoofdstukken) zijn eenvoudig tot inkeer gekomen. Deze passage kan men bijgevolg niet anders opvatten dan aldus: de verwoesting aangericht door de papen. Gewroken: van gewreken=wraak nemen aan iets, straffen

1898 leu: vgl. Velthem, b. VII, vs. 1365 en vs. 1401 v.v.

[p. 318]

 

In dat boec van Scivias,

1900

Dattie leu hard ende starc was

 

Boven ander diere, om dat,⁺

 

So selen die liede daer ter stat,

 

Overmids die vrese van gode,

 

Ende niet van en genen gebode,

1905

Wrede stride selen beginnen,

 

Ende werden vele groter onminnen,⁺

 

Ende menich sal dan comen ter doet,

 

Ende vele stede in groter noet,

 

Ende gebroken werden daernaer.’

1910

Aldus seit Huldegard overwaer:

 

⁺ ‘Gelijc dattie man met siere cracht⁺

 

Dat weke wijf heeft onderbracht,

 

Also selc es die leu, die fiere,

 

Dat hi verwint al ander diere,

1915

Ende also gelike die wreetheit sal

 

Van elken manne over al:⁺

 

Deen opten andren, wesen dan;

 

Met wat quaetheiden dat hi can

 

Sal deen den andren also verteren,

1920

Bider verhoellen vonnessen ons heren.

 

So wonderlijc sal dit gescien,⁺

 

Ende so haestelike, so onversien,

 

Dat gene goede en can geweren,¹⁹²³

 

Deen en sal den andren deren.’

+ (5)

+ (10)

+ bl. 85 f.

+ (15)

+ (20)

+ (25)

1923 geweren = afweren, verhinderen

1899 van Scivias hs.: noch scinias 1905 selen: niet zoo zeker is het, of hier dient geëmendeerd, daar Velthem's taal niet zelden slordig is.