Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 3

Hoe die Grave van Loen met dien van Ludeke plechte, ende hoe die biscop te sinen quam .xxvii.⁺

In desen dat dese dinc gesciede,
Die ic hier nu bediede,
So werd die grave van Loen ontboden,¹⁸⁵⁹
Ende dat hi quame, ende teser noden
Den lande bistonde aldaer,⁺
Si soudent hem lonen wel daernaer.
Om dit es hi met hem getogen,
Dus werd dit orloge meer vermogen.
Doen voer die biscop, dat wel wet,
Opten grave van Loen met,⁺
Ende verbat siere dorpe daernaer.¹⁸⁶⁷
Alt gravescap was oec vorwaer
In alle dorpe gemaect vast
Met hameiden, iegen den last
Die hem die biscop pijnde te doene.⁺
Dus voer die biscop alse die coene
Op sine viande, dat verstaet,
Ende dede hem dicwile quaet.
Ende emmer, als hijt hadde gedaen,
So es hi hem in Brabant ontgaen.⁺
Ende alsi daer in was, alsict versta,
Sone dorste hem niemen volgen na,

+ Opschrift: plechte = een verbond sloot

1859 grave van Loen = Arnout V, graaf van Loon en Chiny, voogd van Luik (1279-1328), zoon van Jan en Maria, gravin van Gulik

+ (5)

+ (10)

1867 verbat = verzocht om hem in den oorlog bij te staan.

+ (15)

+ (20)

[p. 226]

 

Want sine dorsten niet aldoe

1880

Op Brabant doen, ic secgu hoe.

 

Si dochten, haddense yet mesdaen,⁺

 

Dat dan in staden hadde gestaen

 

Die van Brabant den bisscop gereet.

 

Aldus so waest daer lange beleet,

1885

Tot opten somer, dat verstaet.

 

Daer was binnen menich raet⁺

 

Ende perlement gedreven met,

 

Ende ember so werd daer belet

 

Dat achter bleef die soendinc.

1890

Nu gesciede om dese dinc,

 

Dat men in Brabant luden dede⁺

 

Te storme, ende crieerde mede,

 

Ende maecten een geruchte groet,

 

Den Biscop te hulpen tsiere noet.

1895

Ende om dat so werd dan saen

 

Een dach genomen, sonder waen,⁺

 

Datmen te perlemente soude comen.

 

Int leste so werd opgenomen,

 

Ende versoent tuscen die heren,

1900

So dats die biscop had meer eren

 

⁺ Dan der ander enich dede.⁺

 

Om dit orloge so was oec mede,

 

Alse lange alst geduerde met,

 

Dat hof te Denant geset,¹⁹⁰⁴

1905

Dat te Ludeke pleget te stane.

 

Niet lange na dit, na minen wane,⁺

 

So geviel dat een twest

 

Tuscen Sen[t] Truden werd gevest,

 

Ende die van Leuwe, dat verstaet,¹⁹⁰⁹

1910

Ende met ere [ver]radeliker daet

+ (25)

+ (30)

+ (35)

+ (40)

+ bl. 78 a.

+ (45)

1904 Denant = Dinant

+ (50)

1909 Lewe = Zout-Leeuw, stad in Brabant, 33 km. ten O. van Leuven.

[p. 227]

 

Worden die goede cnapen verslegen,⁺

 

Ende gevaen oec daer iegen

 

Vander side van Leweward.

 

Dit bleef aldus in ee[n] ruward^{19141914-1915}

1915

Staende tuscen hem alsoe.

 

Doe dese hem spreken die hertoge toe:⁺¹⁹¹⁶

 

Dat si hem beterden saen oec dat,

 

Oft hi soude belicgen die stat.

 

Doe werd dit opgenomen vordane,

1920

Ende men liet uut die gevane,

 

Ende also bleef dit doe saen,⁺

 

In weet hoet vord sal vergaen.

+ (55)

1914 dit = deze twist; ruward = gevaar van vredebreuk (cf. Verdam, M.W., VI, 1317, i.v. rewaert 7)

1914-1915 Verdam, M.W., VI, 1318, verklaart deze vss. als volgt: er bleef tusschen hen een toestand van gewapenden vrede (van gevaar), van voortdurende vijandschap, die wel niet geregeld aanleiding gaf tot gevechten, maar toch beide partijen dwong op hunne hoede te zijn en zich voor gevaren te hoeden

+ (60)

1916 dese = lees dede

+ (65)

1908 Sent Truden hs.: sentruden 1910 verradeliker hs.: beradeliker, emend. Verdam, M.W., I, 901.

1913 Leweward hs.: Lewe w'd 1914 een hs.: eer, emend. Verdam, M.W., VI, 1318, i.v. rewaert; ruward hs.: ruw'd Opschrift: wordene hs.: w'dene, sconinx hs.: scô 1931 coninx hs.: .cô.