Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 3

Vanden tempeesten die nu gescieden in desen tiden .x.

Int ander iaer oec na desen⁶⁶⁵
Dat dit wonder had[d]e gewesen,
So was die winter herde quaet,
Van groten regene, dat verstaet,
So datmen niet gesayen conde.⁺
Ende inden somer oec begonde
Te reine, dat eer yet lanc
Dat somercoren al verdranc
In Hollant, ende in Zelant mede,
Ende elre oec in meniger stede,⁺
In Brabant oec al, overal
Daer nederlant was ende dal,
Dat verdranc altemale,
Ende twater bleef also wale
In die beemde staende daer,⁺
Tot Sinxenen wel naer,⁶⁸⁰

665 Int ander iaer = 1315

+ (5)

+ (10)

+ (15)

680 Sinxenen. In 1315 viel Sinksen op 11^den Mei.

[p. 181]

 

Alse oft een zee had gewesen.

 

Hieraf was menich in vresen

 

⁺ Van dier tiden die volgen souden,

 

Alst oec dede herde boude.⁺

685

Want int ander iaer, Godweet,

 

Werd die dierste tijt gereet

 

Die nie werd gesien daervoren,

 

Als gi hier na selt horen.

 

Dit gesciede wide ende side⁺

690

Vanden water dit getide,

 

Dit benam den wijnwas mede,

 

So dat hi verdierde in elke stede,

 

Ende opten ogest oec, sonder waen,

 

Alse die liede waenden sijn ontgaen,⁺

695

So ginct weder so sere,

 

Dat ginc hem somen uten kere,

 

Want dat coren was sere verteert,

 

Entie liede en wisten waerweert,

 

Omdattie ogest verlincde daer.⁺⁶⁹⁹

700

Viertien nacht reinet openbaer,

 

So dat gars oec om das,

 

Dat in die beemde gewassen was,

 

Altemale oec verdranc.

 

Aldus so werd die tijd so lanc,⁺

+ bl. 73 f.

+ (20)

+ (25)

+ (30)

+ (35)

699 verlincde = vertraagd werd, zie Verdam, M.W., i.v. verlengen, intr.⁵⁾, kol. 2014.

+ (40)

[p. 182]

705

Eer ment ge[oos]ten mocht aldoe,

 

Dat menich werden most onvroe.

 

Dat coren dat te velde stoet,

 

Dat hadde doe so cranken spoet

 

In te doen, om weders wille,⁺

710

Het bleef som liegen stille

 

So lange dat verrotte al.

 

Dusdaen verdriet ende mesfal

 

Gesciede in Brabant te vele steden,

 

Oec sagic selve terre steden⁺

715

Int land van Reen, daer ic leet,⁷¹⁵

 

Omtrent onser Vrouwendach gereet^716-717

 

Die in Evenmaent oec es,

 

tSelker stat quam, sijt seker des,

 

Daer dat water was so groet,⁺

720

Datter die evene in lach ende vloet,⁷²⁰

 

Ende metten scove sagic [se] staen

 

Opt felt verrotten, sonder waen.

 

Dat selve, datten lieden aldaer

 

Van vore bleven was, vorwaer,⁺

725

Dat benam hem nu die regen al:

 

Dus haddens kinlijc ongeval,

+ (45)

+ (50)

715 land van Reen = land van Rien (het oude pagus Riensis, dat overeenstemde met de dekenij van Antwerpen)

716-717 onser Vrouwendach... in Evenmaent = 8 September

+ (55)

720 evene = haver; lach ende vloet = lag te drijven.

+ (60)

[p. 183]

 

Bede van vore, ende van na,

 

Ic dochte also, alsict versta,

 

Dat wijs verdient hebben sware⁺

730

Dat wi hebben dese quade iare.

+ (65)

Var. Sp. G.F.

693 op den oogst
694 Als d.l.w. sniden gaen
695 ghinct reghen w.
696 D. hem some ghinc u.k.
699 Op dat die oost verlingde d.
700 nachte reghendet vorwaer
701 dat het gras
702 beemte
704 Het eerste so ontbr.

684 herde: in het hs. voluit 698 waerweert hs.: w'weert 700 tusschen nacht en reinet is een letter m door den kopiist doorgehaald 704 werd': in het hs. voluit.

Var. Sp. G.F.

705 Eer men geoosten mochte doe
706 Dats die menige wart onvroe
708 doe hadde
709 doene oms w.w.
710 legghende
714 tere
715 van Triere, d. ic reet
716 d. godweet

705 Eer ment hs.: Eerment; geoosten hs.: genieten (zie var., en vs. 707) 706 werden hs.: w'de 721 sagicse hs.: sagic, emend. Verdam, M.W., II, 750, i.v. evene.

732 in margine door een latere hand A. 1314, xiii. hondert hs.: xiii. 733 werd: in het hs. voluit 735 Beyerenlant hs.: Beyeem lant 738 Want hs.: Wat.