Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 3

Des keysers feeste, die hi helt daerna, met sine doet .ljj.

In ogeste op onser Vrouwendach,
Daer men vele af secgen mach,
Hielt die keyser Heinric feeste,
Ende dede gebieden minst ende meeste
Wie dat wil, al openbaer,⁺
Dat hi te Rome come daer,
Ende ete ende drinke ende si blide.
Des dages vroe wel betide,
Da[de] die keyser messe anvaen
Ende wilden onsen here ontfaen,⁺
Ende broeder Bernard dede de messe,
Daer men af seget dese verraetnesse,

+ (5)

+ (10)

[p. 144]

 

Dat hi den keyser vergaf aldaer

 

Metten sacramente inden outaer.

3190

Wantmen doet ons verstaen⁺

 

Dat hi tvenijn had gedaen

 

Tusscen nagel ende vleesch, wet dat,

 

Van sinen d[um]e ende, alst ter stat

 

Die keyser ontfinc dat sacrament,

3195

So keerdyt ende winde daer omtr[e]nt⁺

 

Ende veninet al sonder waen,

 

Dit dede mi sijn coster verstaen.

 

Ende doe messe gesongen was,

 

Gincmen eten saen na das.

3200

Die keyser was daer hoge geseten,⁺

 

Maer was daer blide over dat eten.

 

Die keyser sende broeder Bernarde³²⁰²

 

⁺ Van vor hem een gerechte warde

 

Met ere scotelen selverijn.

3205

sAnderendages, na dese feeste sijn,⁺

 

Vorense daerbi ende wonnen saen

 

Een steine molen, hebbic verstaen.

 

Daer lagensi .jjjj. dage stille alsoe

 

Ende broeder Bernard was mede doe.

3210

Daer werd die keyser so ontdaen,⁺

 

Dat hine mochte riden no gaen,

 

Want venijn wrachte in heme.

 

Doe droechmen alsic verneme

 

Op een orsbaer tot Bo(e)n Covent.³²¹⁴

3215

Dus bleef hi licgende recht omtrent⁺

 

Tot op Sent Bertolomeusavont,³²¹⁶

 

Ende rechte, optie selve stont

+ (15)

+ (20)

+ (25)

3202 Bernard, zie vs. 3153

+ bl. 71 c.

+ (30)

+ (35)

3214 Bon Covent = Buonconvento, gemeente in Toscane (provincie Siëna), 23 kilom. ten Z.-O. van Siëna en op den linker oever van den Ombrone

+ (40)

3216 Sent Bertelomeusavont = 23 Augustus 1313.

[p. 145]

 

Dat hi starf, een lettel vor dien,

 

So was broeder Bernard gaen zien

3220

Wat die keyser dade. Daernaer⁺

 

Alsi sine doet sach openbaer,

 

Maecti hem weder in dat keren.

 

Doe vraechden hem daer die heren

 

Wat die keyser dade? Hi seide

3225

Hi hoept wale. Ende sonder beide⁺

 

Dedi .jj. legele vollen met wine,

 

Ende maectem hene stillekine.

 

Doemen des geware werd daer,

 

Ende die keyser doet was daernaer,

3230

Volgedemen hem doe na gereet,⁺

 

Maer hi was hem ongereet

 

Want hi ontfoer hem te Cene.³²³²

 

Si vingen sinen cnecht na tgene,

 

Ende die liede, sonder waen.

3235

Hoe die dinge waren vergaen,⁺

 

Wat magic u secgen hieraf meer?

 

Dus bleef die keyser doet haer heer

 

Ende sanderdages oec daerna

 

Vordemen te Pise, alsict versta,

3240

Met groten sere vordemen voren⁺

 

.xjj. orsse, als wijt horen,

+ (45)

+ (50)

+ (55)

3232 Cene = Siëna.

+ (60)

+ (65)

[p. 146]

 

Van sinen wapinen ende op met

 

.xjj. ridders waren geset,

 

Gewapent also na die maniere

3245

Tot onser Vrouwen, dat hi sciere⁺

 

Werd begraven na keysers warde,

 

Daer menich sere om mesbarde.

 

God hoede sine ziele van miswinde!³²⁴⁸

 

Dit es vanden viften boeke dinde.

+ (70)

3248 miswinde = zedelijke dood, de hel.

3193 dume hs.: dinne, Lelong drukt dinne 3194 sacrament hs.: sacram't 3195 omtrent hs.: omtrint 3203 een hs.: .i.; warde hs.: w'de 3207 Een hs.: .j. 3214 een hs.: .i.; Bon Covent hs.: Boen Covent 3215 omtrent hs.: o'trent.

Var. Sp. G.F.

3225 hoopte
3226 twe vlesschen
3227 maecte hem henen
3230 doe ontbr.
3234 Entie l.
3236 u h. of s. mere
3237 die here
3241 XII orssen untvercoren

3218 een hs.: .i.

Var. Sp. G.F.

3242 wapine e. daer op m.
3244 in dier m.
3245 Te o. Vr. daer na sc.
3246 Wart hi b.
4248 miswende
3249 Dits - tende

3245 Vrouwen hs.: vrouwen 3246 warde hs.: w'de 3247 mesbarde hs.: mesb'de.