Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 3

[p. 79]

tekstkritische noten

Var. Sp. G.F.

Opschrift: Hoe d.k. tCapitoel wan mit stridender hant, enz.

2044 hadde
2045 hem ontbr.
2048 te Capitoneum waert
2049 deder oec
2050 maken
2051 tribucke d. hi mede te tiden
2052 mede
2054 Een stuc, dat si in allen uren
2055 Enghene
2058 d. in p.

Opschrift: Capitoel hs.: Cimpoel 2046 Capitoleward hs.: capitone w'd 2047 vard in het hs. voluit 2051 tribuke hs.: t'buke 2055 Eugeen hs.: en geen.

Hoe die keyser C[a]p[it]oel wan en die biscop van Ludeke doet bleef .xxxj.

Dus als die keyser had gewonnen
Ter Minderbroeder ende hem ontronnen
⁺ Die viande te Capito[l]eward,²⁰⁴⁶
Setti derwerd sine vard
Ende belachse daer in gerede⁺
Hi dede daer oec rechten mede
Ende maecten catten ende bliden
Ende tribuke, daer hi te dien tiden²⁰⁵¹
Den casteel met wilde asselgieren.
Si lagen daer in deser manieren⁺
Gesticke, dat si alle uren²⁰⁵⁴
Engeen tijt lieten geduren
Die van binnen, dat verstaet;
Entie van binnen daden oec quaet
Den keyser dicke ende pijnlijchede.⁺
Nu geviel in desen onvrede

+ bl. 67 c.

2046 Capitone = Capitolium

+ (5)

2051 tribuke = driebok, stormram (ofra. trebuchet)

+ (10)

2054 Gesticke = een tijd, een poos.

+ (15)

[p. 80]

2060

Dattie keyser had onboden

 

Op enen tijt van groten noden,

 

Dat niemen vanden sinen voer uut.

 

Ende hierbinnen quam een geluut⁺

 

Vanden vianden, dat verstaet,

2065

Entie biscop die niet en gaet

 

An skeysers gebot, hi was in hogen

 

Van dranke een lettel onvermogen,

 

Van enegen lieden reet hi daer⁺

 

Ende werd gevaen saen daernaer.

2070

Entiene daer hadden gevaen

 

Sloegen doet daerna saen,

 

Maer grote were, dedi eer;

 

Ende menigen slach ende menigen keer⁺

 

Ontfinc hi, eer hi daer bleef,

2075

Ende grote pine hi oec dreef

 

Eer hi daer werd verslagen.

 

Te rechte mochtmen sere clagen,

 

Want hi was goet in stride,⁺

 

Vroech ende spade in allen tide

2080

Was hi willech, dat verstaet,

 

Ende vrome was hi van alre daet,

 

Maer te haestich was hi mede

 

Dat benam hem sijn lijf ter stede.⁺

 

God moet siere zielen ontfarmen!

2085

Hieraf en die[n]t anders carmen,

+ (20)

+ (25)

+ (30)

+ (35)

+ (40)

[p. 81]

 

Want die doet es, dats om niet,

 

Datmen daer omme carmet yet.

 

Nu doen dit gevallen was,⁺

 

Sone reste die keyser niet vor das,

2090

Dat hi sal hebben gewroken.

 

Nu gincmen den casteel stoken,

 

So vreselike optie ure,

 

Dat beven dochten alle die mure.⁺

 

Den genen die daer binnen waren

2095

En(de) sach nieman so gebaren

 

⁺ Alse skeysers liede ginder daden:

 

Elc was daer also beraden

 

Alse daer vore doet te blivene⁺

 

Oft haer viande te verdrivene.

2100

Doe die van binnen dit vernamen,

 

Vloensi van daer alle tsamen,

 

Ende lieten t[C]apitt[o]l al stille,

 

Sere iegen haren wille,⁺

 

Si worden daer gesconfiert sere.

2105

Dus had die keyser daer die ere

 

Ende sine liede, dat verstaet,

 

Want hier was een so groete daet

 

Van lettel goet liede nu gedaen,⁺

 

Alse daer men noyt af dede verstaen,

2110

Dat hi tCapito[l]eum wan,

 

Daer op lach so menich man.

+ (45)

+ (50)

+ bl. 67 d.

+ (55)

+ (60)

+ (65)

Var. Sp. G.F.

2060 hadde verboden
2063 Ende ontbr.
2068 Van den 1.
2070-2071 Deze beide verzen ontbr.
2072 dede hi ere
2073 Inden volke van m. kere
2077 Wel te r. mach men cl.
2085 Hier of en diet
2062 uut hs.: vut 2063 een hs.: .i. 2066 An skeysers hs.: ans keysers 2067 een hs.: .i. 2084 ontfarmen hs.: ontf'men 2085 carmen in het hs. voluit 2085 dient hs.: diet.

Var. Sp. G.F.

2090 hi dit sel
2091 Hi ghinc nu d.
2095 En sach nie man volc so g.
2102 tCapitoel
2105 hadde
2107 een also groten
2108 goeder lude
2110 t Capitolium

2095 En hs.: Ende 2102 tCapittoel hs.: tcapittel 2107 een hs.: .i. 2110 tCapitoleum hs.: tcapitoneum.