Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 3

[p. 23]

tekstkritische noten

563 ontfaen hs.: otfaen, het verkortingstreepje werd door den kopiist vergeten 577 een hs.: .i. 581 sin hs.: si 582 sij hs.: sy 586 scoutheit hs.: scoonheit; pertien hs.: ptien 588 uutwerd hs.: wt w'd.

Hoe mijn her Gwi van den Torre den keyser wilde verraden .ix.

Nu hort, eer men wilde ontfaen
Den keyser wat daer was gedaen
In die stat. Die mijn her Gy
Van den Torre ende mede daerbi
Die van der stede algader⁺
Hadden gesworen met desen verrader,
Alse die keyser in ware comen,
Dat si hem dan souden begomen
Met haren wapen stillekine,
Ende als die keyser ende die sine⁺
Ongewapent alle waren,
So soudensi clagen hem daer naren
Over enen, die si sochten ter stede
Ende die oec dit lovede mede,
Dat hi een ketter ware groet⁺
Ende verdient hadde wel der doet.
Ende als die keyser daer over wilt rechten,
So sele wi coenlike op hem vechten
Ende slane doet, so si[n]wi vri.
Dus hadden geordineert daer sij,⁺
Eer die coninc was ingelaten.
Nu quamen si vort met desen baraten
Ende wroechden genen van ketterien,
Entie sco[ut]heit van skeysers pertien⁵⁸⁶
Vinc den genen daer ter stede⁺
Ende wilder varen uutwerd mede
Ende verbernen den genen alsoe.
Doe scoten die gene alle toe

+ (5)

+ (10)

+ (15)

+ (20)

586 scoutheit = schoutheet, schout.

+ (25)

[p. 24]

 

Die met haren Gwien daer,⁵⁹¹

 

Ende waenden den keyser wel daernaer⁺

 

Hebben vermort ende verslegen,

 

⁺ Maer daer waren die heren iegen.

595

Mijn her Gi van Vlaenderlant⁵⁹⁵

 

Ende menich vrome seriant

 

Entie s[c]outheit keerde oec doe⁺

 

Optie gene. Doen si alsoe

 

Die dinge sagen gescepen daer

600

Trocken si alle achter daer naer

 

Ende gebarden oft were niet,

 

Dat si wilden doen. Nu siet⁺

 

Wat groeter wondere hier gesciede,

 

Dattie keyser met lettel goet liede,

605

Som gewapent ende som niet,

 

Een stat altemale vor hem vliet.

 

Dits een wonder te telne groet,⁺

 

Dat hi met so cleinre conroet

 

So sterke stat dwingen mochte.

610

Diene binnen met stride versochte,

 

En had onse Here kinlijc gedaen,

 

Hine hadde van daer niet ontgaen.⁺

 

Doen die keyser dit vernam

 

Dat aldus die sake quam

615

Enten te besten aldus verginc,

 

Doen dedi daer om gene dinc

 

Den genen, die daer was gevaen⁺

 

Optie marct verbernen saen,

 

Waest lief of waest hem leet.

620

Dit was den genen een quaet beheet,⁶²⁰

591 haren Gwien, zie vs. 539

+ (30)

+ bl. 62 c.

595 Mijn her Gi van Vlaenderlant, zie vs. 499

+ (35)

+ (40)

+ (45)

+ (50)

+ (55)

620 beheet = toestand, lotsbestemming (Verdam, M.W., I, 729, i.v. beheet ⁴⁾).

[p. 25]

 

Die hem willens daer liet vaen

 

Ende hem wroegen liet oec, sonder waen,⁺

 

Omdat men den keyser [teser] sprake⁶²³

 

Vers[l]aen soude. Nu es die wrake

625

Over hem gegaen hier al nu,

 

Haere alre ondancs, secgic u,

 

Die nu te Melanen waren binnen,⁺

 

Maer sine dorstens niet doen bekinnen.

+ (60)

623 sprake = rechtspraak, geding (nl. van den ketter)

+ (65)

597 scoutheit hs.: stoutheit 601 were hs.: w'e 607 een hs.: .i. 611 Here hs.: h'e 620 een hs.: .i.

623 Omdat men hs.: Om datmen; den keyser teser sprake (emend. Verdam, M.W., VII. 1799) hs.: den keyser sprake 624 Verslaen hs.: Verstaen: Lelong heeft reeds stilzwijgend verbeterd 626 Haere hs.: h're Opschrift: werd hs.: w'd 631 somen hs.: somê: Lelong drukt somme.